Kitap Künyesi

Yazar: Flann O’Brien

Çevirmen: Gülden Hatipoğlu

Orijinal Adı: At Swim-Two-Birds

Yayın Evi: Everest Yayınları

İSBN: 9786051417233

Sayfa Sayısı: 310

Ağaca Tüneyen Sweeny Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

“. . . pek fazlaca labirent saydım size, fakat bunların hiçbiri Flann O’Brien’ın kitabı kadar karmaşık değil. (…) Ağaca Tüneyen Sweeny yalnızca bir labirent değil: kitap, İrlanda romanını yaratmanın pek fazlaca ihtimaller içinde yolu üstüne bir münakaşa, İrlanda’nın tüm stillerini örnekleyen ya da parodisini icra eden düzyazı ve düzyazı alıştırmalarından oluşan

bir sorumluluk bununla birlikte.”

JORGE LUIS BORGES

İrlanda kültürü hakkında alabildiğine gülünç bir parodi olarak da okunan Ağaca Tüneyen Sweeny (At Swim-Two-Birds), cimri amcasıyla beraber Dublin’de yaşayan miskin ve derbeder bir üniversite öğrencisinin öyküsünü konu alıyor. Dublin sokaklarında aylaklık eden, fırsat buldukça kafa çeken, ahbaplarıyla felsefi ve yazınsal mevzularda söyleşi etmeyi seven bu genç, vaktinin çoğunu yatağında okumakla ya da romanını yazmakla geçirir. Yazmakta olduğu romanda, kendisi benzer biçimde yatağına düşkün, garip mı garip bir yazar olan başkarakter Trellis de bir roman yazmaktadır. Trellis’in yarattığı ve öteki yazarlardan ödünç almış olduğu kurgu karakterler süre içinde kontrolden çıkıp başkaldırarak fena yazarlığının bedelini ona kötü ödetirler…

Flann O’Brien’ın deli zekâsı ile İrlandalılara özgü hiciv ve komiklik anlayışının adeta dizginlerinden boşanmışçasına dans etmiş olduğu; absürd, grotesk, kara gülmece, mitoloji ve en saf haliyle saçmalığın baş döndürücü bir halde harmanlandığı Ağaca Tüneyen Sweeny, tüm bunların yanı sıra, Joyce’un Ulysses’te yapmış olduğu benzer biçimde benzersiz bir Dublin betimlemesi sunuyor.

“Hakiki bir gülmece duygusuna haiz, gerçek bir yazar.”

JAMES JOYCE

(Tanıtım Bülteninden)

Ağaca Tüneyen Sweeny Alıntıları – Sözleri

• Arada bir şarkı söylemeyen adam zavallıdır…
• Şundan dolayı her şey değişmiş olur ve bir diğerine yol verir.
• Bana akla yatkın bir acı verin, der Akıl…
• ”…çayyaş tipler vardır.”
• Gideceğin yolu seçmek diye bir şey var.
• Düşünürsen, müzik mükemmel bir şey…
• Cevaplar sorular kadar ehemmiyet taşımaz. Oldukca iyi probleminin hiçbir cevabı yoktur.
• Derin düşüncelere dalabildiğim bir yaşam seçimi yaradılışıma uygundu.
• Ben karanlık bir şatoyum, içimde yarasalar.
• Gözler sulandıklarında hangi metodu izlemeliyim?

Ağaca Tüneyen Sweeny İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Ağaca Tüneyen Sweeny’nin isimsiz anlatıcısı tam bir “tembel aylak düzenbaz”dır. İrlanda’yı terk etmek şöyle dursun, odasını bile terk etmek istemez. Bütün gün yatağından çıkmadan roman yazar, kitap okur, düzenbazlar yaratır. O’Brien Ağaca Tüneyen Sweeny’de “Sanatçının Tembel Tembel Aylak Düzenbaz Olarak Portresi”ni çizer; babasma slm çakarak girer edebiyat alemine.
°
°
Çevirmenliği yapmış olduğu O’Brien eserlerinin ilk basamağında James Joyce’a atıfta bulunan Gülden Hatipoğlu’nun Ağaca Tüneyen Sweeny’nin yazım ve oluşum sürecine dair uzun uzun konu alıyor Notos dergisinde. Edindiğim okuma deneyimine dayanarak Hatipoğlu’nun bu görüşünü James Joyce ve yazarlık açısından değerlendirince tepeden tırnağa doğruluk payını yadsıyamam.
Ağaca Tüneyen Sweeny’i okurken her ne kadar elimde günlerce süründürsem de, kimi zaman kopukluklar yaşasam da şöyleki bakınca bir yazarın yazdıklarında yazdıklarını var etme, kendini aksetme benzer biçimde kaygısı olmaksızın kalemini oynatması okura sunulan aklı karışık bir serencam diyebilirim. Şundan dolayı okurken zorlandığım kimi noktalar aklıma geldikçe ‘bu kitabı bir kez daha okumalıyım’ dedim.
Ayrıntıların çokluğu, kişilerin devamlı artışı bir süre sonrasında zihni karıştırabiliyor. Bunun da üstünde en büyük etmen heralde kitaba hakim olan mevzunun şu demek oluyor ki yazarın yazarlık sürecindeki olagelen durumlar ve yazım deneyimiydi. Yataktan çıkmaksızın habire yazan, karalamalar icra eden, kendini o dört duvar içinde gerçekleştiren bir yazarın deliliğe vardıracak seviyede kendini kaybetmişliği de mevzu üstünde hakimiyeti sürdürüyor.
O’Brien’ın ilk kitabı olmasından dolayı elbet teknik kusurları olabilir, okuru kitapla özdeşleştiremeyebilir. Fakat mevzu bahis avangartlıksa evet bu kitaba avangart diyebilirim. James Joyce benzer biçimde kült bir yazarın izinden giderek onu bir ‘edebiyat babası’ olarak addetmesi O’Brien’ı ve Ağaca Tüneyen Sweeny’i zirveye çıkarabilir.
İrlandalı yazar O’Brien’ın yazarlık ve yazma sürecini kaygıladığı, yazıya döktüğü ilk eseri Ağaca Tüneyen Sweeny’i değişik bir okuma deneyimi açısından beğenip ilgi duysam da sanırım bir pürüz bulunmakta. Fakat bu pürüzü pek de hissettirmeyen şöyleki bir özelliği var: Kitabın içine hakim olan mahalli kültür özellikleri. Kanaatim dahilinde bir yazarın, yazdığı esere kendinden, toplumundan, kültüründen ve değerlerinden bir şeyler katması, yansıtması o eseri daha fazlaca zirveye çıkarır. (Esengül Ersoy)

Kurmaca içinde tasarı içinde tasarı: Gelirleriyle ufaklıklara kitap armağan ettiğim YouTube kanalımda Ağaca Tüneyen Sweeny’i önerip postmodern romanı anlattım:

“…vallahi, eğer sokaktaki insanın sizi anlamasını istiyorsanız, fazlaca fazlaca yavaş gitmelisiniz. bir salyangoz bile süratli gelir ona, bir salyangoz bile ona nal toplatabilir.”
Çevirmesi fazlaca zor bir kitap olsa gerek. zira İrlanda dilindeki kültürü bizim dilimize çevirince şiirler birazcık anlam ifade etmeyen kalıyor fakat buradan bile İrlanda kültürünün ne kadar absürt ve gülmece dolu bir kültür bulunduğunu anlayabiliyorsunuz.
Kurmaca içinde tasarı içinde kurmacanın karşılığı bir roman. Kendinizi bir romanın içinde bulurken sanki esas elinde tuttuğunuz romanın içindeymiş benzer biçimde hissediyorsunuz, orada yazan harfler oluyorsunuz resmen. (Oğuz Aktürk)

Ağaca Tüneyen Swenny
Bütüne anlamını veren parçaların toplamıdır ve tüm daima parçaların toplamından fazladır.Bu söz o denli hoş konu alıyor ki ..cevirmenimiz kitabı benimsemiş ve bizlere bu mevzuda on ayak olmuştur ..peki size bir sual sormali..lanetlenen bir insan kuş olur mu ,kuş oldu diye her türlü aksilik bu kuşa mi rastlar ..tamam yorucu oldu .. Başka bir sual ruh olsaydınız kimin cebine girip onun yaşamını mahfedersiniz.. Düşünün tüm yaptıklarını kusuyorsunuz fakat o size hicbir şey yapamıyor ..elinde ki bıçaklar silahlar sizin üzerinizde anlam kazanmıyor ..fakat sen durmaksızın konuşuyorsun …ışte insanoğlu ne kadar yuksek bir baskiya girerse girsin kalbindeki ruh gerçeği yanlısı söyler .. Geçmişteki hataları haykırır adeta ..otoriteye karşı kendi otoriteni kaybedebilirsin ..peki bu senin yenilmen mi oluyor ..kişiliğinden ödün veren insanoğlu birbirine mi dönüşüyor ..ve sen bu aşağılık sisteme yalnız şiirler methiyeler mi yazıyorsun..ışte tam bir labirent ..şölen benzer biçimde adeta ..parcalarinizi parça olarak birakmayiniz ..tüm anlamlı ve özeldir..sorularda her ne kadar babam pasta yapmayı nerden biliyor tonu olsada ruhunuzda bir çalkantı oluşturabilmek dileğiyle ..
Alıntı
Sanat sanatı gizlemek içindir.
Şundan dolayı her şey değişmiş olur ve diğerine yol verir
Cevaplar sorular kadar ehemmiyet taşımaz (Zübeyde İrmak Aksakal)

Ağaca Tüneyen Sweeny PDF indirme linki var mı?

Flann O’Brien – Ağaca Tüneyen Sweeny kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Ağaca Tüneyen Sweeny PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Flann O’Brien Kimdir?

Gerçek adıyla Brian O’Nolan on iki kardeşin üçüncüsü olarak 5 Ekim 1911’de bugün Kuzey İrlanda sınırları içinde kalan Tyrone kontluğunun Strabane ilçesinde dünyaya geldi. Yaşadıkları yerde İrlandaca dilinde eğitim veren bir okul bulunmadığından, evlatlarının İngilizce dilinde eğitim almasını istemeyen babasının tercihiyle on iki yaşına kadar evde eğitim aldı. 1922’de ailecek Dublin’e taşındı. 1929’da Dublin Üniversitesi’ne başlayarak edebiyat okudu. Yaratıcı dehasının ilk örneklerini öğrencilik yıllarında katılmış olduğu münazara kulüplerinde yapmış olduğu konuşmalarda, talebe dergilerinde yazdığı yazılarda, sonrasında 1934’te dostlarıyla kurduğu ve editörlüğünü üstlendiği “Blather” (Zırva) adlı dergide sergiledi. Bu dergilerde “Brother Barnabas” takma adıyla yazılar yayımladı. 1935’te İrlanda Kamu İdaresi’nde göreve başladı ve emekli olduğu 1953 yılına kadar çeşitli mahalli hükümetlerin hususi sekreterliğini yapmış oldu. İlk romanı “At Swim-Two-Birds” 1939’da yayımlandı. Samuel Beckett ve James Joyce romandan övgüyle bahsettiler. İkinci romanı “Üçüncü Polis” yayınevleri tarafınca geri çevrilerek yazarını büyük hayal kırıklığına uğrattı (yazarın ölümünden sonrasında 1967’de basıldı). 1941’de İrlandaca yazdığı “An Béal Bocht/The Poor Mouth” adlı üçüncü romanını yayımladı. Bundan sonrasında ortalama yirmi yıl asla roman yazmadı. 1940 senesinde “Irish Times” gazetesinde “Myles na Gopaleen” takma adıyla köşe yazıları kaleme almaya başladı. Otuz yıl süresince “Cruiskeen Lawn” (Dolup Taşan Minik Küp) başlıklı köşesinde neredeyse her gün yazdı. Bu yazılar yazarın ölümünden sonrasında “The Best of Myles”, “The Hair of the Dogma”, “Further Cuttings from Cruiskeen Lawn” ve “At War” adlı kitaplarda bir araya getirildi. Ölümünden birkaç yıl ilkin yeniden roman yazmaya başladı ve 1962’de “The Hard Life” (Zor Hayat), 1964’te “The Dalkey Archive” (Dalkey Arşivi) adlı romanları basıldı. 1 Nisan 1966’da Dublin’de öldü.

Flann O’Brien Kitapları – Eserleri

• Ağaca Tüneyen Sweeny
• Üçüncü Polis
• Zor Hayat
• Dalkey Arşivi
• The Poor Mouth

Flann O’Brien Alıntıları – Sözleri

• “Her şeyin bir yeri ve zamanı olduğu çok beylik bir laftı, ama buna rağmen doğruluğu da inkâr edilemezdi; insan banyo yaparken akordeon da çalabilirdi pekâlâ, ama böyle bir şey yapmayı muhtemelen kimse denememişti.” (Dalkey Arşivi)
• De Selby’nin tanımına bakılırsa, insan deneyimi “her biri sonsuz kısalıkta olan statik deneyimler silsilesidir” (Üçüncü Polis)
• I moved over near the fire and for five hours I became a child in the ashes- a raw youngster rising up according the old Gaelic tradition. (The Poor Mouth)
• Arada bir şarkı söylemeyen adam zavallıdır… (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• Şundan dolayı her şey değişmiş olur ve bir diğerine yol verir. (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• Sana daha ilkin hususi olarak söylediğim benzer biçimde, her şeyi lehine çevirmenin gerçek bilgeliğin kaidelerinden biri bulunduğunu unutmamalısın. (Üçüncü Polis)
• … fena bir şeyin olabileceği ihtimalinden korkarak De Selby’ye gelen bu delikanlı, en fena şeyin olacağına tamamıyla kani olarak ve sevinç içinde intihar etmeyi tasarlayarak ayrılmış evden. (Üçüncü Polis)
• ‘Tis amazing how fate drives us in this life from the bad act to the good one and back again. (The Poor Mouth)
• Bana akla yatkın bir acı verin, der Akıl… (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• Bir gövde içinde başka bir gövde, soğan kabukları benzer biçimde birbiri içinde akla hayale gelmez şekilde sonsuzluğa kadar uzanan binlerce gövde var ise? Ardı ardına sıralanan ölçülemez varlıklar silsilesinde bir halka mıydım bir tek? Bunun aslı neydi yada kimdi, hiçbir şeyin içinde olmayan nihai devasa varlık hangi dünyadaki hangi canavardı? Tanrı mı? Hiçbir şey mi? Bu deli düşünceler aklıma “aşağıdan” mı geliyordu, yoksa “yukarıda” düzenleme edilip içime salınan yepyeni düşünceler miydi? (Üçüncü Polis)
• Derin düşüncelere dalabildiğim bir yaşam seçimi yaradılışıma uygundu. (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• Adaletin yolu, yoldan sapmış da olabilir bence. (Dalkey Arşivi)
• Gözler sulandıklarında hangi metodu izlemeliyim? (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• İnsanın beklediği korkulu, haddi hesabı olmayan ve harap edici şey gerçekleşmediğinde, rahatlamaktan fazlaca hayal kırıklığına uğraması garip. (Üçüncü Polis)
• Daha ilkin hiçbir ruhum olduğuna inanmamış ya da bundan kuşku etmemiştim, fakat o anda bir ruhum bulunduğunun farkına vardım. Ruhumun cana yakın, benden yaşça büyük bulunduğunu ve bir tek benim iyiliğimi düşündüğünü de farkettim. Kolaylık olsun diye ona Joe adını verdim.. (Üçüncü Polis)
• Tanrı’nın kelamına direkt kulak vermek, tüm şeytani tartışmalara galabe çalacaktır.. (Dalkey Arşivi)
• Düşünürsen, müzik mükemmel bir şey… (Ağaca Tüneyen Sweeny)
• Bir şeyler öğrenmenin tek yolu kendi kendine öğrenmektir. (Zor Hayat)
• Things are not what they seem and if a stone be cast, there is no foreknowledge of where it may land. (The Poor Mouth)
• Joe bu süre zarfında açıklamalarda bulunur. Bitmemiş olanın yeniden başladığından, aşina olanın tekrardan keşfedildiğinden, halihazırda çekilen ıstırabın tekrardan yaşandığından, hatırlanmayanın hemencik unutulduğundan bahseder. Cehennem aynı yerde döner durur. Biçim itibariyle dairesel yapısı nihayetsiz, tekrarlayan ve fazlasıyla katlanılmazdır. (Üçüncü Polis)