Fas, Mısır, Bahreyn, Filistin, Yemen, Umman, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Kuveyt’ten çeşitli düzeylerde meydana getirilen açıklamalarda söz mevzusu ülkeler, 5 Ekim’de OPEC+ kararları mevzusunda ABD’nin Suudi Arabistan’a karşı almış olduğu tavırda Riyad’ın yanında yer aldıklarını deklare etti.

Başta Riyad’taki yetkili ağızlar olmaz suretiyle ülkenin birçok medya kuruluşunda, OPEC+ kararının üye ülkelerce ortak alındığı, arkasında siyasal bir anlam bulunmadığı anlatılarak, ABD’nin tutumunun yumuşatılması hedefli açıklamalar yapılmış oldu.

Suudi Arabistan’a bu süreçte birçok Arap ülkesinden destek ve dayanışma mesajları gelirken, kararların başta ekonomik gerekçelerle ve siyasal hedeflerden uzak bulunduğunun altı çizildi.

Fas

Gelişmelerin peşinden pazartesi günü, Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burrita, Suudi “el-İhbariye” kanalına verdiği röportajda, “Suudi Arabistan, Arap rejiminin kuvvetli temellerinden biridir ve almış olduğu kararlarda onunla kalıcı dayanışma içinde olduğumuzu ifade ediyoruz.” şeklinde izahat yapmış oldu.

Aynı gün Riyad’a gelen Burrita, “Bugün bu duruşu ifade etmek suretiyle buraya geldim. Suudi Arabistan’ın diplomatik ya da enerjiyle ilgili kararının daha çok dış baskılara doğal olarak tutulamayacağını vurgulamak için buradayım.” dedi.

Mısır

Mısır Dışişleri Bakanlığı da gecikmeden pazartesi günü yapmış olduğu açıklamada, “Mısır, karşılıklı çekişmelere sebep olan kararın teknik değerlendirmelerini açıklamış olan Suudi Arabistan’ın tutumunun yanında yer ediniyor.” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, Riyad’ın düşüncelerine nazaran, karar “petrol piyasasını disipline ederken, internasyonal toplumun mevcut ekonomik zorluklarla başa çıkma kabiliyetini geliştirdiği” şeklinde yorumlandı.

Bahreyn

Bahreyn Dışişleri Bakanlığı da aynı günkü açıklamasında, “Suudi Arabistan ile tam dayanışma halinde olunduğu ve OPEC+ grubunun söz mevzusu kararını siyasileştirmeyi yada internasyonal çatışmalarda yanlılık olarak değerlendirmeyi kategorik olarak reddettiğini” beyan etti.

Ayrıca, açıklamada, Suudi Arabistan’ın “enerji güvenliği ve petrol piyasası istikrarını sağlamadaki mühim rolüne” övgü yapılmış oldu.

Filistin

Arap dünyasından meydana getirilen destek açıklamalarında Filistin de yer aldı. Filistin’in Devlet Başkanlığı açıklaması, “Egemenliğini ve haklarını koruma mevzusunda almış olduğu tüm kararlarda, Filistin, yönetimi ve halkıyla, Suudi Arabistan’ın yanında yer alır.” şeklinde oldu.

Yemen

Yemen Dışişleri Bakanlığından meydana getirilen açıklamada da Suudi Arabistan’ın OPEC+ kararının peşinden meydana getirilen karşı açıklamaların reddedildiği, Riyad ile dayanışma halinde olunduğu kaydedildi.

Umman

Umman Dışişleri Bakanlığının mevzuya ilişkin açıklamasında, “küresel pazarda tüm üye ülkeler içinde oy birliği ile istenen istikrarı sağlamak amacıyla ekonomik değerlendirmelere, arz ve talep verilerine dayanan bu kararın desteklendiği” duyuruldu.

Cezayir

Cezayir Enerji Bakanı Muhamed Arkab, ülkesinin resmi haber ajansına verdiği demeçte, kararın “tamamen ekonomik endişelere dayanan tamamıyla teknik bir yanıtı” temsil ettiğini altını çizdi.

BAE

BAE Enerji Bakanı Suheyl el-Mezrui de pazar günkü Twitter hesabından yapmış olduğu paylaşımda, “OPEC+’in üretimi düşürme kararının, bazılarının göstermeye çabaladığı benzer biçimde siyasal bir karar değil, oy birliğiyle alınan tamamen teknik bir karar bulunduğunu.” altını çizdi.

Ardından pazartesi günü BAE Dışişleri Bakanlığı da benzeri ifadelerle Suudi Arabistan’ın yanında yer aldığını duyurdu.

BAE Dışişleri Bakanlığı ise açıklamasında “alınan ortak kararın teknik içerikli ve petrol piyasalarının düzenlenmesine ilişkin olduğu ve siyasal olmaktan uzak bulunduğunu” kaydetti.

Açıklamada ek olarak Dışişleri Bakanlığının tüm ülkelerin çıkarlarına hizmet eden yapıcı bir diyaloğun mecburi bulunduğunu vurguladığı, BAE’nin kardeş Suudi Arabistan’ın yanında yer almış olduğu dile getirildi.

Irak

Irak’ın hükümete bağlı Petrol Pazarlama Şirketinde de kararın “oy birliğiyle ve ekonomik göstergelere dayalı olarak alındığı” meydana getirilen açıklamayla ifade edildi.

Kuveyt

Kuveyt Petrol Şirketi CEO’su Şeyh Nevvaf Suud el-Nassır el-Sabah, Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’ya nazaran, “kararın mevcut zorluklar ışığında petrol piyasalarının dengesini ve istikrarını korumayı hedeflediğini” söylemiş oldu.

İslam İşbirliği ve Körfez İşbirliği Örgütleri, Arap Birliği ve Arap Parlamentosu daha ilkin Suudi Arabistan ile dayanışmalarını ve onu baltalamaya çalışan her türlü açıklamayı reddettiklerini duyurmuşlardı.

Ne olmuştu?

OPEC+ grubunun enerji ve petrol bakanları, Avusturya’nın başkenti Viyana’da 5 Ekim’de düzenlenen görüşmede, günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma sonucu almıştı.

Bu karar üstüne Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby, 11 Ekim’de ABD Başkanı Biden’ın, Suudi Arabistan ile ilişkileri tekrardan gözden geçirdiğine dair açıklamalarda bulunmuştu.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan ise önceki gün Al Arabiya televizyonuna yapmış olduğu açıklamada, ülkesinin ABD ile stratejik ilişkilere haiz bulunduğunu söylemiş ve ham petrol üretiminde azaltmaya giden OPEC+ kararlarının ekonomik sebeplerle alındığını ifade etmişti.

Kararın siyasal olduğu ve Ukrayna-Rusya cenginde Rusya’ya destek anlamına geldiğine ilişkin yorumlar yapılmış ve örgütün en büyük ortağı Suudi Arabistan eleştirilerden en büyük oranı almıştı.