ANTİPHON (M.Ö. V. y.y.)
Yunan feylesofu ve matematikçisi. Dairenin dördüllenmesini, bir dairenin içine çizilen muntazam çokgenleri kareleştirme temeline ve çokgenin kenarlarını ebedî kere iki kart çoğaldırmaya katlanan ir usulle elde etmeğe çalışmıştır.
262’ye doğru – 180’e doğru)
Yunanlı matematikçi ve astronom. Perge’de doğdu, İskenderiye’de yaşadı. Arkhimedes’intilmizi ve matematiğin yaratıcılarındandır; yazdığı bir kitapta koniklerin özelliklerinden bir çoğunu anlatır. Özellikle iki etekli bir koni bir düzlem tarafından kesilince, yerine göre bir elips, bir parabol veya bir hiperbol elde edileceğini gösterdi. Ayrıca, konik kesitlerin odaklarının varlığını kanıtlaydı. Değişik yapıtları kaybolmuş, kimileri Pappus sayesinde yine alana getirilebilmiştir.
ARATOS (M.Ö.
Klikia’da soloi veya Tarsus’da doğdu, Makedonia’da can verdi. Stoacıların talebesiydi. Makedonya kralı Antigonos Gonates ve Selevkoslar kralı Antiokhos Soter tarafından himaye edildi. Phainomena (Vakalar) isimli öğretici manzumesi, zamanındaki yeryüzü ve sema cisimleri hakkındaki bilgilerin, hava değişkliklerini haber veren bulguların bir çeşit dökümüdür. Cicero, bu yapıtı manzum olarak Latinceye çevirdi.
ARİSTARKHOS, SAMOSLU (M.Ö. 310 – 230)
Yunan astronomi alimi.
Ayrıca Yer ile güneşin ve ayın görece uzaklılıklarının hesaplanmasını sağlayan bir usul tespit etmiştir.
ARKHİMEDES (M.Ö. 287 – 212)
Syrakusai’de doğdu. Genç yaşta, Eukleides’in derslerini izlemek için İskenderiye’ye gitti. Yurduna döndükten sonra, kendini tamamen ilmi çalışmalarına verdi. tam yaşamı süresince çok ehemmiyetli buluşlarıyla insanlığın bilgisine katkıda bulunmaya devam etti. öncelikli olarak Arkhimedes, daire etrafına çapına oranı olan p rakamını, daire içine dışına çizilmiş muntazam çokgenler desteğiyle istenilen takribîlikle veren bir metot ortaya koydu.
yayların toplama ve çıkarma yöntemlerini buldu. bir parabol parçasının, kendi ismiyle anılan bir spiralin, küre ve silindir kesmelerinin alanlarını hesapladı. Küresu baskın ve konik tabirleri ismi altında, elips, parabol ve hiperbolün aksları çevresinde dönmesiyle alana gelen geometrik cisimleri araştırdı. Mekanikte, baki vidanın, haraketli makaranın, palanga ve dişli çarkın tespit edicisi olarak anılır. Fizikte, katılar sabiti ve hidrostatiğin kurucusudur.
Ağırlık merkezi kuramıyla katılar statiğinin esasını attı.
Arkhimedes, Romalıların ataklarına karşı Syrakusai’nin korunmasını idaredi. Üç sene süresince, Marcellus’un ordusunu hep galibiyetsizliğe uğrattı. Çok uzak mesafelere taş veya ok atmaya yarayan makinalar yaptı; yeniden söylendiğine göre, düzlem aynaları ince hesaplarla birleştirerek güneş ışınlarını topladı ve kenti abluka eten düşman gemilerini yaktı. Her şeye karşın Romalılar şehri aldılar ve bu sırada Arkhimedes öldürüldü.
AUTOLYKOS (M.Ö.
y.y.)
Yunan matematikçisi. Pitane’de doğdu. Elimizde iki yapıtı vardır: Peri kinumenes Sphairas (Hareketli Küre Üstüne) ve Peri Epitolon Kai Dyseon (Durağan Yıldızların Doğması ve Batması Üstüne).
BİON, ABDERALI (M.Ö. 300’e doğru)
Yunanlı matematikçi. Demokritos’un felsefi mektebinden. Laeretesli Diogenes’e göre, bazı bölgelerde altı ay gece, altı ay gündüz olduğunu ilk kere o ileri sürdü. Bu gidişata göre, dünyanın yuvarlaklığını ve ekliptikin eğikliğini daha o zamandan kavramış demekti.
DİOKLES (M.Ö.
y.y. sonu – I. y.y. başı)
Yunanlı matematikçi. Sonradan kissoeides (sisoit) ismini alan bir çarpık desteğiyle verilen iki doğru arasında, orantılı iki ortalama tespit etmeye katlanan ünlü sorunu çözdü.
DİOPHANTOS (M.S. 325’e doğru – 410’a doğru)
Yunan matematikçisi. İskenderiye mektebine bağlı idi. ilk altısı bugün elimizde bulunan on üç aritmetik kitabından başka, Açısal rakamlar üstüne bir kitabı daha vardır: Peri Polygonom Arithmon.
Bıraktığı yapıtlar modern Yunanlılar, Araplar ve daha sonrada Rönensans geometricilerince uzun uzun incelendi.
EKPHANTOS, SYRAKUSAİLİ (M.Ö. 500’e doğru)
Daha Önceki Yunan gökbilimcisi ve feylesofu. Syrakusaili Hiketas’dan dersler almıştır ve pythagorascı mektebin görüşlerini özümsemiştir. Pythagorascı ve atomcu görüşleri birbirine bağlamayı sınayıp dünyanın kendi etrafında döndüğünü kabul etmiştir.
EUDOKSOS, KNİDOSLU (M.Ö.
Bir müddet Atina’da Eflatun’un derslerini izleyen Eudoksos, birbuçuk sene kadar Mısır’da kalarak rahiplerin saklı bilimlerini bilmiştir. Kyzikos’a gidip bir mektep açarak ününü yaygınlaştırdıktan sonra Knidos’a döndü. İlk orantılı doğrular teorisini tespit edip çağının teorisel eforluklarının çoğunu çözmeyi sağlayan altın kesit teorisini ortaya koymuştur. Eşmerkezli küreler teorisiyle güneç sistemindeki yıldızların hareketlerini açıklamaya çalıştı.
EUKTEMON (M.Ö.
y.y.)
Daha Önceki Yunanlı gökbilimci. Euktemon’un, Methon’la birlikte Atina’da yapılan ilk kesin güneş yakalanması çevrimi hesaplarını reelleştirdiği, mevsimlerin denksizliğini tespit ettiği, 19 senelik ay güneş çevrimini (Methon çevrimi denir) ortaya koyduğu sanılmaktadır.
OİNOPİDES (M.Ö. V. y.y.)
Daha Önceki Yunan gökbilimcisi ve matematikcisi. Pythagoras mektebinden olan Oinopides, güneş senesini takribî 365 gün 9 saat olarak hesaplamıştır. Tutulum düzleminin eğikliğini öncelikli olarak tespit ettiği sanılmaktadır.
APOLLODOROS, BERGAMALI (M.Ö.
Roma’da ünlü bir mektep kurdu, öğrencileri arasında Octavianus’da vardı. Hitabeti bir sanat olarak değil, bir ilim olarak kabul ediyordu.
APOLLONİOS SOFİST (M.S. I. y.y.)
İskenderiye’de doğmuş hitabet hocası. Tiberius zamanında Roma’da ders verdi., bir Homeros Lugatı yazdı; bugüne kısaltılmış biçimiyle erişmiştir.
.
