Eğitim

Aklın Türleri – Daniel C. Dennett Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Aklın Türleri – Daniel C. Dennett Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Aklın Türleri kimin eseri? Aklın Türleri kitabının yazarı kimdir? Aklın Türleri konusu ve anafikri nedir? Aklın Türleri kitabı ne konu alıyor? Aklın Türleri PDF indirme linki var mı? Aklın Türleri kitabının yazarı Daniel C. Dennett kimdir? İşte Aklın Türleri kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi…

Kitap

Kitap Künyesi

Yazar: Daniel C. Dennett

Çevirmen: Handan Balkara

Orijinal Adı: Kinds of Minds Toward an Understanding

Yayın Evi: Varlık Yayınları

İSBN: 9789754342062

Sayfa Sayısı: 191


Aklın Türleri Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Felsefe, suni zekâ ve nörobiyolojiden meydana gelen fikirleri birleştiren Dennett, okuru bir araştırma gezisine çıkarıyor: Birisi, başka birinin aklından geçenleri hakkaten bilebilir mi? İnsan aklını, hayvanların, bilhassa de karmaşık davranışlarda bulunabilenlerin aklından ayırt eden nedir? Bu tür hayvanlara dil yetisi verilse, bizimki kadar ince ayrıntıları farkedebilen bir zeka geliştirebilirler mi? İnsana özgü bir beceriyle, içinde yaşadıkları dünya hakkında kuramlar oluşturmayı başarabilirler mi? Robotlar duyu sistemleriyle donatılsa, fikir hakkında düşünme becerisi de dahil olmak suretiyle, insan zihnine örneksiz nitelikleri sergileyebilirler mi? Hayvan yaşamının, sık sık yinelenen çevre koşullarına tepki verme becerisinden, oldukca daha etkili bir halde zorlukları yenmeye, ilk kez karşılaşılan durumlarda geçmiş deneyimlerden yararlanarak geleceği tahmin etmeye doğru adım adım iyi mi ilerlediğini gösteren Dennett, bir takım ufak fakat devrim niteliğindeki aşamanın bizi o ilkel evreden, uzun vadeli amaçlar belirleyip gerçekleştirmeye getirdiğini korumak için çaba sarfediyor. Video kamerası “gözleri”yle, “içeride bir olduğu” izlenimi veren robotlardan söz ederken de, örümceklerin hiçbir şeyi umursamadan zarif desenli ağlarını ören küçük robotlar olup olmadığını düşünmemizi isterken de, Dennett bizi esinlendiren, hatta tedirgin edici şeyleri düşünmeye iten soruları ustaca bulup çıkarıyor.


Aklın Türleri Alıntıları – Sözleri

  • Yanlış idrak­lama olasılığı olmayan hiçbir idrak etme yoktur.
  • Uzak gelecekte, oldukca daha mühim araştırmalar için açık alanlar görüyorum. Psikoloji, lüzumlu olan her türlü zihinsel güç ve kapasitenin kademeli olarak elde edilmesiyle ilgili yeni bir temel üstüne kurulacak, insanoğlunun kökeni ve zamanı aydınlığa kavuşturulacak.
    Charles Darwin, The Origin o f Species (Türlerin Kökeni)
  • Yönelmiş sistemler, tanımları gereği, davranışları yönelmişlik tavrından yola çıkarak tahmin edilebilen/açıklanabilen tüm varlıklardan ibarettir. Kendi kendini kopyalayan makromoleküller, bazıları öbürlerinden oldukca daha garip olan termostatlar, amipler, bitkiler, sıçanlar, yarasalar, insanoğlu ve satranç oyna­yan bilgisayarlar, yönelmiş sistemlerdir. Yönelmişlik tavrı, bir varlığın hareketlerini anlamak için ona eyleyici muamelesi yapmayı öngördüğünden, onun akıllı bir eyleyici bulunduğunu var­ saymak zorundayız, şundan dolayı aptal bir eyleyici her türlü akılsızlığı yapabilir.
  • .. kokuya dayalı imzalar kadim ve güçlüdür. Bizim türü­müzde, bunlar, başka binlerce mekanizma tarafınca örtül­müştür, fakat temeldeki konumları hâlâ fark edilebilir. Tüm çetrefilliğimize rağmen, Marcel Proust’un meşhur sözlerindeki şeklinde, niçin ve iyi mi bulunduğunu anlamadan, kokular bizi harekete geçirir.
  • Zihinsel içerikler, beyindeki hususi bir bölmeye girerek değil, ayrıcalıklı ve gizemli bir ortama aktarılarak da değil, davranış kontrolüne egemen olmak için ve dolayısıyla uzun süre devam edecek etkilere kavuşmak için —ya da yanıltıcı bir ifadeyle söylersek, “belleğe girmek” için— öteki zihinsel içeriklere kar­şı girdikleri yarışları kazanarak bilgili hale gelirler. Ve biz konuşabildiğimiz için ve kendi kendimizle konuşmak en hükmedici etkinliklerimizden biri olduğundan, zihinsel bir içeriğin hükmedici hale gelmesinin en etkili yollarından biri, kontrolle­rin dil kullanan bölümlerini gütme konumuna geçmesidir.
    (..)
    olduğunuz şey tam olarak bedeninizin geliş­tirmiş olduğu bir sürü yeterlik arasındaki tüm bu rekabet et­kinliği organizasyonudur.
  • Sadece ilk hamlelerinde talih yardım etmiş olduğu için birçoğu hayatta kalabilen kolay Skinnerci yaratıkların tersine, Popperci yaratıklar, ilk hamlelerinin iyiliğini şansa bı­rakmayacak kadar kurnaz oldukları için hayatta bırakılırlar. Elbet­te kurnaz olmak da bir şanstır, fakat bir tek talihli olmaktan da­ha iyidir.
  • Beyinlerimizi kültürün birikim yığınlarıyla donatırken edin­diğimiz akıl araçlarından hiçbiri, elbet ki, sözcüklerden —ön­ce konuşulan, sonrasında yazılan sözcüklerden— daha mühim değil­dir. Uyarı sinyalleri ve işaretler kolay yaratıkların dünya üzerin­deki seyirlerini iyi mi kolaylaştırıyorsa, sözcükler de kavrayışı aynı şekilde (ve kat kat daha çok) kolaylaştırarak bizi daha ze­ki kılarlar. Paylaşılabilen, eleştirilebilen, belgelenebilen ve değişik perspektiflerden görülebilen dev şeklinde bir taşınabilir ve anımsanabilir birikim olmadan, soyut ve çokboyutlu fikirler dünyasında seyretmek, tam anlamıyla olanaksızdır. Konuşma­nın ve yazmanın, yüz binlerce (ve bir ihtimal milyonlarca) yılla bir­birinden ayrılan, tamamen değişik iki yenilik bulunduğunu ve her birinin kendine özgü değişik güç kümelerine haiz bulunduğunu anımsamak oldukca önemlidir.
  • Ne düşündüğünü tartışmayan —ya da herhangi bir nedenle tartışamayan— birinin aklından geçenleri anlamak oldukca zor olsa gerek.
  • Bu kişiliksiz, düşüncesiz, robotik ve akılsız ufak moleküler mekanizma parçaları, dünyadaki tüm eyleyiciliklerin, dolayısıyla anlamların, dolayısıyla da bilincin nihai temelini oluştururlar.
  • Şimdiye kadar baktığımız her insan aklı, bir tek naturel seçilimin değil, inanılmaz oranlarda kültürel tasarım yenilemelerinin de ürünüdür.
    Aklın tüm öğeleri ve bunların iyi mi oluştuğu hakkında düşünce sahibi olmayan birinin, aklı niçin mucize şeklinde gördüğünü idrak etmek yeterince kolaydır. Her öğenin kimi zaman milyarlarca yıl devam eden uzun bir tasarım zamanı vardır.


Aklın Türleri İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Zihin Nedir? Evet Dennet Mikrofon sende.: Bir gün bir dostum aradı ve Caner lütfen yardım et kuzenim de benim yolumdan gidecekmiş diye felsefe bölümünü kazanmıştır ve benim bundan yeni haberim oldu dedi. Eee sadede gel dedim. Bu kitabı hocası final konusu olarak belirleyip 10 tane de sual vermiş 1 hafta içinde yetiştirmesi lazım dedi. Bana 5 gün ver dedim. Sevdiğim bir arkadaşımdı ve şanslıydı kitabı daha ilkin Dennet’in zihin deneylerini işlerken okumuştum. Lakin aklımda belli başlı şeyler kalmıştı. Kitabı okumam 1 günümü, anlamam 3 günümü aldı. Beşinci günün şafağında soruları cevapladım. Ve o dostum beni evinde süper bir akşam yemeğine çağrı etti. Neden? Kuzeni dersi AA ile geçmiş. O gün bana iyi mi okuduğumu ve yazdığımı sordu. Ben aslına bakarsan o kitabından öğreneceğimi öğrenmiştim o kitabı bir tek pragma için okumuş ve hazır sorulara hazır cevapları yazdığımı söyledim.
Gelelim esere…
Yapıtın orijinal adı: “kinds of minds: toward an understanding of consciousness”
Dennet burada bilinci merkeze alan bir zihin deneyi yapıyor. Zihin felsefesi ile haşır neşir olanlar bu vakası bilirler. Kitapta birkaç sual temele alınarak bunlara akıcı bir halde ucu açık cevaplar verilmeye çalışılıyor -zaten felsefe de bu değil mi cağnım diye içinden geçirenler sizi duyuyorum-
21. yüzyıla yakışır bir fikir akışı var: Felsefe, genetik biyoloji, suni zeka, robotik, nörobiyoloji vs.
Temel birkaç sual şöyleki:
Birisi, başka birinin aklından geçenleri hakkaten bilebilir mi?
botlar duyu sistemleriyle donatılsa, fikir hakkında düşünme becerisi de dahil olmak suretiyle, insan zihnine örneksiz nitelikleri sergileyebilirler mi?
yakan cinsten bir kitaptır. Bakmayın okumayı 1 günde bitirip 3 günde anladığıma. Onun öncesinde yaptığım ilk okumada 1 ay bu kitap ile yatar kalkar olmuştum.
Eser 6 bölümden oluşuyor ve hakkaten okunmaya kıymet. (Caner the ℂahilBender)

Zihin nedir?akıl nedir?Akıl türleri nedir?
Değişik canlılarda akıl türleri, beyin işleyişi,beynin biyolojisi,fizyolojisi iyi mi?
Bu mevzuda felsefi olarak açıklayan bir kitap. (Ayşe Okşan Üçgöz)

Ders kitabı olarak alıp oldukça beğenip yeniden okuduğum, keyifli bir kitap. Sıkılmıyorsunuz, örnekler oldukça ilgi çekici. (Sezgi)


Aklın Türleri PDF indirme linki var mı?


Daniel C. Dennett – Aklın Türleri kitabı için internette en oldukca meydana getirilen aramalardan birisi de Aklın Türleri PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Daniel C. Dennett Kimdir?

Daniel Clement Dennett günümüz batı felsefesinin mühim felsefecilerinden biridir. 1942 Boston Massachusetts doğumludur. İlgilendiği mevzular: evrim teorisi, bilim felsefesi, zihin felsefesi, suni zekâ, psikoloji felsefesi, bilişsel bilim ve şuur. Şu anda Tufts Üniversitesi’nde Bilişsel Bilim Bölüm Başkanı’dır.


Daniel C. Dennett Kitapları – Eserleri

  • Aklın Türleri
  • Bilinç Açıklanıyor
  • Darwin’in Tehlikeli Fikri
  • Özgürlüğün Evrimi
  • Sezgi Pompaları ve Diğer Düşünme Aletleri
  • Özgürlük Alanı
  • Freedom Evolves


Daniel C. Dennett Alıntıları – Sözleri

  • Halüsinasyonların uzun soluklu duyusal yoksunluğun düzgüsel sonucu olduğu bilinir. (Bilinç Açıklanıyor)
  • Sadece ilk hamlelerinde talih yardım etmiş olduğu için birçoğu hayatta kalabilen kolay Skinnerci yaratıkların tersine, Popperci yaratıklar, ilk hamlelerinin iyiliğini şansa bı­rakmayacak kadar kurnaz oldukları için hayatta bırakılırlar. Elbet­te kurnaz olmak da bir şanstır, fakat bir tek talihli olmaktan da­ha iyidir. (Aklın Türleri)
  • Nasıl ki yalnızca ellerinizle pek marangozluk yapamazsanız yalnızca beyninizle de pek fazla düşünemezsiniz. Bo Dhalbom (Sezgi Pompaları ve Diğer Düşünme Aletleri)
  • Bu gezegende yaşayan her insanın gelecekteki esenliği, evlatlarımızın eğitimine bağlıdır. (Darwin’in Tehlikeli Fikri)
  • Bizler kim bilir bir anlamın var bulunduğunu düşünmek suretiyle belirlendik. (Özgürlüğün Evrimi)
  • “Biz felsefeciler, birer hata uzmanıyızdır.
    … Biz felsefeciler, yanıtlar şöyleki dursun, doğru soruların bile neler olduğundan kimsenin güvenli olamayacağı şekilde her şeyi karıştırıp derinlemesine hatalı hale getirmenin mümkün olan tüm yolları üstüne uzmanlaşırız.” (Sezgi Pompaları ve Diğer Düşünme Aletleri)
  • Bilinçli zihin, bir tek beyinden ibaret olması imkansız. (Bilinç Açıklanıyor)
  • Yanlış idrak­lama olasılığı olmayan hiçbir idrak etme yoktur. (Aklın Türleri)
  • Açık ve dürüstçe söylemek gerekirse, bu gezegen üstündeki yaşam çeşitliliğinin bir evrim sürecinin sonunda ortaya çıktığını görememek, içinde yaşayan her dört insandan üçünün okuma yazma bilmiş olduğu bir dünyada affı mümkün olmayan bir cehalettir. (Darwin’in Tehlikeli Fikri)
  • Bir özgür irademiz bile yok mu?”
    “Yine şu halk psikolojisi” diye yanıtladı Palmquist. “Güzel bir hayal. Belki de lüzumlu bir hayal; öyleki ki, bilincinin belirli bir kıs­mı kendisinden ayrı duruyor, kendi performansını denetliyor ve değerlendiriyor. Fakat beyin, şefi olmayan bir senfoni orkestrası­ dır. Şu anda, öteki enstrümanlar değişik bir kreşendoyla tırmanır­ken kendini meraklı bir gösterişle inceleyen bir obua ya da piko­loyu duyuyoruz. Geriye kalan, sonunda vücudundan görevli olan fakat tarif gereği kendinden görevli olmayan, kulakları­nızın arasındaki dirsek makarna mayalayan elektrokimyasal yı­ğını içinde rekabet halindeki ıslak paralel işlemcilerin oldukça karmaşık dengesidir.” (Özgürlük Alanı)
  • İnanç özgürlüğünü savunuruz, fakat bir tek bir yere kadar. Sizin dininiz köleliğin yada hanımefendilere işkence etmenin yada çocuk öldürmenin savunuculuğunu yapıyorsa ya da dine hakaret etti diye Salman Rüşdi’nin kellesine ödül koyuyorsa, o süre dininiz saygı duyulması mümkün olmayan özelliklere haizdir. (Darwin’in Tehlikeli Fikri)
  • Beyinlerimizi kültürün birikim yığınlarıyla donatırken edin­diğimiz akıl araçlarından hiçbiri, elbet ki, sözcüklerden —ön­ce konuşulan, sonrasında yazılan sözcüklerden— daha mühim değil­dir. Uyarı sinyalleri ve işaretler kolay yaratıkların dünya üzerin­deki seyirlerini iyi mi kolaylaştırıyorsa, sözcükler de kavrayışı aynı şekilde (ve kat kat daha çok) kolaylaştırarak bizi daha ze­ki kılarlar. Paylaşılabilen, eleştirilebilen, belgelenebilen ve değişik perspektiflerden görülebilen dev şeklinde bir taşınabilir ve anımsanabilir birikim olmadan, soyut ve çokboyutlu fikirler dünyasında seyretmek, tam anlamıyla olanaksızdır. Konuşma­nın ve yazmanın, yüz binlerce (ve bir ihtimal milyonlarca) yılla bir­birinden ayrılan, tamamen değişik iki yenilik bulunduğunu ve her birinin kendine özgü değişik güç kümelerine haiz bulunduğunu anımsamak oldukca önemlidir. (Aklın Türleri)
  • Düşünceler başarısızlığa uğradığında, kelimeler oldukca işimize yarar. (Darwin’in Tehlikeli Fikri)
  • Eğer özgür iradeye haiz olmanın bir önemi var ise, bu, özgür iradeye haiz olmamak korkulu bir şey ve ona haiz oluşumuzdan şüphelenmek için iyi nedenlerimiz olabileceği için böyledir. Peki, neyden korkuyoruz? Özgür iradeye haiz olmamaktan korkuyoruz. Ama tam olarak neyden korkuyoruz? Ve niçin? Özgür iradeden mahrumiyet manzarası karşısında ürken herhangi biri bu dehşet durumun neye benzediği hakkında bir miktar ipucuna haiz olmak zorundadır. Gerçekten de bu mevzuya ilişkin literatürde bir takım anolojiye rastlamak mümkündür: Özgür iradeye haiz olmamak o ya da bu şekilde hapiste olmaya yada hipnotize olmaya yada nüzul olmaya yada bir kukla olmaya yada (bu sıralama uzar gider) benzer. (Özgürlük Alanı)
  • Yaşamlarımızdaki vakalarla ilişkilendirdiğimiz acıların ve zevklerin bir çok, sonunda, ummaya ve anımsamaya bağlıdır. (Bilinç Açıklanıyor)
  • Yönelmiş sistemler, tanımları gereği, davranışları yönelmişlik tavrından yola çıkarak tahmin edilebilen/açıklanabilen tüm varlıklardan ibarettir. Kendi kendini kopyalayan makromoleküller, bazıları öbürlerinden oldukca daha garip olan termostatlar, amipler, bitkiler, sıçanlar, yarasalar, insanoğlu ve satranç oyna­yan bilgisayarlar, yönelmiş sistemlerdir. Yönelmişlik tavrı, bir varlığın hareketlerini anlamak için ona eyleyici muamelesi yapmayı öngördüğünden, onun akıllı bir eyleyici bulunduğunu var­ saymak zorundayız, şundan dolayı aptal bir eyleyici her türlü akılsızlığı yapabilir. (Aklın Türleri)
  • Bilinç akımında yüzen şeyler (…) aslına bakarsak bizim onlar bulunduğunu düşündüğümüz şeyler değiller. Gerçekte oldukca farklılar, aslına bakarsak onlar için yeni sözcükler bulmamız gerekiyor. (Bilinç Açıklanıyor)
  • “Bir hata yaptığınızda bunu inkâr edip sırtınızı dönmektense kendi hatalarınızın duayeni olmalı, onları birer sanat eseri şeklinde kafanızın içinde evirip çevirmelisiniz…” (Sezgi Pompaları ve Diğer Düşünme Aletleri)
  • Zihinsel içerikler, beyindeki hususi bir bölmeye girerek değil, ayrıcalıklı ve gizemli bir ortama aktarılarak da değil, davranış kontrolüne egemen olmak için ve dolayısıyla uzun süre devam edecek etkilere kavuşmak için —ya da yanıltıcı bir ifadeyle söylersek, “belleğe girmek” için— öteki zihinsel içeriklere kar­şı girdikleri yarışları kazanarak bilgili hale gelirler. Ve biz konuşabildiğimiz için ve kendi kendimizle konuşmak en hükmedici etkinliklerimizden biri olduğundan, zihinsel bir içeriğin hükmedici hale gelmesinin en etkili yollarından biri, kontrolle­rin dil kullanan bölümlerini gütme konumuna geçmesidir.
    (..)
    olduğunuz şey tam olarak bedeninizin geliş­tirmiş olduğu bir sürü yeterlik arasındaki tüm bu rekabet et­kinliği organizasyonudur. (Aklın Türleri)
  • Fakat sen daha büyük ve daha zararı dokunan bir yanılsamanın içindesin. Kontrol yanılsaması. (Özgürlüğün Evrimi)

YORUMLAR

YORUM YAZ!

Yorum Ekle



[

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
toptan çakmak
Pusulabet Betoffice Giriş ataşehir escort pendik escort sitene canlı tv ekle bonus veren siteler deneme bonusu veren siteler madridbet meritking kingroyal madridbet yeni giriş kingroyal giriş