-
Haberler
-
İç Haber
-
Türk bilim insanları 15 yılda 57 tür ve 2 cins tatlı su balığını literatüre kazandırdı
Türk bilim insanları 15 yılda 57 tür ve 2 cins tatlı su balığını literatüre kazandırdı
- 20.10.2022 – 01:46
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimler Kısmı Başkanı Prof. Dr. Davut Turan ve Türk bilim insanlarının bilime katkı sunmak için emekleri sürüyor.
Turan, Türkiye’nin en kapsamlı Tatlı Su Balığı Müzesi’nin Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi bünyesinde 2012 senesinde kurulduğunu söylemiş oldu.
Müzede 350’si tatlı su balığı olmak suretiyle 400’e yakın tür bulunduğunu belirten Turan, türlere ilişkin ortalama 50 bin mesela kavanozlarda yüzde 4 formaldehit içeren suda saklandığını, su bulanıklaştıkça değiştirildiğini, örnek balıkların bu şekilde 500 ila 1000 yıl bozulmadan korunabildiğini söyledi.
Bilim hayatına yeni türlerin kazandırılması için emekler sürüyor
Turan, müzede tanımlanmış türlerin yanında emekleri devam eden türlerin de bulunduğunu, bilim hayatına kazandırılması için çalışmaların devam ettiğini bildirdi.
Turan, biri yabancı 6 kişilik ekip arkadaşıyla Türkiye’nin tüm akarsularında oldukca kapsamlı örnekleme emek harcaması yürüttüklerini dile getirerek, ülke genelinde 16 alabalık türü, Turcichondrostama ve Paracapoeta sazan cinsleri ile bunlara ilişkin 36 sazan türünü, ek olarak 5 çöpçü balığı türünü tanımlayarak literatüre kazandırdıklarını kaydetti.
“Türkiye tatlı su balıkları yönünden oldukca varlıklı bir ülke”
AA’nın haberine gore, Türk bilim adamlarının balık türleri üstündeki araştırmalarının 1990’lı yıllarda başladığını, 2000’li yıllarda artış gösterdiğini aktaran Turan, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Türkiye tatlı su balıkları yönünden oldukca varlıklı bir ülke. Avrupa’ya yakın bir zenginliği var fakat Avrupa araştırmalarını çoktan bitirmiş. Türk bilim adamları 2006 yılından sonrasında daha oldukca bu araştırmaların içine girdi. Fazlaca sayıda tür tanımladı. Sadece benim ve ekibim 57 tür tanımladı. Ayrıca 2 cins var içinde. Bizim tanımladığımız türler Türkiye’deki tatlı su balıklarının yüzde 14’ünü oluşturmaktadır.”(*57*)
Turan, Türkiye’nin alabalıklar için bir merkez şeklinde olduğuna işaret ederek, “Fazlaca sayıda tür var Türkiye’de. 2009’dan bu yana 16 tür biz tanımladık. 20. yüzyılda dünyanın hiçbir tarafında bu kadar alabalık türü tanımlanmadı. Anadolu’nun bakir olması dolayısıyla dostlarımla bizlere nasip oldu. Halen tasnif etmediğimiz, incelemediğimiz türler var.”(*57*) dedi.
“Erzurum ve Ağrı’da tanımladığımız türlerin nesli çekince altında”
Alabalıkların en varlıklı bulunmuş olduğu bölgenin Doğu Karadeniz bulunduğunu kaydeden Turan, “Rize’deki akarsular ve Çoruh Nehri’nde. Fırat Nehri oldukca çeşitlilik ihtiva ediyor fakat Erzurum ve Ağrı’da tanımladığımız türlerin nesli çekince altında. Bununla ilgili emek verme yapılması gerekiyor. Akdeniz Bölgesi çeşitlilik açısından varlıklı fakat yığın yoğunluğu bakımından Doğu Karadeniz kadar kuvvetli değil.”(*57*) diye konuştu.
“Avlanmanın frenlenmesi, yapılardaki balık geçişlerinin uygun olup olmadığı denetim edilmeli”
Prof. Dr. Turan, alabalık türlerinin korunması için çeşitli tedbirler alınması icap ettiğini dile getirerek, şu şekilde devam etti:
“Bilinçsiz avlanma riskinin yanında yapılar da risk oluşturuyor. Akarsuların tamamını minimum üç kez ekip halinde dolaştık. Daha ilkin ekip arkadaşlarımızla aralıklarla gittiğimiz derelerde balık miktarı ciddi seviyede azalmış ve yok olma tehlikesi olanlar vardı. Gelecekte alabalıklarda birkaç tür yalnız bu müzede görülebilecek. Avlanmanın frenlenmesi, yapılardaki balık geçişlerinin uygun olup olmadığı denetim edilmeli. Bunlar yapılırsa sorun ortadan kalkar.”(*57*)
Turan, müzenin Türk balıkçılığına ışık tuttuğunu vurgulayarak, Su Ürünleri Fakültesi içindeki müzenin ziyaretçilere açık bulunduğunu, yurt dışından da oldukca sayıda kişinin ziyaret ettiğini söylemiş oldu.
Turan, müzenin bilimsel anlamda öğretim görevlileri ve öğrenciler tarafınca da araştırma ve araştırma merkezi olarak kullanıldığını sözlerine ekledi.
