Milyonlarca yurttaş EYT’de son dakika gelişmelerini yakından takip ediyor. Az ilkin flaş bir gelişme yaşandı. Emek harcama ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT kapsamında olmayan 2 grubu deklare etti. EYT düzenlemesi için gözler aralık ayına çevrilirken, Bakan, çalışmaların tamamlandıktan sonrasında düzenlemeden kaç kişinin yararlanacağının açıklanacağını belirtti.

Milyonlarca yurttaş EYT’nin ne süre belli olacağını merak ediyor. EYT’den kaç şahıs yararlanacak? Bakan Vedat Bilgin, merak edilenleri deklare etti. İşte o detaylar..

Bakan Bilgin’in konuşmasından öne çıkanlar şu şekilde:

‘KORKU FİLMİ GİBİ’

Pandemiden bahsediyorum, büyük bir salgın. Dünyada bu şekilde bir salgın krizi daha ilkin görülmemiştir. Korku filmi şeklinde. Salgın öncesi 20-25 yıl sonrasında ortaya çıkabilir dediğimiz her şey ortaya çıktı. Salgın aniden tüm uygulamaları hayata geçirdi. Eğitimin uzaktan olacağını tahmin edebilir miydik? Daha birçok şey sayılabilir. Bu salgın uzaktan sistemi hayata geçirdi.

ENFLASYON NEDEN ARTIYOR?

Salgın sürecinden sonrasında ortaya çıkan muhteşem bir ekonomik dalgalanma oldu. Sorunların yoğun olarak yaşanması enflasyonla asla karşılaşmamış ülkelerde bile problem getirdi. Bu ülkeler hangileri? Milli gelirleri oldukça yüksek olan ülkeler. Almanya üretici tutarları enflasyonu geçtiğimiz ay yüzde 37’ye kadar ulaştı. Tüm Avrupa’da benzeri vakalar var. Bunun Türkiye’ye de yansımaları var. Neden Türkiye’ye bu kadar yansıyor? Türkiye tüm bu süreçlerde iki temel vakayla karşı karşıya kaldı. Biri enerji fiyatlarının artması, diğeri döviz fiyatındaki artış. Enerji maliyetlerinin bizlere maliyeti ortalama 40 milyar dolar civarında. Bu yıl sonu itibarıyla 107 milyar dolar. Türkiye’de dünyadaki ekonomik dalgalanmanın yansıması, döviz ve enerji tutarları sebebiyle enflasyonda artış oluyor.

Tüm çalışanları, emeklileri korumak zorundayız. Enflasyona karşı emekçileri korumak için çalışıyoruz. Asgari ücrette ocakta meydana getirilen düzenleme, tarihsel özellikte bir adımdı. Kamu çalışanlarının emeklilikleri bilhassa ek göstergeyle belirleniyor. Onlarla ilgili köklü bir düzenleme yaptık. 6 milyon insanoğlunun emeklilik döneminde rahatlaması için bir düzenleme yaptık.

EYT, STAJ VE ÇIRAKLIK KONUSU

99’da Türkiye’de düzeltim denilen bir uygulama yapılmış. Anlamı şu, o tarihten ilkin işe başlayanlarla sonrasında başlayanlar içinde bir düzenleme yapılmış. 99 öncesi işe başlayanların emeklilik şartları 99 sonrası değişmiş. Tabi emeklilik sisteminde prim ödemesinin süresi, prim gün sayısının artması, primlerin yüksekliği oldukça mühim. Yaş da burada oldukça mühim. 38-40 yaşındaki adamı emekli ettiğiniz süre onun averaj yaşam süresini 80 sayarsak, emeklilik sisteminin onu finanse edebilir olması lazım. Bunun ölçüsü dünyada şu; 3 çalışanın 1 emekliyi finanse edecek bir sistemin olması lazım. Bizim emeklilik sisteminde bu denge bozulmuş, şu anda da oldukça iyi durumda değil. Bunu bir halde düzeltmemiz lazım. Türkiye nüfusu süratli bir halde yaşlanıyor.

‘EYT KAPSAMINDA DEĞİLLER’

Biz burada 99 öncesi işe girmiş olanların emeklilikte karşılaştıkları yaş problemininin çözümüne dönük hazırlık içerisindeyiz. Tek tip bir düzenleme. Bizde tüm çalışanların tam verileri elimizde. Biz gerçek veriler üstünde çalışıyoruz. Aralıkta Meclis’e intikal ettireceğimizi kamuoyuna açıkladık. Staj ve çıraklık sigortası olanlar değişik. Onlar EYT kapsamında değil. Sigorta girişi olanlarda bir problem yok. Stajerlik sigorta girişi değil, onların sıhhat sigortası var. Sağlık sigortasını korumak için geliştirilmiş bir sistem. Bu EYT kapsamında olanlar değişik. EYT’nin kaç kişiyi kapsayacağını emek harcama tamamlandığında kamuoyuyla paylaşacağız.

‘TÜRKİYE’NİN ENFLASYONU AŞMASI LAZIM’

Ben Türkiye’nin öncelikli meselesinin enflasyon bulunduğunu söylüyorum. Türkiye’nin enflasyonu aşması lazım. Nasıl çözülecek? Türkiye ekonomide büyüyerek çözecek. Büyümenin haricinde çözerim demek, küçülerek çözerim demek. Batı şeklinde. Uluslararası kurumlar bu yaklaşımın yanlış bulunduğunun altını çiziyorlar. Küçülme daha azca üretim, daha azca gelir demek.

‘TARİHİMİZDE İLK DEFA İSTİHDAM ORANINI 31 MİLYON EŞİĞİNE GETİRDİK’

Enflasyon ortamında büyümeden vazgeçersek bunun ilk problemi işsizliktir. Türkiye işsizliği tek rakamlı bir sayıya indirmek mecburiyetindedir. Tarihimizde ilk kez istihdam oranını 31 milyon eşiğine getirdik. Müthiş bir şey. Bu Türkiye’nin büyümesinin sonucudur.

TAŞERON İŞÇİLER KONUSU

Taşeron işçilerin kadrolu işçi olması için hükümetimiz oldukça mühim bir adım attı ve yurttaşlarımıza kadro verildi. Yaklaşık o zamanki sayı 90 bin küsür işçimiz bu haktan istifade edemedi. Kasım ayı içinde bu işçilerimiz için olan çalışmalarımızı sonlandırırız. Geçici işçi için ise durum değişik. Onlar 10 ay 29 gün çalışıyorlar. Onu biz bir yıla çıkaracağız. O işçilerimizin hukukunu düzenleyecek bir emek harcama yapıyoruz ve onların bu statülerini değiştireceğiz.

KAMUDA SÖZLEŞMELİ ÇALIŞANLAR

Kamuda sözleşmeli meselesi, kamuda 657’yle çalışan devlet memurları var. Biz bu tarz şeyleri ıslah etmek istiyoruz, bir düzeltim halletmeye ihtiyacımız var. Bu kadar sözleşme türü olmaması lazım. Oldukca hususi bir durum olabilir. Nükleer enerji Türkiye’de yoktu. Nükleer santral tarihte ilk kez kuruluyor. Fakat bunların ayrı bir piyasası var. Daha ilkin biz deneyim etmemişiz. Dolayısıyla biz bu tarz şeyleri hususi bir sözleşmeyle yeni bir emek harcama ilişkisiyle başlatabiliriz. Yazılımcılar, yeni emek harcama ilişkileri içinde uzmanlar var. Bunları da hususi tutabiliriz. Bunun dışındaki tüm sözleşme türlerini tek tipe indireceğiz. Kamu görevlilerinin tüm haklarını onlara tahsis edeceğiz. Bunların sayısı ortalama 550 bin civarında.

‘TÜRKİYE’NİN HER ALANDA İYİ YETİŞMİŞ İNSAN GÜCÜ VAR’

Bir kez her şeyden ilkin Türkiye’nin gençleri, Türkiye’nin gücüne inanmalı. Türkiye bundan 20-30 yıl ilkin üreten bir ülke değildi. Türkiye her şeyi satıyor. Yaklaşık 250 milyar dolar ihracat meydana getiren bir ülkeyiz. Türkiye’nin potansiyeli bunu üstüne çıkabilir. Türkiye’nin her alanda oldukça iyi yetişmiş insan gücü var. Türkiye artık hızla gelişen teknolojinin diliyle konuşan insanlara haiz olan bir ülke. Bizim esas yükselişimizin bu yeni insan gücünün üstünde olacağına inanmamız lazım.