Kitap Künyesi

Yazar: İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Yayın Evi: Türk Tarih Kurumu Yayınları

İSBN: 9789751600110

Sayfa Sayısı: 639

Osmanlı Tarihi 1. Cilt Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Osmanlı devletinin kurulmasından itibaren onbeşinci yüzyıl ortalarına kadar olan ve bir buçuk asırdan ziyade devam eden devir, kaynak itibariyle oldukça noksandır; hele ilk devirlere ilişkin belgeler ve kaynakları yok denecek derecede azdır; bundan başka, mevcut rivayet ve nakillerin zamanları ve tarihleri de birbirlerini tutmamaktadır; bunun için onbeşinci asrın ikinci yarısında yazılmış olan Osmanlı tarihlerine bakarak bahsedeceğimiz bir buçuk asırlık vakit için bir tarih kaleme almak ne kadar hatalı olacağından kuşku yoktur.

Bundan dolayı, bir taraftan Bizans ve Latin (bilhassa Venedik) menbalariyle, noksan olmakla birlikte Osmanlı vekayinamelerini ve bilhassa Osmanlıların bu devirleri hakkında bizi oldukça aydınlatma eden Arap kaynaklarını karşılaştırmak ve öteki taraftan Osmanlı tarihini alakadar eden ve son zamanlarda neşredilmiş olan yeni vesika ve tarihlerden yararlanmak suretiyle – daha azca hatalı – bir Osmanlı zamanı kaleme almak ciheti vardır ki, bu yapıt onun neticesidir.

(Önsöz’den)

Osmanlı Tarihi 1. Cilt Alıntıları – Sözleri

• Nihayet Mustafa Çelebi meselesi Halil edildikten sonrasında imparatora hesap sorma zamanı gelmiş ve Sultan Murad 1422 senesi ilk baharında hazırlık emrini vermiş ve 1422 Haziran’da öncelikle 10000 kişilik kuvvet ile Mihaloğlu Mehmed Bey’i İstanbul etrafına vurmak suretiyle göndermişti; bunun arkasından bizzat Sultan Murad yirmibin kişilik bir ordu ile hareket etti ve donanmada muhasaraya iştirak etti.
• “Osmanlı sikkeleri içinde ilk kez Orhan Gazî’nin sikkesinde bunların mensup oldukları Kayı boyu damgası görüldüğü şeklinde bunu II.Murad’ın bazı sikkelerinde de görüyoruz.”
• “Yeniçeriler maaşlarını üç ayda bir alırlardı; her orta yada bölüğe ilişkin olarak meşin keseler içinde hazırlanan maaşın salı günü verilmesi kanundu.”
• “Acemi Ocağı ile Yeniçeri Ocağı teşkilâtları I.Sultan Murad zamanında Kazasker Cendereli Kara Halil ile Konyalı Molla Rüstem’in tavsiyeleriyle ortaya konmuştur.”
• “Vezirlerin, vezirlik alâmeti olarak üç tuğları vardı. Tuğları pâdişah tarafınca verilir, ölür yada azlolunurlarsa bu tuğlar geri alınırdı.”
• “Ahîlerin nüfuzundan istifade eden Osman Gazi, plânlı ve programlı faaliyetiyle hududunu genişletmiş, yaşamış olduğu müddetçe Anadolu Selçuklulariyle İlhanlılara doğal olarak bir uç beyi olarak kalmıştır.”
• “Osmanlı pâdişahlarının, en îtibarlısı ak sancak olmak suretiyle çeşitli saltanat sancakları ile altı tane tuğları vardı.”
• “Osmanlılarda hükümdarlığa kimin geleceğine dair bir saltanat konunu yoktu ve hükümdarlar bir isyan hâdisesinin önüne geçmek için kardeşlerini öldürürlerdi.”
• “Şah Sultan İsmail, Yavuz Han’ın tehdit dolu mektubuna “Bayezid atanı unutma, bir Timur daha istemezsin.” diyerek yanıt vermiş ve Yavuz Han’ın yazdıklarının afyon kafasıyla yazıldığını imâ ederek, afyon sakızı göndermiştir.”
• “Padişah Haliç’teki düşman donanmasını batırmak için top makinesi yaptırarak bununla yüksekten taş gülleler atmağa karar verdi; Beyoğlu sırtında koydurduğu bu makineler ile Haliç’teki gemilerden bazılarını batırmıştı.”

Osmanlı Tarihi 1. Cilt İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Osmanlı zamanı için zirve noktasının başlangıç kitabı,eserin tamamlanmasını Enver Ziya Karal yapıyor. 13.yüzyılda Anadolu’dan bahsedildikten sonrasında 13. Yüzyılın sonu 14.yüzyılın başı Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu ile başlangıç verilerek müessese padişahlarından bahsederek İstanbul Fatihi II.Mehmet’e kadar devam ediyor.Bir tarih öğrencisinin kütüphanesinde ne olursa olsun bulunması ihtiyaç duyulan oldukça fakat oldukça mühim bir yapıt.Bunun harici zamanı yanlı değil doğru öğrenmek isteyen her insanın faydalanabileceği bir eserdir.Eserin dili oldukça yalnız değil fakat bir kaç kere sözlükten faydalanıldıktan sonrasında kolaylıkla anlaşılabilir bir dili mevcut. (Burak CAN)

Ordinaryüs Profesör Ismail Hakkı Uzunçarşılı’nın 6 ciltten oluşan Büyük Osmanlı Tarihi adlı bu kitap serisi, Osmanlı zamanı çalışanlar için başucu eserlerinden birisidir.
Serinin 1.cildi olan bu kitap, Osmanlı öncesi Selçuklular’ın son devirlerini ele alıp, Fatih’in Istanbul’u fethine kadar olan siyasal tarih aralığını kapsıyor. Eserde siyasal tarih haricinde, teşkilat yapısı, müesseseler, tasavvuf şeklinde noktalara da değiniliyor.
Tarih öğrencileri için olmazsa olmaz olan bu kaynak alanın dışındaki okuyucuları birazcık sıkabilir, gene de kendi adıma konuşmak gerekirse dilini oldukça mütevazi buldum.
Akademik kitap olduğundan sindire sindire okumak daha makûl, ben okurken sıkça notlar aldım ve fazlaca yeni bilgiler öğrendim.
Özetle kitap Osmanlı zamanı alanında kıymetli bir kaynak, bu alana merakı olanlara tavsiye ederim. (Yusuf Can Örgen)

Uzunçarşılı Hoca, Atatürk’ün çizdiği program çerçevesinde Türklerin Osmanlı Tarihi kısmını yazmakla göreve getirilmiştir. Hocam, hakkını vererek, elinden geldiğince yansız bir halde Osmanlı Tarihi’nin ilk dönemlerini yansıtmış. Ayrıca bu kitabı, yeni çalışmalara ışık tutacak, lazım olan yeni emekleri fark etmeyi sağlayacak bir üslupla yazmış. (Gamze Toker)

Osmanlı Tarihi 1. Cilt PDF indirme linki var mı?

İsmail Hakkı Uzunçarşılı – Osmanlı Tarihi 1. Cilt kitabı için internette en oldukça meydana getirilen aramalardan birisi de Osmanlı Tarihi 1. Cilt PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı İsmail Hakkı Uzunçarşılı Kimdir?

1912’de Darülfünun’un edebiyat bölümünü bitirerek Kütahya İdadisi tarih öğretmenliğine atandı. 1921’de gittiği Ankara’da, ulusal hükümetçe ilkin Trabzon Lisesi’nde, sonrasında Kastamonu İdadisi’nde göreve getirildi. Öğretmenliği çeşitli okullarda sürdüren Uzunçarşılı 1926’da ilköğretim müdürü, 1927’de Balıkesir milletvekili oldu.

Meclis çalışmalarının yanı sıra 1932-1938 yılları aralığında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı’nde dersler verdi; Türk Tarih Kurumu’nda vazife yapmış oldu. 1950’de milletvekilliğinden ayrılarak yalnızca tarih çalışmalarına devam etti. Kastamonu’da çıkan Açık Söz gazetesine çıkan yazılarla adını duyurdu.

İlk çalışmalarını Kastamonu zamanı, Balıkesir zamanı, Kütahya Şehri (1932) şeklinde mahalli tarih araştırmalarına ayırdı. Daha sonrasında Anadolu Beylikleri’ni araştırma konusu edindiyse de Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasal evveliyatına ve devlet örgütüne ilişkin kitaplarıyla tanındı. 89 yaşlarında arşivde çalışırken hayata gözlerini yumdu.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı Kitapları – Eserleri

• Osmanlı Tarihi 1. Cilt
• Osmanlı Tarihi
• Osmanlı Devleti’nin Saray Teşkilatı
• Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri
• Osmanlı Tarihi 3. Cilt, 1. Kısım
• Osmanlı Tarihi 4. Cilt, 1. Kısım
• Osmanlı Tarihi 3. Cilt, 2. Kısım
• Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilâtı
• Çandarlı Vezir Ailesi
• Osmanlı Devleti Teşkilatında Kapukulu Ocakları 1
• Osmanlı Devleti Teşkilâtından Kapukulu Ocakları – II
• Büyük Osmanlı Tarihi
• Osmanlı Tarihi (4.cilt, 2.kısım)
• Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal
• Midhat Paşa ve Yıldız Mahkemesi
• Meşhur Rumeli Ayanlarından Tirsinikli İsmail, Yılık Oğlu Süleyman Ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa
• Osmanlı Devleti’nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı
• Midhat Paşa ve Taif Mahkumları
• Büyük Osmanlı Tarihi 3.Cilt
• Osmanlı Hanedanı Üzerine İncelemeler – Seçme Makaleler 2
• Sivas Şehri
• Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal
• Midhat ve Rüştü Paşaların Tevkiflerine Dair Vesikalar
• Özgürlük Kahramanı Resneli Niyazi Hatıratı
• Kütahya Şehri
• Topkapı Sarayı Müzesi Osmanlı Saray Arşivi Katoloğu FERMÂNLAR, HÜKÜMLER, BERATLAR , I – II
• Mekke-i Mükerreme Emirleri
• Meşhur Rumeli Ayanlarından Tirsinikli İsmail, Senelik Oğlu Süleyman Ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa

İsmail Hakkı Uzunçarşılı Alıntıları – Sözleri

• “Karlofça muahedesi, Osmanlıların askerî kudretinin önemli surette za’fa uğradığını meydana koymuş ve asırlarca devam eden düşman üstündeki Türk kudret ve satvetini silmiştir.” (Osmanlı Tarihi 3. Cilt, 1. Kısım)
• “Padişah Haliç’teki düşman donanmasını batırmak için top makinesi yaptırarak bununla yüksekten taş gülleler atmağa karar verdi; Beyoğlu sırtında koydurduğu bu makineler ile Haliç’teki gemilerden bazılarını batırmıştı.” (Osmanlı Tarihi 1. Cilt)
• “Osmanlıların ilk devirlerinde en yüksek ilmiye derecesi kazaskerlik idi. Fatih Sultan Mehmed zamanındaki kanunnâmeye nazaran şeyhü’l-islâm diye isim verilen müftü ulemânın reisi doğrusu müderrislerin içinde en yüksek derecede idi.” (Osmanlı Tarihi)
• “Hayreddin Paşa unvaniyle vezir olan Kara Halil Efendi ilk kez vezirlikle birlikte beylerbeyliği, doğrusu ordu kumandanlığını da nefsinde toplamış ve kendisinden sonrasında gelen vezir-i azamlar da aynı suretle her iki vazifeyi de ellerinde bulundurmuşlardır.” (Çandarlı Vezir Ailesi)
• “Avrupa kısmında muharebe olduğu vakit Eflâk ve Boğdan voyvodalarının yaya ve atlı tüfenkendaz kuvvetler ile sefere gelmeleri kanundu. Eflâk ve Boğdan voyvodalıklarının bir tecavüze karşı müdafaası devlete aitti.” (Osmanlı Tarihi (4.cilt, 2.kısım))
• XV. yüzyılın ilk yarisi içinde (II. Murad Zamaninda) Rumeli’yi gezerek Türklerle öteki Balkan hıristiyanlarının içtimaî vaziyetleri hakkında bir karşılaştırma yapmış olan ve Türklerin her hususta Balkanlılardan üstün olduklarını gösteren Bertrandon de la Broquière şunları söylüyor:
  Büyük bir refah içinde bulunan Türk köylüleri, hıristiyan köylülerin çoğunun aksine olarak hiçbir vakit ayakkabısız gezmezler, dizlerine kadar çıkan sarı çizme giyerler; Türkler erken kalkar ve işlerine erken giderler; sükûnet ve büyük bir gayretle iş görürler; Rumlar, Sırplar ve Bulgarların aksine olarak Türkler, evlerinin kendilerine mahsus olan kısmında ehlî hayvan
  bulundurmazlar; hiçbir Türk temizce yıkanmadan evinden çıkmaz; bir hayvanın yediği yemeği bir Türk yemez; bir tavuk kes-
  mek istediği takdirde bile onu bir süre temiz yiyecekle besler;
  acıma sahibi olan Türk, harpte yükümlülük altında insan öldürür; tabiaten sükûtî olmasına ve çalışmakla sertleşmiş olmasına karşın şiir kabiliyeti yüksek, ilme eğilim ve istidadı çoktur…” (Büyük Osmanlı Tarihi)
• “Ahîlerin nüfuzundan istifade eden Osman Gazi, plânlı ve programlı faaliyetiyle hududunu genişletmiş, yaşamış olduğu müddetçe Anadolu Selçuklulariyle İlhanlılara doğal olarak bir uç beyi olarak kalmıştır.” (Osmanlı Tarihi 1. Cilt)
• “Biz sizden bir krallık yer alarak kolunuzu kestik; siz ise donanmamızı yenik etmekle sakalımızı tıraş etmiş oldunuz; kesilmiş kol yerine gelmez, lâkin tıraş edilmiş sakal daha gür olarak çıkar.” (Büyük Osmanlı Tarihi 3.Cilt)
• “[III.Osman] çıkık karınlı, oldukça şişman olup tenasübten yoksun bir vücudu vardı; tebdil gezerken çarşıda satılan gözleme, kebab, leblebi, muhallebi şeklinde şeyleri satın alır ve açıkta yerdi.” (Osmanlı Tarihi 4. Cilt, 1. Kısım)
• “Ordusu üstünde hiçbir Osmanlı hükümdarı Sultan Süleyman kadar sevgi ve saygı uyandırmamıştır.” (Osmanlı Tarihi)
• “Fatih’in ölümü sadece onbir gün askerden saklanabilmiştir. Fatih’in ölümünün saklanması ve heyecanlı durum sebebiyle cesedin dikkatsizlik edilerek kokduğu ve İstanbul muhafızı İshak Paşa’nın talimatıyla üstüne mum yakılarak cesedin tahnit edildiğine dair önemli bir vesika görülmektedir.” (Osmanlı Tarihi)
• “Sultan Mustafa’yı en kuvvetlisi istesin, Bayezid Han’ı ana ve babası talep etsin, Selim fakire de mevlâsı rağbet etsin.” (Büyük Osmanlı Tarihi 3.Cilt)
• “IV.Mehmed’in çocukluğu dolayısiyle tüm işler ilk devirde ocak ağalarının elinde olup, üç dört ayda bir vezir-i âzam değişmesi hükümet mekanizmasını bozmuştur.” (Osmanlı Tarihi 3. Cilt, 1. Kısım)
• “En buhranlı ve tehlikeli zamanlarda dahi devlet işlerini dikkatsizlik ederek av ardında koşan ve Avusturya cephesinden felâketli haberler gelmesine karşın bu îtiyadından vazgeçmeyen Dördüncü Mehmed’e bu ibtilâsından dolayı Avcı lakabı verilmiştir.” (Osmanlı Tarihi 3. Cilt, 2. Kısım)
• “Acemi Ocağı ile Yeniçeri Ocağı teşkilâtları I.Sultan Murad zamanında Kazasker Cendereli Kara Halil ile Konyalı Molla Rüstem’in tavsiyeleriyle ortaya konmuştur.” (Osmanlı Tarihi 1. Cilt)
• “Sadareti müddetince, düşünce, sanat ve eğlence devri açan Nevşehirli Damad İbrahim Paşa, eski adı Muşkara olup kendisi tarafınca îmar edilerek Nevkent isminde olan köyde dünyaya gelmiştir.” (Osmanlı Tarihi 4. Cilt, 1. Kısım)
• “1768 seferi Osmanlı Devleti’nin artık düzen ve intizamdan yoksun toplama kuvvetlerle talim ve terbiyesi muhteşem kuvvetlere karşı duramayacağını kat’i surette gösterip Avrupa devletleri tarzında askerî ıslahat yapılması zaruretini ortaya koymuştur.” (Osmanlı Tarihi 4. Cilt, 1. Kısım)
• “Bu devlet ol devlettir ki murad edinirse cümle donanmanın lengerlerini gümüşten, iplerini ipekten, yelkenlerini atlastan etmekte suûbet çekmez…” (Büyük Osmanlı Tarihi 3.Cilt)
• Eğer Abdülaziz’in hiyn-i vefatında vakanın intihar olmayıp katil olduğuna kuşku iras edecek bir nevi esbab yok idiyse üç yıl sonrasında kurulan ve bu vesile ile bazı önemli ve vatanperver zevatın def ve mahvı murad olunan yalancı muhakemede nazar-ı dikkate şayan hiçbir kanıt irae eylemediği her ehl-i vukufun malûmudur. Mezkûr zevat aleyhinde isnad olunan cürmün hile ve hud’asız isbatı gayr-ı mümkün idüğinden ve eğer kanuna karşı hareket ederek şahitleri istintak hakkı müttehemlerden diriğ edilmemiş olsa idi, işbu isnadın kizbden ibaret bulunduğunun meydana çıkacağı dahi zarurî bulunduğundan kanun hilâfında hareket etmek ve yalancı tanık istihdam eylemek şeklinde deni vasıtalara müracaat edilerek ol veçhile müttehemler cürümlü çıkarılmış idi. İşbu muhakemenin Abdülhamid tarafınca düzenleme edilmiş bir tuzak olduğu çoğunun malûmu olup, hattâ müttehemlerin düşmanlan tarafınca bile itiraf edilmiş olduğu cihetle ol babta tafsilâta giriş­meğe hacet yoktur. Zulm ile olsun kizb ile olsun, kara çalma ve rüşvet ve denaet ile olsun Abdülhamid maksadım kuvveden fiile çıkararak her istediğini icradan kendini men edecek tehlikeli, fakat müstakim, saygın ve âlicenap zevatı def ve mahvedip Abdülaziz zamanında cari olan sû-i istimalât ve tazyikat devrini evvelkinden daha eşnâbir surette yeniden tazelendirdi (Midhat Paşa ve Yıldız Mahkemesi)
• “Damad İbrahim Paşa sadaretinde başını Batı’ya çeviren Osmanlı hükümeti, Avrupa’nın sanat ve kültüründen yararlanmak suretiyle kendisine minik de olsa bir pencere açmağa muvaffak olmuştur.” (Osmanlı Tarihi (4.cilt, 2.kısım))