Engelli Eğitim Destekleri 2021-2022 Dönemi Başvuruları

2021 yılı özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere verilecek eğitim desteği tutarlarına ilişkin tebliğ 03.02.2021 tarihli Resmi Gazete‘ de yayımlandı. Karar kapsamında engelli eğitim desteklerinin ne kadar olduğu da belirlendi. Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılan özel eğitim okulları ile özel rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitimini almaları için uygun görülen aşağıdaki engelleri sıralanan vatandaşlara belli tutarlar ödeniyor. Destek programına kimler dahil detaylandırdık.

Engelli Özel Eğitim Desteği

Özel eğitimlerin verilip verilmeyeceği sağlık raporları ile belirleniyor. Bu kapsamda Yetkili sağlık kuruluşlarından verilen Erişkinler için Sağlık Kurulu Raporu ve 18 yaşını doldurmayan daha küçük çocuklar için Özel Gereksinim Raporu ile özel ihtiyaçlarının olduğu tespit ediliyor.

Bu rapora göre verilecek zamlı tutarlar;

• Özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından eğitsel değerlendirme ve tanımlama yapılıyor.
• 5580 sayılı ve 8 Şubat 2007 tarihli Özel Öğretim Kurumları Kanunu gereğince açılan özel eğitim okulları ve rehabilitasyon merkezlerinde eğitim almaları uygun görülüyor.
• Uygun görülen yetişkin ve çocuklardan;
  • İşitme engelli,
  • Görme ve bedensel yetersizliği olanlar,
  • Dil ve konuşma zorluğu çekenler,
  • Özel öğrenme güçlüğü yaşayanlar,
  • Otizm spektrum bozukluğu mevcut olan bireylerin giderleri MEB bütçesindeki ödenekten karşılanıyor.

Engelli eğitim paraları yukarıdaki listede yer alan T.C. vatandaşı olan bireyler için, verilecek destek programı kapsamında yaş grubuna göre, her yıl eğitim giderlerinin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek miktarının, MEB (Mili Eğitim Bakanlığı) bütçesine konan ödenekten karşılanması amacı güdülmektedir. Buna göre bireysel ve grup eğitimleri için tutarlar belirlenir. 2021 yılında verilecek eğitim programında belirtilen yaşlardaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bireylerin desteklerinin miktarları belli oldu.

Engelli Eğitim Destekleri almak için, bu kapsamda hangi bireyler para alıyor? bakalım.

Özel Eğitime İhtiyaç Duyan Engellilere Eğitim Desteği Tutarları Belirlendi

5580 sayılı Kanun kapsamında açılan özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylere verilen destek belli oldu. 2021 yılında özel gereksinimli bireylere verilen destek eğitimlerinin parası KDV hariç olarak hesaplanıyor.

2021 yılında özel eğitim okullarıyla özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylere verilen destek eğitiminin bütçeden karşılanacak kısmı, KDV hariç tutarları güncel olarak belirlendi. Bu kapsamda, engellilere eğitim parası 2021 yılı için Katma Değer Vergisi hariç olmak üzere;

• Bireysel eğitim için aylık 862 TL, 
• Grup eğitimi için aylık 241 TL‘dir.

Rehabilitasyon Merkezlerine Ödenek Verilecek mi?

Özel eğitim kurumlarına ilgili ödenek ile verilecek tutarlar rehabilitasyon merkezlerini de kapsıyor. Bu yıl engelliler için çalışan bu merkezlere de ödenek verilecek. Geçen yıla göre desteklere yaklaşık %9 oranında zam yapılmış oldu. Tüm vatandaşların özel olarak alacağı bu eğitimleri ücretsiz olarak devlet karşılamaktadır.

Engelli Bireysel Eğitimine Destek Tutarı 862 TL

Engellilerin Bireysel Eğitimine 2021 yılında verilen aylık 862 lira ve 241 liralık destekler yasal olarak belirlenmişti. Söz konusu tutarlar, MEB bütçesine bu amaçla konulan ödenekten, bu tutarları aşan kısmı ise ilgililer tarafından karşılanacak. İlgili madde ise şöyle;

Öğrenim imkanı sunan veya yararlananların gerçek dışı beyanda bulunarak fazladan ödemeye sebebiyet vermeleri durumunda, bu tutarların iki katı kanuni faiziyle birlikte ilgililerden müteselsilen geri alınacak. Bu fiillerin özel okulları ve rehabilitasyon merkezleri tarafından tekrarı halinde, ayrıca kurum açma izinleri iptal edilecek.

Engelli Eğitimlerine Verilen Destekler

Özel eğitim alanlar için öğrenim ihtiyaçları RAM yani Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından belirlenmektedir. Bulunduğunuz il veya ilçelerdeki özel eğitim okulları aracılığı ile öğretimlerine devam etmeleri sağlanmaktadır. Engelliler için verilen eğitim için başlıca haklar;

• Özel eğitim hakları,
• Özel eğitim alanlar için ücretsiz taşıma imkanı,
• Milli Eğitim Bakanlığı ve ÖSYM tarafından yapılan sınavlardaki özel haklar olarak sıralanmaktadır.

Özel Eğitim Kapsamındaki Öğrenciler

İlgili Özel Eğitim Kanunu’na göre engellilik durumuna göre çocuklar kategorilere ayrılmıştır. Herkesin durumu farklı olduğundan, bu bölümlere göre planlama yapılmaktadır. Bu çocukları;

• Görme engelliler
• Konuşma ve dil bozukluğu
• Bedensel (ortopedik) engelliler
• Üstün zekalı ve üstün yetenekli çocuklar
• İşitme engelliler
• Öğrenme güçlüğü olanlar
• Zihinsel engelliler
• Uyumsuz çocuklar (otizm ve hiperaktivite) olarak sıralayabiliriz.

Engellilere Özel Eğitim İmkanı

RAM tarafından bulunulan il veya ilçelerdeki kurumlarda eğitim alma hakkı olan vatandaşları belirlemektedir. Engellilik durumuna göre de özel kurumlarında eğitim almaları sağlanmaktadır. Bu özel okullardaki masraflar ve giderler Milli Eğitim Bakanlığı’nca karşılanır ve vatandaşlar için ücretsizdir.

• Bu okulları öğrenebilmek için ikamet ettiğiniz yerdeki Kaymakamlık veya Valilikten bilgi alabilirsiniz.
• Ayrıca il ve ilçe belediye başkanlıklarına müracaat ederek detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
• Alo 183 Kadın, aile, engelli, çocuk ve sosyal hizmet danışma hattına ulaşarak istek, öneri, bilgi servislerini kullanabilirsiniz.

Engelli hakları ve diğer merak edilenler içeriğimizden de ulaşabilirsiniz.

Özel Eğitim Öğrencilerine Ücretsiz Taşıma Hakkı

T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile MEB tarafından işbirliği sağlanmış olup, ilgili yerdeki özel eğitim okullarına gidecek olan, giden engelli öğrencilere toplu taşıma araçlarının ücretsiz olması kararı alınmıştır. Bu hizmet hakkından faydalanmak için, özel çocukların aileleri okullara başvurarak durumlarını bildirirler. Bu sayede toplu taşıma araçları bedava kullanılabilir.

Bilinmelidir ki, özel eğitim kurumları, rehabilitasyon merkezleri özel bir servis imkanı sağlamayabilir. Böyle bir zorunluluk şu an için bulunmamaktadır. Ayrıca okullardaki kaynaştırma öğrencilerin okullara taşınması için de ücretsiz servis imkanı bulunmamaktadır.

ÖSYM VE MEB Sınavlarında Engelli Öğrencilere Verilen Haklar

Yapılan bazı sınavlarda özel öğrencilere ayrıcalıklar tanınmıştır. Bunlardan biri de e-KPSS hakkıdır. ÖSYM tarafından yapılan bunun gibi sınavlar için engellilik durumunu belgelemek gerekmektedir. Böylelikle, rahat bir sınav ortamı hazırlanır. Soru kitapçıkları ve sorular dahil engellilik derecelerine göre hazırlanmaktadır.

• Görme engeli bulunanlara Braille alfabesi ile yazılan soru kitapçıkları verilir.
• Sınav süresine ek olarak 30 dakika daha verilmektedir.
• Sınava girecek olan vatandaşların ortopedik bir engeli bulunuyorsa özellikle asansörlü binası bulunan okullarda sınava girmesi sağlanır. Bu yoksa zemin kat sınav yeri olarak belirlenir.
• Üniversite sınavına giren özel öğrencilere ise ‘özel tür’ değerlendirmesi yapılarak ek bir puan da verilmektedir.

Engelli yönetmeliğinde tüm detaylar belirlenmiştir.

Resmi Gazetede yayımlanan Engelli Yönetmeliğine ulaşmak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

Engelli Bireylere Evde Eğitim Hakkı

YÖK’ ün onay vermesi halinde Üniversite sınavına girmeden Güzel Sanatlar Bölümlerine girebilmektedirler. Açık öğretim fakültelerinde okuyan engelli bireyler harç ücreti ödememektedirler. KYK yurtlarında öncelik hakları vardır. Engelli bireylere bazı üniversiteler tarafından ek puan verilebilmesi mümkündür. Okula gidemeyecek olan engelli bireylerin evde öğrenim hakları vardır. 

Bu haktan yararlanmak isteyen aileler; RAM (Rehberlik ve Araştırma Merkezi) ile görüşerek gerekli olan evrakları ve raporu hazırlayarak başvuru yapıp bilgi alabilirler. Eğitimler öğrencinin engeline göre uygulanır. Ve özel her çocuk tüm eğitimleri alabilme haklarına sahiptir.

Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğü Duyurular

Barınma ücretleri, eğitim destekleri, e-Özel sınav sistemi, özel kurslardaki uygulama eğitimleri, Rehabilitasyon Merkezleri ücret onayları için tüm bilgilere ve güncel duyurulara ookgm.meb.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Yeni Engelli Hakları Nelerdir?

Engelli vatandaşlara eğitimden sağlığa, emeklilikten alım satımlara bir çok alanda destekler verilmeye devam ediyor. Yeni Engelli Haklarından bazıları şunlardır;

• Erken Emeklilik Hakkı
• Kurumsal Alanlarda İndirimler.
• Kamusal Alanlarda İndirimler.
• Engelli Aylığı
• Muhtaç Aylığı
• Evde Bakım Hizmeti
• Özel Eğitim Hakları,
• Müze ve Ören Yerlerine Girme Hakları,
• EKPSS’ ye Girme Hakkı,
• Emlak Vergisi,
• Oyun Bayilikleri,
• Erişebilirlik Hakları,
• Engelli Sporcular,
• Muayenede Öncelik Hakları,
• Devlet Tiyatrolarında İndirim,
• Sağlık Raporu Alımı,
• Toki Çekiliş Hakları,
• İşitme Engellilerin Hakları,
• Gelir Vergisi İndirimi.
• ÖTV İndirimi.
• Tayin Hakları,
• Yüzde 3 Su, Fatura, Doğal gaz İndirimi Hakkı,
• Erken Emeklilik Hakları,
• Ulaşım Alanında İndirim Hakkı,
• Araç Alımlarında İndirim,
• Engelli Ebeveyn Hakları,
• Çalışan Hakları,
• Sosyal Yardım Hakları,
• Tıbbi Malzeme Alım Hakları,
• Meslek Edinme Hakkı,
• Sorunları Danışma,
• Engelli Kimlik Kartı,
• Fizik Tedavi Seansları,
• Belediye Hizmetleri,
• Korumalı İş Yerleri,
• Engelli Seçmenler,
• KDV Muafiyeti,
• Konutta Düzenleme,
• ÖTV ve MTV Muafiyet Hakları,
• Araç Parkı Konusundaki Hakları,
• Konutlarda Emlak Vergisi Muafiyeti,
• Orta Öğretimde Ortak Sınavlardan Muafiyet,
• Bakıma Muhtaç Yakını Olan Er ve Erbaş,
• Engelli Bireylerin Faturalarında İndirim Hakları,
• Engellilerin Ulaşım İndirimleri,
• İletişim Şirketlerinin İndirimleri,
• Gümrük Vergisi Muafiyeti,
• İŞKUR, KOSGEB, Halk Eğitim Merkezleri Gibi Yerlerde Engellilere Özel Meslek Edindirme Kursları,
• Devlet Tiyatrolarında Gösterileri Ücretsiz İzleme Hakları,

Genç Engelli Hakları ve Eğitim

Anayasa tarafından eğitim hakları ve genç engelli hakları düzenlenmiştir. Öğrenim hakları ile ilgili 42.madde gereğince;

Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanların topluma yararlı kılacak tedbirleri alır. Engelli bireyler temel eğitim ilkeleri doğrultusunda genel, özel eğitim ve mesleki eğitim görme haklarını kullanabilmektedirler. 

Zihinsel, fiziksel, ruhsal bozuklukları olan, dil ve konuşma güçlüğü problemi olan bireylerin yaşam kalitesini arttırmak için bazı tedbirler alınmıştır. Bu engellere en düşük seviyeye indirmek, mesleki beceri edindirme, bakım ve becerilerini keşfetmesini sağlaması amaçlanmaktadır. Bu amaçla yapılan faaliyetler, bağımsız yaşam ve mesleki becerilerin elde edilmesi özel eğitim kurumlarında olur ve bu da rehabilitasyon olarak adlandırılır.

Engelli Çocuğun Eğitim Hakkı

İlgili yönetmelik gereğince engelli çocuklar ve gençler eğitimden muaf edilmemelidir. Bu sebeple Erişkinler için Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ile asgari yüzde 20 engel tespit edilir ve bu raporla başvuru yapılır. 18 yaşının altında olan çocuklar için hazırlanan raporda rehabilitasyon merkezlerinde verilecek uygulamalardan yararlanma imkanı bulurlar. İşitme, görme, otizm spektrum bozukluğu olanlar, bedensel, zihinsel engeli olan bireyler için her yıl Bakanlık tarafından MEB aracılığıyla ödenmektedir. Buna göre;

• Engelli sağlık raporu %20 engel tespiti yapılmış,
• Özel kurumlarca değerlendirme ve tanılama raporu hazırlanmış,
• Destek eğitimi almasının gerekli olduğu belirtilmiş ise,
• Özel Eğitim Kurumu ders saatlerini aylık belirlenen tutar karşılığında 1 ay içinde en az 8 bireysel ders saati verilir.
• Grup olarak çalışılacaksa 4 saat grup dersi verilir ve belgelendirilir.

5378 Engelli Kanunu 5. maddesinde de ilgili ibare yer almaktadır.

Hiçbir gerekçeyle engellilerin eğitim alması engellenemez. Özel çocuklara, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve engelli olmayanlarla eşit eğitim imkanı sağlanır. ibaresi yer almaktadır.