Bitcoin madenciliği nedir?
Bitcoin madenciliği nasıl yapılır?
Bitcoin madenciliği nedir?
Bitcoin oldukca büyük elektrik deposu ve kuvvetli bilgisayarlarla elde edilmiş bir kripto para. Peki, bu iş nasıl yapılıyor? Adına madencilik denilen kripto para üretim işi, kısaca Bitcoin madenciliği nasıl gerçekleşiyor? Bu yazımızda bu sorulara yanıt vermeye çalıştık.
Kripto paralar son yılların en oldukca dört gözle beklenen varlık türlerinin başlangıcında geliyor. Bitcoin, blockchain teknolojisinin ortaya çıkardığı bir varlık türü. Aynı zamanda sanal para ya da dijital para da diyebiliriz. Ancak kriptografik bir özelliğe haiz olduğundan yaygın olarak bu tür paralara kripto paralar deniliyor.
Bitcoin madenciliği (Bitcoin mining) nedir sorusuna geçmeden ilkin hepimizin bilmiş olduğu bir suali sorarak devam edelim. Günümüzde kullanılan kağıt ve madeni paralar nasıl üretiliyor? Cevap rahat, hükümetler gereksinim duydukça bunların basımını yapıyor ve piyasaya sürüyor. Bitcoin de fizyolojik bir şey değil. O vakit niçin madencilik diyoruz? Protokolün tasarımında Bitcoin üretilmesi altın madenciliğine benziyor (tıpkı yer altında mevcud altın şeklinde). Zira bu sanal madencilik işlemi ile hemen hemen ortaya çıkmamış blokların ortaya çıkarılması işlemi yapılmakta (tıpkı hemen hemen kazılmamış altın şeklinde).
İkincisi tıpkı altının çıkarılmasında olduğu şeklinde, Bitcoin elde etmek ve çıkarabilmek için hem oldukca çalışmak (buna hem de “proof of work” deniliyor, kısaca yaptığın işi kanıtlama etme), hem de talihli olmak gerekiyor.
Bitcoin protokolü, bir noktada 21 milyon Bitcoin’in var olacağını taahhüt ediyor. Blockchain oluşturma sürecinin mühim adımlarından biridir.
Bitcoin blockchain ve Düğümler (Node)
Bitcoin madenciliği (Bitcoin mining) nasıl yapılır, sorusuna bir de “düğümler” (node) nedir diye bakarak devam edelim. Bir node (düğüm), Bitcoin yazılımını çalıştıran ve informasyon aktarımına katılarak, Bitcoin çalışmasına destek olan kuvvetli bir bilgisayar.
Herkes bir node çalıştırabilir ve Bitcoin yazılımını parasız indirebilir. Bir düğüm, bilmiş olduğu birkaç düğüme bilgiyi gönderiyor ve bunlar da söz mevzusu bilgiyi kendi bilmiş olduğu düğümlere iletiyor. Bu şekilde BTC işlemleri ile ilgili veriler ve bilgiler, tüm düğümlere yayılıyor.
Tam da bu aşamada merkezi bir sistemden değişik olan bir yapı var. Merkezi sistemde veriler tek bir elden tüm ağa dağıtılıyor. Burada ise veriler düğümler üstünden tüm ağa yayılıyor. Aşağıdaki grafik bunun görselleştirilmiş hali.
Bazı düğümler, madencilik “node”larıdır (çoğu zaman “madenciler” olarak da anılır). Bunu nasıl yapıyorlar? Bitcoin programının bir parçası olan ve bloktaki cevabı içeren karmaşık bir matematiksel bulmacayı çözerek yapıyorlar.
Bitcoin (BTC) Mining için ne lüzumlu?
Yazının başlangıcında, Bitcoin madenciliği (Bitcoin mining) için iki şeyin lüzumlu bulunduğunu söylemiştik. Birincisi oldukca çalışmak, ikincisi ise talih. İşte, bloklardaki karmaşık matematiksel problemler, denklemleri çözmek için bir tek oldukca çalışmak yetmiyor. Bunun için bir de talih gerekiyor. Ayrıca bu denklemler elle çözülemeyecek kadar da karmaşık. Bunun için Bitcoin madencileri süratli ve pahalı Bitcoin madenciliği donanımları kullanıyorlar.
Sonuçta da çözülmesi ihtiyaç duyulan bulmaca, bloktaki verilerle birleştirildiğinde ve bir karma işlevden geçirildiğinde, belirli bir aralıkta bir netice üreten bir sayı bulunuyor. Bu, göründüğünden oldukca daha zor olsa gerek aslına bakarsak.
(Trivia sevenler için, bu sayı “nonce” olarak adlandırılır, “bir kez kullanılan sayı”nın bir birleşimidir. Karma (hash) işlevi, çıktının nasıl biteceğini tahmin etmeyi olanaksız kılıyor. Bu nedenle, madenciler gizemli sayıyı tahmin ediyor ve karma işlevini bu tahmin edilen sayı ve bloktaki verilerle birleştiriyor. Elde edilen karma öncesinden belirlenmiş sayıda sıfır ile başlamalı.
Hangi sayının işe yaradığını bilmenin bir yolu yok, bu sebeple iki ardışık tam sayı, korkulu şekilde değişen sonuçlar verecektir. Dahası, istenen sonucu veren birkaç tane “nonce” olabilir ya da asla olmayabilir (değişik blok konfigürasyonuyla madencilerin devam etmiş olduğu durumlarda).
İstenilen aralık içinde netice veren bir karma işlemi elde eden ilk madenci, ağın geri kalanına zaferini duyurur. Çalışmasının kazancı olarak, kazanan madenci bir miktar yeni Bitcoin alıyor.
Madencilik (Bitcoin mining) ne kadar kârlı?
Güncel verilere nazaran 31 Mart 2022 zamanı itibari ile, Bitcoin madencilik kârlılığını aşağıdaki ekran görüntüsünden görebiliyoruz.
Bitcoin ağının güçlük derecesi
Hesaplamanın zorluğu (karma / hash) sık sık ayarlanır. Neden 10 dakika? Bu, Bitcoin geliştiricilerinin, varlığın maksimum miktar olan 21 milyon BTC’ye 2040 senesinde ulaşmasını istiyorlar. Bu yüzden yazdıkları algoritma yardımıyla yeni bir blok oluşturulması için averaj 10 dakika olacak şekilde süre minik miktarlarda artıp azalabiliyor. Yine, belirli aralıklarla madencilere verilen ödül miktarı azaltılacak ve piyasaya yeni sürülen bitcoin miktarı düşecek bu sayede 2040 senesinde hedeflenen sayıya erişilmiş olacak.
Kaynak: blockchain.com
Eğer bu kadar ileri gittiyseniz, tebrikler! Sistemi açıklamak için hala oldukca daha çok bilinmesi gerekenler var, fakat en azından şimdi, programlamanın ve kavramın dehasının geniş perspektifi hakkında bir fikriniz var.
İlk kere, merkezi olmayan, güvenilmez ve kurcalamaya karşı korumalı bir halde uygun dijital aktarımlara müsaade eden bir sistemimiz var. Nakamoto, Bitcoin’i geliştirirken 21 milyon tane Bitcoin’i 10 yıl öncesinde üretemez miydi?
İlgili: Satoshi Nakamoto kimdir? Bitcoin suni zeka ürünü mü?
Başka bir kripto para olan Ripple (XRP) 2013 senesinde geliştirilirken 100 milyar tane XRP’yi derhal üretmişti. Bitcoin madencilerinin senelik tükettiği enerji miktarı ülkelerin elektrik tüketimi ile yarışıyor.
Bitcoin madencileri blok kazarken aslına bakarsak sıfırdan yeni Bitcoin üretmiyor. Yaptıkları işlem karşısında Bitcoin ödülü kazanıyorlar. Bitcoin üstünden meydana getirilen işlemlerin kaydedilmesi ve doğrulanması gerekiyor ve madenciler de tam da bunu yapıyor.
Bir bankaya gittiğinizde gişe memuru size meydana getirilen işlem karşılığında dekont verirken hem meydana getirilen işlem doğrulanıyor hem de bu işlem bankanın serverlarına kaydediliyor.
Bitcoin blockchain ağında meydana getirilen işlemler ise madenciler tarafınca doğrulanıyor ve bloklara kaydediliyor. Yani merkezi bir otorite tarafınca manipülasyona maruz kalmamak. Bu nedenle Bitcoin merkezi bir server ve merkezi bir onay mekanizması yerine, dünyanın dört bir yanına dağılmış madenciler üstünden bir sistem oluşturuyor. Bu dağıtılmış sistemin ise tekel oluşturarak Bitcoin fiyatlarını manipüle etmesi neredeyse olanaksız.
Evde Bitcoin mining nasıl yapılır?
Evden Bitcoin mining nasıl yapılır ile devam edelim. Evde Bitcoin madenciliği artık oldukca zor bir iştir. Ancak Antminer S17 şeklinde spesifik Asic cihazlarına sahipseniz şansınız arttırabilir.
Şansınızı diyorum bu sebeple Bitcoin üretmek ya da çıkarmak, matematiksel işlemin yanı sıra hem de talih işidir. Bu yüzden madenciler Asic aygıt şeklinde spesifik ekipmanları satın almanın yanında, bir de öteki madencilerle ortaklaşa çalışabilecekleri madencilik havuzlarında işlem yaparlar.
Bitcoin madenciliği havuzlarının artıları ve eksileri
- Bir madenci havuzuna üye olmanız, kripto para madenciliğine başlamanın en kolay yoludur.
- Havuz madenciliği yaptığınızda kazı yapacağınız blok zincirlerini bilgisayarınızda depolamanız gerekmez. (Solo kısaca tekli BTC mining işlemlerinde blok zincirlerini devamlı olarak indirmeniz gerekir ki bu da 20 GB şeklinde bir boyutu aşabilir.)
- Madenci havuzları, madencilerden yüzde 1-2 oranında komisyon alırlar.
- Madenci havuzlarında işlediğiniz maden miktarı belli bir seviyeye ulaşmadan kripto para cüzdanınıza blok ödülleri yatmaz. Tek başınıza Bitcoin mining yaptığınızda ise kazandığınız meblağ direkt cüzdanınıza geçer.
- Günümüzde Solo BTC Mining ile ayda 500,000 dolarlık kripto para kazabilme gücündeki işletmeler bile, solo mining yerine madencilik havuzlarını tercih edebiliyor.
Bitcoin halving Bitcoin madenciliğini nasıl etkileyecek?
Halving ile madencilere dağıtılan Bitcoin ödülleri yarı yarıya azalıyor. Bu nedenle yarılamanın madenciler üstündeki net tesirinin uzun solukta pozitif bulunduğunu söyleyebiliriz.
.
