Zemzem Suyu Nedir, Zemzem adının orijini hakkında bilgi
Zemzem, dur dur demektir.
İbrahim Aleyhisselam, hanımı Hacer Validemiz’le oğlu İsmail’i Kabe yakınlarına Allah’ın emri gereği bıraktığında, İsmail Aleyhisselam henüz bebekti ve ağlamaya başlamıştı.
Hacer Validemiz onun için su aramaya başladı. Derken Allahu Teâla onlara bir melek yollamıştı.
Zemzem, sağlığın menbaı olduğu için, adı da Nâfia’dır. Müminin nura gark olması için Hacer Annemiz gibi zemzemi doyasıya, kana kana içmesi gerekir.
Zemzem, cehennem zulmünden azat olmaya müjdedir. Zira, bir bedende zemzem bulunursa o bedene cehennem ateşinin değ umulur. Böylesi bir müjdeyi verdiği için adı da Büşra’dır.
Berrak ve saflığından dolayı Sâfiye de denilir. Tatlı oluşu nedeniyle Muazzibe, üyelere safâ bahşettiği için Tâhire, bozulmadığı için Sâlime, Rasûlullah Efendimizin (s.a.v.) sünneti ve de bereketlere neden olduğu için Meymune de denilir.
Kur’an’ı Kerim’de eş-Şûrâ Suresi “Ha, Mim, Ayn, Sin, Kâf” biçiminde başlar.
Zemzem’den su sürüklemek istiyordu. Kovası suya düştü. Adam şöyle dedi:
-Allahım, senin izzetin hakkı için yemin ediyorum. Şayet beni sulamazsan muhakkak kızacağım!..
O sırada kuyunun suyu ağzına kadar yükseldi. Adam su içti ve ayrıldı. Cüneyd-i Bağdadî Hazretleri bu işe hayret etti:
– Bu kim acaba, Allah’a kızacağım diyor, diye adamın peşinden gitti. Adama sordu:
-Allah suyu yükseltmeseydi sen kime kızacaktın?
-Nefsime kızacaktım: Sen, çirkin ve pis bir nefissin.
Arkadaşlarımıza ikram ederiz. Bir fincan zemzem içerken hacca gidemeyen nice müminler baktım; tir tir sevgiden titreyen, hasretiyle ağlayan…
Ama Mekke’de Zemzem kuyusunun yanıbaşında iki litresi iki riyale su alıp içenlere de şaştım kaldım!..
Bir bedende zemzem ile cehennem ateşi birleşmez. Bir kimse can verirken zemzem kapsasa, cehennem ona haram olacağı ümit edilir. Allah, birine zemzemi kısmet edecekse, vefatından önce ona eriştirir ve ona zemzemi içirir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) zemzemi içti ve şöyle emretti:
“Muhakkak ki bu su kutludur.
Şifa için kapsasan Allah şifa verir, açlığı gidermek için kapsasan karnını doyurur, susuzluğunu gidermek için kapsasan susuzluğun gider.55”
“Zemzem, İsmail’e meşrubat olarak Allah tarafından verildi.56”
İmam-ı Şarânî Hazretleri (k.s) naklediyor:
“Hicri 947 yılında hacca gittim. Allahu Teâla’dan elli yedi tane isteğim oldu. Ve bu hâcetlerimi de zemzem suyu içerek istedim. Tam isteklerim, hem din kardeşlerim ve müritlerim hem de hem de kendim içindi.
Cenab-ı Hak dünyaya ait tam isteklerimi kısmet etti.
İsteklerimden birisi şuydu:
Böbreklerime yakın bir bölgede karpuz büyüklüğünde bir tümör oluşmuştu. Hekimler operasyondan başka takati olmadığını açıklıyorlardı. Operasyondan evvel hacca geldim. Şifa tespit etmek için zemzem içtim.
Allah içime öyle bir sıcaklık verdi ki üç gün şiddetli ateşle yandım. Bu ateş tümörü pişirmiş ve onu kurutmuştu. Ondan kurtulunca çok hafifledim.”
“Sünnet olan, suyu oturarak içmektir. Su içmenin altı ahlakı vardır: Besmele sürüklemek, oturarak içmek, suyun içine solumamak, üç kezde içmek ve sonunda hamdetmek.
Hanefi mezhebinde iki imtiyaz vardır:
Zemzem suyu ve abdest aldıktan sonra çoğalan su hürmetten dolayı ayakta da içilebilir.”57
“Ebu Bekir Sıddık (r.a.) Efendimizin torunundan nakledildiğine göre o şöyle anlatmıştır:
– Bir gün Abdullah b.
Bir adam geldi. İbni Abbas Hazretleri ona nereden geldiğini sordu. Adam:
– Zemzem kuyusundan geliyorum, dedi.
– Rasûlullah (s.a.v.) Efendimizin sünnet-i şerifi üzere zemzem içebildin mi?
– Zemzem içtim ama Efendimizin sünneti üzere nasıl içileceğini öğren, tanım ederseniz hoşnut olurum, dedi.
– Zemzem içileceği süre kıbleye dönmeli, Allahu Teâla’nın adını zikretmeli, Allah Rasûlüne (s.a.v.) salavat getirmeli, kana kana içip Allahu Teâla’ya hamdetmeli.
Münafıklar zemzem suyundan kana kana içmeye muktedir olamazlar.”58
53 el-Bursevî, Ruhul Beyan , VIII, 517
54 Müslim, F. Sahâbe, 132 (H. No: 2473)
55 el-Hâkim, el-Müstedrek, I, 471
56 el-Hâkim, el-Müstedrek, I, 473
57 İbni Abidin, er-Reddül Muhtar, I, 136
58 İbn Mace, Menâsik, 1017
Zemzem Suyunun Esrarı
Zemzem Kuyusu, Mescid-i Harâm içinde Kâbe’nin Hacer-i Esved taşının bulunduğu köşesinden 14.5 m uzakta, 173 cm derinliğinde yer altında bir odada bulunuyor.
Burası çölün ortasında ve denizden 80 kilometre uzakta ve deniz seviyesinin altındadır.
Nereden geldiği, kaynağı, şu andaki teknolojiye göre dahi, tam araştırmalara karşın öğrenilemiyor ve esrarı çözülemiyor.
Hac mevsiminde motorlarla küçücük bir kuyudan çekilen Zemzem suyu, milyonlarca hacının tam su lüzumlarını karşıladığı gibi, memleketlerine de götürdükleri hâlde su seviyesinde hiçbir eksilme bak.
Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO)`nun 2004 senesindeki raporlarına göre; dünyadaki en içilebilir ve sıhhatli birkaç sudan biridir.
ABD’de her türlü meşrubat ve meyvenin yurt içine sokulması yasak olduğu hâlde, Zemzem suyu yasak değildir.
Zemzem suyu öteki sulara göre çok daha az kükürt taşımakta, daha besleyici ve çok daha fazla mineral barındırmaktadır. Açlığını gidermek için içen açlığını, susuzluğunu gidermek için içenin de susuzluğunu gideriyor. Kent suyundan ayrılan başka bir özelliği ise; kalsiyum ve magnezyum tuzları oranının yüksekliğidir. Bu ise bitkin insanların çehrelerine sürdükleri zaman neden ferahladıklarını açıklama ediyor.
Bir başka özelliği ise, mikrobik hastalıklara karşı tesirli olan florürlerin varlığıdır.
Genelde kuyu sularında yosun vb. asalaklar ortaya çıkıp suyun tadının bozulmasına ve kokuşmasına neden olur. Hâlbuki, Zemzem suyunda bu çeşit biyolojik hâdiseler olmaz.
Zemzem suyu nedir? Zemzem suyunun öyküsü ve tarihçesi
Zemzemin tarihçesi kısaca şöyledir:
Hz. İbrahim (a.s.), Cenab-ı Hakkın emri üzerine hanımı Hacer validemizi ve henüz süt emmekte olan oğlu Hz. İsmail’i bugünkü Zemzem kuyusunun bulunduğu yere bıraktı. O tarihte Mekke’de hiçbir insan yaşamıyordu.
Hz. İbrahim, hanımı ve oğlu için azıcık hurma ve bir ölçü de su bırakarak oradan ayrıldı. Besin ve meşrubatın bulunmadığı bu ıssız yerde kalmak Hz. Hacer’e çok güç geldi. Ancak, kendilerini oraya bırakmasını Hz. İbrahim’e Cenab-ı Hak buyurduğuna göre düşünmek yersizdi. Zira, rızkı veren Allah elbette kendilerinin gidişatını da bakıyordu.
Bir zaman sonra Hz. İbrahim’in bıraktığı su bitti. Hz. İsmail ağlamaya, su istemeye başladı. Annesi ne yapacağını donakaldı.
Hz. İsmail’in ağlamalarına daha fazla katlanamadı. Safa Tepesine çıktı. Birini bakabilmek ümidiyle sağa sola baktı. Kimseyi bakamayınca da Safa ile Merve arasında koşmaya başladı. Yedinci kere Merve’ye çıktığında bir ses duydu. Zemzem Kuyusunun yanında Hz. Cebrail’i baktı. Cebrail (a.s.) kanadıyla (bir söylentide ayağıyla) yeri kazıyordu. Nihayet su göründü. Hz. Hacer buna çok neşelendi. Syatıl aktığını bakınca, “Dur, dur” mantığında “Zem zem” dedi ve su akmasın diye önünü kesti, havuz gibi yaptı.
Syat aldıkça yerinde kaynıyordu. Testisi dolduktan sonra sudan içti ve Hz. İsmail’i emzirmeye başladı. Bu arada Cebrail (a.s.), Hacer’e hitaben:
“Sakın, ‘Helak oluruz, hasara uğrarız’ diye korkmayın. İşte şurası Beytullah’ın (Kabe’nin) yeridir. O beyti şu çocukla babası yapacaktır. Muhakkak ki, Cenab-ı Hak o işin ehlini zayi etmez” dedi.(1)
İşte, Zemzem Kuyusunun ortaya çıkması bu biçimde oldu. Hz. Hacer suyun önünü kesmeseydi ve onu kendi halinde bıraksaydı, bu subir akarsu olacaktı.
O, Zemzem’i kendi haline bıraksaydı veya avuçlamasaydı; muhakkak Zemzem akar, bir akarsu olurdu.” (2)
Zemzem, çok kutlu ve besinli bir sudur. Hz. Hacer ve Hz. İsmail, uzun vakit yemek yemeden bu suyla yönet ettiler. Bir hadiste Peygamber Efendimiz Zemzem’in bu hususiyetine işaret etmiştir.(3)
Bir öbür hadiste de “Zemzem ne amaçla içilirse ona şifa olacağı” buyurulmuştur.(4)
Zemzemin ayakta içilmesi meselesine gelince:
İbni Abbas’tan (r.a.) gelen bir dedikoduda, Peygamberimizin, Zemzem suyunu ayakta olduğu halde içtiği dedikodu edilir.
Sahih-i Müslim Şarihi Nevevi, bu iki değişik hadis hakkında şöyle der:
“Bu hadislerdeki menetme tenzihen mekruh biçimindedir. Ayakta su içmenin caiz olduğunu beyan içindir.” İmam Suyuti Hazretleri de, Peygamberimizin (a.s.m.), Zemzemi ayakta içmesini şöyle açıklama eder:
“Resul-i Ekremin (a.s.m.) Zemzemi ayakta içmesi, ayakta su içmenin caizliğini açıklama mantığındadır.” Hanefi bilginleri, İbni Abbas’ın söylenti ettiği hadise sabrederek Zemzemi ayakta içmenin müstehaplığına hükmetmişlerdir.
Kaynaklar
1.
****.e.
3. Fethü’r-Rabbani, 23:248.
4. ****.e., 23 247.
5. Müslim, Eşribe: 117; İbni Mace, Eşribe: 21
6. Müslim, Eşribe: 112; Ebû Davud, Eşribe: 13
.
