Türk düğün gelenekleri ve adetleri her ne kadar popülerliğini yitirse de bazı şehir ve ilçelerde bazı köklü ailelerce seçilebiliyor. Daha Önceki geleneklere göre düğünler 3 gün 3 gece sürmesini öğrenilirdi. Artık tam adet ve gelenekler, birkaç saatlik nikah merasimlerine sığdırılıyor.
Her bölge ve ile has Türk düğün gelenekleri ve adetleri var. Adana düğün gelenekleri ile Kırklareli düğün adetleri değişiklik gösteriyor. Trabzon düğünlerine horon, Edirne cümbüşlerine Balkan havası damga bir yerinizi incitmeye devam ediyor.
Biz sizin için şehirlere göre düğün geleneklerini ve adetleri inceledik.
şehirlere Göre Düğün Gelenekleri
Adana: Türk düğün gelenekleri arasında noktaya değinen şehirlerden biri olan Adana, uzun süren düğünleri ile ünlü. Geçmişte 1 hafta süren geleneksel düğünleri öğreniliyor.
Ancak değişik olarak sancak direğine ayna, portakal ve soğan asılıyor. Adana köylerinde davulcular, düğüne gelenlerden muhtelif figürlerle para topluyor. Adana adetleri arasında garip bir uygulama daha bulunuyor. Kız evine giden çeyizden, erkek tarafı yastık çalıyor ve yastığı alarak damada götürebilen bahşişi kapıyor.?
Afyonkarahisar: Türk düğün gelenekleri ve adetleri ile ünlü şehirlerden biri. Geleneksel düğünler genelde 3 gün sürüyor.
“Okuyucu” ismi verilen kadınlar, evleri gezerek düğünü haber veriyor. ?♀️ Kız alma töreninde damadın annesinin başında olduğu bayanlar grubu, kız evinde def eşliğinde türkülerle karşılanıyor. Erkek tarafının bayanları, gelinin saçından ikişer saç teli kesiyor. Bu törene “saç kesme” adeti deniliyor. Kayınvalide de geline muhtelif takılar takıyor. Aynı akşam, Türk düğün gelenekleri ve adetleri içinde olduğu gibi kına gecesi tertip ediliyor.
Aydın: Türk düğün gelenekleri bakımından zengin bir şehir olan Aydın’da düğünler genellikler ilkbahar veya güzde yapılıyor.
Sancak asılırken silahla iki el ateş ediliyor. Kına gecesi adetleri arasında pek çok şehirde olduğu gibi “gelin ağlatma” var. Gelin alma, atla yapılıyor. Gelin ata binmeden evvel annesi, başının üzerinden buğday, lebleli ve şeker gibi muhtelif besinler atıyor. Türk düğün gelenekleri arasında yer alan “damadı bezdirme” adetleri Aydın gelenekleri arasında da yer alıyor. Damat, asabi toprakta yalınayak oynatma, dut toplama ve kahve pişirme gibi imtihanlara tabi yakalanıyor.
Manisa: Türk düğün gelenekleri ve adetleri, Ege Bölgesi’ne has uygulamalar kapsıyor.
Düğün günü ise gelin atla evden alınıyor ve kent turu ile damat evine götürülüyor. Gelin, erkek evine çehreyi kapalı oturtuluyor. Akşam yemeğinden damat “çehre görümlüğü” ile gelinin duvağını açıyor.
Trakya Bölgesi Düğün Adetleri
Edirne: Düğün adetleri aylar evvelinden başlıyor.
Gelin, özel olarak yaptırılan gelin sandalyesi ile geliyor. Gelin giderken, evini unutmaması için çorabına para konuluyor. Komşular da damattan “ayakbastı” parası istiyor. Damat, evine gelince bekleyen kalabalığa şeker, kuruyemiş veya bozuk para atıyor. Eve bereket getirdiğine inanıldığı için pek çok şehirdeki Türk düğün gelenekleri arasında bu adet sürüyor. Damat gelini eve alınca gelin ve damada şerbet içiriyor.
Tekirdağ:Türk düğün gelenekleri ve adetlerinin yoğun olduğu bir şehir olarak öğreniliyor.
Kız evinde gelin otomobilinin tekerleri veya boyunduruğu, gençler tarafından saklanıyor. Para almadan geri verilmiyor. Gelin çıkarken yakınları para ve takı takıyor. Alaya bazı gençler atlarla katılıyor. Gelini alan alay, uygun bir yerde duruyor ve burada atlı gençler, “koşu havası” ismi verilen müzikle 3 – 4 km koşu yapıyor. Birinci gelen atlı, gelinin otomobiline giderek, gelin alayının geldiğini müjdeleyen koşu yastığını alarak, damadın evine yolluyor.
Gençlere telle pişirilmiş horoz ikram ediliyor.
Kırklareli: Kırklareli düğünleri evveli kına gecesi bir teneke üzerine içinde para ve su ile bir tepsi konuluyor. Gelin ve dostları bu tepsinin çevresinde oynuyor. Gelin daha sonra bu tepsiyi tekme atarak yıkıyor ve paraları çocuklar topluyor. Düğün genellikle cumartesi gecesi yapılıyor.
Gelin, damat evine gelmeden evvel bir birey gelin evinden “müjde yastığı” getirerek, damattan para alıyor. Damat, gelini para ve şeker atarak karşılıyor.? Bazı köylerde damat ayaklarından zincirle tavana asılmamak için gençlere para dağıtılıyor.
En Esrarengiz Türk Düğün Gelenekleri
Kastamonu: Bölgede Türk düğün gelenekleri son senelerde farklılığa uğramış ve daha sade bir forma evrilmiş.
İmam nikahı, gelin ve damadın vekilleri aracılığı ile kıyılıyor. Kastamonu ve ilçelerinde mahalli düğün cümbüşleri yapılıyor. Bazı yörelerde at koşuları ve nişan atma yarışları tertip ediliyor. Bazı yerlerde de güreşler tertip ediliyor. Cümbüşlere yöresel havalar egemen oluyor.
Konya: Türk düğün gelenekleri Konya ve etrafında da yaygın. Konya yöresindeki düğün adetleri arasında “heybe iletme” ve “gelin atı” gibi adetler de var.
Heybe içinde geline elbiseler ve takılar yer alıyor. Bölge milleti düğüne muhtelif armağanlarla davet ediliyor ve gelin atla alınıyor. Dünürcüler beyaz çarşaf giyiyor ve çehrelerini renkli yazmalarla kapatıyor. Gelin, damat evine cümbüşlerle götürülüyor. Gelinler, yöresel gelinlikler giyiyor. Türk düğün gelenekleri bakımından zengin olan Konya düğünleri, damat evinden sancak indirilmesiyle sona eriyor.
Muş: Türk düğün gelenekleri de tuhaf özellikleri ile noktaya değiniyor.
Bu giysiyle misafirlerin önünde üç defa gezdirilen damat, daha sonra damatlık giyiyor. Gelin, damat evine kazançken testi, kadeh veya tabak kırıyor; bunun anlamı, damat evindeki tüm eşyaların geline feda edildiği şeklini açıklanıyor. Muş düğünleri çarşamba günleri başlıyor. Kız evinde erkek tarafıyla birlikte şerbet içiriliyor. öncelikli olarak damat evinde bir araya gelen bayanlar, daha sonra hep birlikte kız evine gidiyor.
Çanakkale: Türk düğün gelenekleri ve adetleri tuhaf olan şehirlerdendir.
Gelin almaya gelen damat tarafından gelin saklanıyor. Gelin damadı tespit etmek için odaları dolaşıyor ve her odadaki şahsa para vermek zorunda kalıyor. Gelini tespit ettiği odadaki şahsa daha fazla para veriyor. Millet düğüne, “çerez dolaşması” ismi verilen dolaşmayla davet ediliyor. Düğün cümbüşü, pek çok şehirdeki Türk düğün gelenekleri gibi cuma akşamı başlıyor. Düğünde oynayanlara para atılmasına “caba” sınıyor. Kına gecesi damat ve gençler, mum ve çiçeklerle enstrüman eşliğinde kız evine kına getiriliyor.
Pek Çok yörede olduğu gibi burada da kız kınasında gelin ve annesi kesinlikle ağlatılıyor. Gelin almaya bayraktarla gidiliyor ve bayraktara kız tarafı muhtelif sualler soruyor. Doğru yanıt verilirse yol açılıyor. Sualler meçhulse güçlükler çıkarılıyor.
En sonunda erkek tarafı bahşiş vermek zorunda kalıyor. Gelin evden çıkarken kız tarafı naz yapıp bahşiş istiyor. Gelin davul ve zurna eşliğinde at üzerinde damat evine götürülüyor. Gelin attan inerken ters bir kazan konuluyor ve kazan üzerine tahta kaşık yerleştiriliyor.
Türk düğün gelenekleri ve adetleri bakımından zengin olan Sivas ve etrafında düğünün ertesi günü “duvak açma” töreni tertip ediliyor.
Türk Düğün Gelenekleri Örnekleri
Trabzon: Geleneksel Trabzon düğünleri, gelin ve damadın yakınları dışında herkese açıktır.
Gelin düğün günü hamama götürülüyor. Günümüzdeki gelin hamamı merasimleri, bazı farklı uygulamalarla geleneksel olarak uygulanıyor. Damat, cümbüş eşliğinde tıraş ediliyor. Damat tıraş olurken etrafındaki konuklar damada para veriyor. Gelini, yengesi veya başka bir şahıs hazırlıyor. Gelini giydirene erkek tarafı bahşiş veriyor. Gelin alınırken bereket olsun diye başına para veya buğday saçılıyor.
Erzurum: Türk düğün gelenekleri ve adetleri açısından zengin motifler kapsıyor.
Gelin, damat evine girerken başından para ve kuruyemiş dökülüyor. Kız kınasında mani ve türkülerle cümbüş tertip ediliyor. Kınada bazı bayanlar, sakallı dede ve damat giysiyi giyiyor. Kınada gelin yengesi ve kayınvalide atışıyor. Erkek tarafında “kısır gecesi” yapılır. Bu törende damadın kulağı yeniden çekiliyor. Gelin alınırken kapıyı yakalayan bayanlara damat bahşiş vermek zorundadır.
Türk düğün gelenek ve adetlerini derlediğimiz yazımızın sonuna geldik.
Peki siz hangi yörenin düğün adetlerini uyguladınız? Bulunduğunuz bölgede öğren değişik düğün adetleri var mı? Düğün geleneklerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın.?
.
