Konya Havzası’nda yer altı sularının çekilerek toprağın göçmesiyle meydana gelen ve çoğunluğu Karapınar ilçesinde bulunan obrukların sayısı, 2 bin 600’ü aştı.

Bölgede her geçen gün artan obruklar için harekete geçen İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi içinde ‘Obruk Alanlarının Tespit Edilmesi’ projesi kapsamında, ziraat ekonomisi ve ziraat ürün deseninin obruklara tesirinin araştırılması için ortak emekler yürütülmesi amacıyla AFAD İl Müdürü Yıldız Tosun ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hasan Hüseyin Atar içinde protokol imzalandı.

“Obruk duyarlılık haritası” üretilecek

DHA’nın haberine nazaran; proje kapsamında, bölgede meydana gelen obruk oluşumları sınıflandırılarak, türleri modellenecek, uygun litolojik özelliklere haiz olan jeolojik birimlerin sınırları güncellenecek.

Obruk oluşumunda mühim rol oynayan yapısal jeolojik unsurlar, hidrojeolojik ve meteorolojik koşullar şeklinde organik etkenlerle aşırı ve kontrolsüz yer altı suyu kullanımı şeklinde antropolojik etkenlerin obruk oluşumundaki oranı ortaya çıkarılacak. Bu çalışmanın sonucunda topoğrafyada obruk oluşum izleri veren değişimler belirlenerek, obruk oluşturması olası alanlarda jeolojik, jeofizik çözümleme ve ölçümler yapılarak doğruluğu denetim edilecek.

Riskli olarak belirlenen bölgelerde insansız hava aracı ile periyodik uçuşlar gerçekleştirilerek topoğrafik çöküntülerin tespit edilip edilemediği, erken gözlem ve uyarı çalışmalarına uygunluğu saptanacak. Tüm bu veriler ışığında matematiksel model çıkarılarak Konya için ‘Obruk Duyarlılık Haritası’ üretilecek ve akabinde de ‘Obruk Eylem Planı’ hazırlanacak. Tüm saha verilerinin bu yıl sonu tamamlanmasıyla ‘Konya Obruk Duyarlılık Haritası’nın üretimi 2023 senesinde bitirilecek.

Tarımın obruklara tesiri belirlenecek

Protokolle obruk oluşumunun, ürün deseninin yoğunluğuyla ilişkisi irdelenecek. Yoğun olan ürünün su ihtiyacı, verilere nazaran ne kadar su kullanıldığı ortaya konulacak. Sulanan ziraat arazisinin ve büyüyen ziraat ürününün örtü yükte yapmış olduğu ağırlığı belirlenecek. Sulamayla tarımda kullanılan gübre ve ilaçların topraktan süzülerek altta boşluk oluşturması ve oluşmuş boşluğu büyütmesi ihtimalleri üstünden emekler yürütülerek, tarımın kapsamlı şekilde obruklara tesirinin ortaya konulması hedefleniyor.