Ahıska Türkleri ABD’de huzurlu bir hayat yaşıyor

Hasret Özgüt Yörekli – abdpost / ABD (İGFA) – Ahıska Türkleri 14 Kasım 1944’te eski Sovyetler Birliği (SSCB) Başkanı Stalin’in talimatıyla acımasızca topraklarından sürüldüler. Tam 79 yıl ilkin gerçekleşen bu vaka tarihe Ahıska Sürgünü adıyla kara bir kir olarak geçti.

Gürcistan’ın Türkiye sınırına yakın bir bölgesinde bulunan Ahıska, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nın peşinden imzalanan antlaşmayla Rusya’ya bırakılarak Çarlık Rusyası’nın hakimiyetine girdi.

Ahıska Türklerine Çarlık Rusyası döneminde meydana getirilen baskı ve zulümler, SSCB döneminde de devam etti. Türk ve Müslüman olarak Gürcistan’da yaşamak onlar için artık zordu.

Bilhassa Stalin döneminde, bu baskılar son aşama arttı. Ahıska Türklerinin önde gelen aydınları, türlü bahanelerle tutuklanıp ya öldürüldü ya da sürgün edildi. Türklerin soyadları değiştirildi, Ahıska ve çevresine “sınır koruması” sebebi öne sürülerek binlerce asker yerleştirildi.

O güne kadar askere alınmayan Ahıska Türkleri, 2. Dünya Savaşı’na başlayınca askere alındı. 40 bin kadar Ahıska Türkü Almanlarla savaşmak suretiyle cepheye gönderildi. Geride kalan hanımefendiler ve yaşlılar da demir yolu inşaatında çalıştırıldı. Ancak bu hattın kendilerini sürgüne gönderecek bir yol olduğundan haberleri bile yoktu.

Stalin, 2. Dünya Savaşı’nda Rus ordusunda savaşmalarına karşın tıpkı öteki tüm Türk topluluklarına yapmış olduğu şeklinde Ahıska Türkleri için de sürgün sonucu imzaladı. 200’den fazla köy ve kasabada yaşayan binlerce insan, yük ve hayvan vagonlarıyla kışın ortasında bir gece yarısı ansızın taşındı. Yanlarına eşyalarını almalarına bile izin verilmeden yokluğa sürüldüler.

Yolculuk esnasında 86 bin Ahıska Türkünden ortalama 17 bini açlık, soğuk ve hastalık nedenleriyle yaşamını yitirdi. Hayatta kalan Ahıskalılar; Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan sınırlarına bırakıldı. Fakat onlardan 30 bini daha aynı nedenlerle yaşamını yitirdi. Şundan dolayı aynı kökenden gelmelerine rağmen bu topraklarda da eziyet görmüşlerdi.

Sovyet yönetimi, oluşturduğu emek harcama kamplarında hanım, yaşlı, çocuk ayrımı yapmadan Ahıskalıları en ağır işlerde çalıştırdı, eziyete maruz bıraktı. Ahıska Türklerinin şehirlere yerleşmelerine yasak getirildi. Bulundukları yerlerden izin almadan ayrılmamaları için kaide konuldu. Bu kuralı ihlal eden Ahıskalılar, yakınlarıyla beraber Sibirya’ya 25 senelik sürgüne gönderilerek cezalandırıldı.

Stalin yönetimi, sürgünün gerekçesini “Tüm erkekleri Ruslarla cephede olan Ahıskalı Türklerin, 2. Dünya Savaşı’nda Nazilerle iş birliği yapması” olarak gösterdi. Sovyetlerin dağılmasıyla bu iddianın doğru olmadığı ve gerçek amacın başka olduğu ortaya çıktı. SSCB kayıtlarına bakılırsa, Kırım ve Ahıskalı Türklerin sürgünü, Karadeniz çevresini Türklerden temizlemek amacıyla yapılmış oldu…

Üstünden tam 79 yıl geçti. Acı hala hafızalarda ve yüreklerde taze… 600 bine yakın Ahıskalı Türk, dünyanın çeşitli yerlerinde vatanlarına özlem olarak yaşıyor. Bu ülkelerden biri de Amerika Birleşik Devletleri. Ahıska Türkleri birbirlerine destek olmak, dejenere olmamak için dayanışma içinde ABD’nin en oldukça Ohio eyaletindeki Dayton şehrinde yaşıyor.