İndex Ekonomi Bağımsız Denetim AŞ Kurucusu ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) Bağımsız Denetçi Mehmet Emin Tatlı, son zamanlarda konuşulan “Faiz mi enflasyonu doğurur, yoksa enflasyon mu faizi doğurur?” sorusunu cevapladı.

“Biri Fransızca, diğeri Arapça, fakat aynı kavramlar”

Tatlı, faiz ile enflasyonun birbirine fazlaca benzeyen 2 kavram bulunduğunu belirterek, “Ödünç verilen paradan, kullanıma karşılık olarak alınan farka faiz denmektedir. Özetlemek gerekirse iktisat biliminde paranın kira bedeli olarak da tanımlanabilir. Enflasyon ise dolanımda bulunan para miktarıyla, malların ve satın alınabilir hizmetlerin toplamı arasındaki açığın büyümesi sebebiyle ortaya çıkan ve fiyatların toptan yükselişi, para değerinin düşmesi biçiminde kendini gösteren ekonomik ve parasal süreç olarak tanımlanabilir. Fransızca enflasyon ’inflation’, ’şişme’, ’şişirme’ ve ’piyasadaki para arzının şişirilmesi’ anlamındadır. Arapça faiz ise ’artık’, ’artan’, ’taşıp dökülen’, ’fazla’ anlamındadır. Görüldüğü şeklinde kelimeler değişik olsa da kavramlar birbiri ile neredeyse tıpa tıp aynıdır” diye konuştu.

“Faiz ile enflasyon aynı kavramları ifade etmektedir”

Son zamanlardaki ’Faiz mi enflasyonu doğurur, yoksa enflasyon mu faizi doğurur?’ sorusunun ciddi bir kavram karmaşası belirttiğini ifade eden Tatlı, “Bundan dolayı ikisi de aynıdır. Kavramlar aynı şeyi ifade ederken niçin kelimelere takılıyoruz? Faizle paranın kıymetini şişiren sistem, enflasyon ile parayla takas olan malın kıymetini şişirmektedir. Üzerine bir de paranın bir çeşit mal bulunduğunu söyleyen teoriyi de düşünürsek ne demek istediğim daha net ortaya çıkacaktır. Faiz formülü, faiz=anapara x süre x faiz oranı / 100. Enflasyon formülü, enflasyon = malın şimdiki kıymeti – malın geçmişteki kıymeti / malın geçmişteki kıymeti x 100. Bir de herhangi bir malın fiyatını tespit eden formülü yazalım. Birim fiyat = malın maliyeti x kar oranı. Faizde de olsa enflasyonda da olsa para yada malın zamansal kıymetini ölçen bir matematik söz mevzusudur. Hatta birim fiyat hesaplarken dahi aynı formülü kullanırsınız. Siz ister parayı ödünç alın, isterseniz malı ödünç alın gelecekte iade ettiğiniz yada karşılığını verdiğiniz sürece fark ortaya çıkacaktır. Bu nedenle faiz, enflasyon ile ortaya çıkmaz. Enflasyon da faizden dolayı ortaya çıkmaz. Peki ne olur? Faiz ile enflasyon aynı kavramları ifade etmektedir. Başka bir deyişle faiz eşittir enflasyon ya da enflasyon eşit faizdir” şeklinde konuştu.