İstisnai (Ayrıcalıklı) Çalışma İzni Kimlere Verilir?
Bu ülkeler karşılıklı olarak belirlenmiş olan bazı mevzuatlara uymak durumundadır. Fakat öteki emek harcama izni süreci ve evraklarına gore daha rahat ve esnek bir süreç yaşamaktadırlar.
Yalnızca belirtilen kanun ve kurallar çerçevesince esneklikler tanınmakla birlikte, burada bahsedilmeyen tüm unsurlar öteki izin alma süreçlerinde olduğu benzer biçimde birebir gerçekleştirilmek durumundadır. 4817 sayılı yabancıların emek harcama izni kanunu kapsamında istisnai emek harcama iznine yer verilmiştir. Yasa kapsamında;
– Türk vatandaşı ile evlilik yapmış olan yabancılar
– Yerleşmiş sayılan yabancılar
– Yerleşmiş olarak tanımlanan yabancıların evlatları
– Türk vatandaşlığını kaybedenler
– Reşit olmadan Türkiye’ye gelmiş olarak eğitim alanlar
– Sığınmacı ya da sığınmacı konumunda olanlar
– AB Üyesi ülkelerin vatandaşları ve ailesi
– Kilit personel durumunda sayılan yabancı kişiler
– Sportif, bilim, kültürel benzer biçimde temel amaçlarla gelen kişiler (kısa süreli)
– Türkiye’nin büyükelçilik, konsolosluk ve benzeri resmi kurumlarında yer edinen yabancılar veaileleleri
– T.C. kapsamında bulunan internasyonal temsilcilikler bünyesinde yer edinen yabancı eğitmenler, kültürel amaçları olan personeller ya da din alanında görevlendirilecek kişiler için istisnai emek harcama izni alma hakkı bulunmaktadır.
En oldukca karşılaşılan istisnai emek harcama izni türlerinde söz etmek gerekirse; evlilik, vatandaşlığını kaybedenler, yerleşen yabancılar benzer biçimde maddeler ilkin gelmektedir.
Türk Vatandaşlığını Kaybedenler
Çifte vatandaşlık statüsünü kabul etmeyen ülkelerde mecburi kalmak durumunda olanlar, çalışan kişiler, Türk vatandaşlığından caymak durumunda kalmaktadırlar. Bu nedenle vatandaşlığı düşen kişiler, emek harcama izinleri için Türkiye’ye müracaat mevzusunda nüfus müdürlüklerinden lüzumlu belgeleri edinerek başvurması yeterlidir.
Türk Vatandaşı İle Evli Olan Yabancılar
Bir Türk vatandaşı ile, evlilik birliğine uygun bir evlilik yaşantısı olan kişiler emek harcama izni başvurusu esnasında ikamet tezkeresi almak durumunda değildir. Evlilik süresi 3 yılı aşkın çiftler için ise, emek harcama izni başvurusu kapsamında eğitim durumu, firmaya ve ekonomiye katacakları ve benzeri mevzular için belge ya da bilgilendirme talep edilmez. Fakat evlilik birliğinin düzmece bir yaşam ve çıkar üstüne kurulu olduğu tespit edilirse, deport olunabilir.
Yerleşmiş Sayılan Yabancılar
İçişleri bakanlığınca yabancı kişinin bu statüde görülmesi için, bir Türk vatandaşı ile minimum 3 senelik bir evlilik sürecinin olması ve derhal arkasından boşanmış olması durumunda, kanunen yerleşmiş sayılmaktadır. Fakat kimin sayılacağı Bakanlığa gore değişmektedir.
Sığınmacı ve Sığınmacı Konumunda Olanlar
Göçmen vizesi alarak Türkiye sınırları içine dahil edilen kişiler, hem de vatandaşlık işlemlerini tamamlayamamış olan yabancılar yasa gereği istisnai kişilerden sayılabilir. Göçmen belgesi ile öteki lüzumlu belgeleri ileterek Çalışma ve İçişleri Bakanlığı’nın sonuçlarına gore tasdiklenir.
Sığınmacı statüsünde olan şahıs için de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı karar mekanizmasıdır.
Kilit Personel Niteliğindeki Yabancılar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca kilit personel tanımına uyan kişilerin, işyerinin bir kısmı ya da tamamında sözünün geçmesi, yönetim ya da yürütme kısmında üst pozisyonlarda olması, her türlü alanda denetim sağlayacak özellikte olması gerekmektedir. Her türlü sektör alanı içinde kilit personel bulunabilir. Bu kapsamda lüzumlu belgelerden muafiyet sağlanarak emek harcama izni alınmasına olanak tanınabiliyor.
