Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesi üstündeki görüşmelerde milletvekillerinin sual ve eleştirilerini yanıtladı.

“Avrupa’nın en ucuz doğalgaz kullanan ülkesiyiz”

AA’nın haberine nazaran; dünyada enerji sektörünün pandemi sonrası toparlanma sürecinde olduğuna ve fiyatlarda artışlar yaşandığına işaret eden Dönmez, yükselen enerji fiyatlarını alınan tedbirlerle vatandaşa en azca oranda aktaran ülkelerden birinin Türkiye bulunduğunu kaydetti.

Dönmez, doğalgazda yüzde 75 sübvansiyon yapıldığını aktararak, “Ekim ayı itibarıyla Avrupa’daki başkentlerde kullanılan naturel gazın hane halkı bazında fiyatlarını sizlerle de paylaşmak isterim: Hollanda’da bir metreküp gaza bugün 81 lira 25 kuruş, İtalya’da 58 lira 24 kuruş, Almanya’da 41 lira 42 kuruş ödeniyor. Komşumuz Bulgaristan 31 liraya ödüyor. AB üyesi olmayan ülkeleri de dikkate aldığımızda 5 lira 72 kuruş ile her şey dahil Avrupa’nın en ucuz naturel gaz kullanan ülkesi durumundayız.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.

Türkiye’nin 200 kilovatsaatlik bir elektrik tüketimi için asgari ücretin yüzde 5,4’üne denk geldiğini aktaran Dönmez, doğalgazda ise aylık 100 metreküp tüketim için bu oranın yüzde 8,8 bulunduğunu söylemiş oldu.

“Ucuz kaynaklardan üretilen elektrik yansıtılıyor”

Dönmez, doğalgaz tutarları artınca ikame ürün olarak kömür fiyatlarının da dünyada ciddi oranda arttığını belirterek, geçen yıl mühim bir müdahalede bulunarak ucuz kaynaklardan üretilen elektriğin bilhassa hane halkına, çiftçiye ve esnafa yansıtılması için bir kararın mecliste kabul edilerek uygulanmaya başlandığını anımsattı.

Söz mevzusu karara ilişkin değerlendirmede bulunan Bakan Dönmez, “(Siz piyasada oluşan özgür fiyatlardan satmayacaksınız. Zarar da etmeyeceksiniz. Makul bir fiyatta sınırlama yapacağız. Bu fiyattan elektriği sizden alıp biz abone grubuna bunu aktaracağız) dedik. Ve o sayede ciddi bir rahatlama elde etmiş olduk.” diye konuştu.

Milletvekillerinin, bu desteklerin nereden karşılandığı sorusuna “ulusal bütçe içinden yapıldığı” karşılığını veren Dönmez, şöyleki devam etti:

“Ancak burada siyasal karar oluşmadan bu kurum ve kuruluşlar zararına satış yapmak hak ve yetkisine haiz değil. Cumhurbaşkanı sonucu ile maliyet altına satma izni verilmezse bu firmalar naturel olarak alış yada üretim maliyeti her neyse en fazla iş maliyetine satar. Maliyetin altında satamaz. Bu yetkiyi Cumhurbaşkanımız kullandı ve hazinemizden de ödenek aktarmak suretiyle de bu destek verilmiş olacak.”

“Yüzde 20 LNG alıyoruz”

Petrol ve doğalgazın stratejik emtialar olduğuna dikkati çeken Dönmez, “Türkiye akıllı dış politikayla her iki tarafla diyalog içinde olarak dengeli politikayla sorunları yaşamadan atlatıyoruz. Gıdada da tahıl koridoruyla riskleri minimize ettik. Dünyanın birçok ülkesine aracılık ettik. Ayrıca, dünyada birçok ülke naturel gaz ve elektrik talebinde bulunuyor.” diye konuştu.

Dönmez, naturel gaz ihtiyacının karşılanması için sıvılaştırılmış naturel gaza (LNG) yönelim olduğuna değinerek, “Yüzde 20 LNG alıyoruz. Uzun dönmeli kontratlarda sorun yok. Ekonomik toparlanma sürecinde gaz talebini karşılamak için LNG terminalleri yardımıyla esnekliğimiz var, oraya yöneldik.” ifadelerini kullandı.

“Hane halkının tüm doğalgaz ihtiyacı Karadeniz’den karşılanacak”

Karadeniz’de keşfedilen naturel gazın gelecek senenin ilk çeyreğinde mart benzer biçimde sisteme verileceğini belirten Dönmez, şunları kaydetti:

“İlk farzda üretim 10 milyon metreküp olacak. 4 yıl içinde maksimum faz dönemine çıkartacağız, kırk milyon metreküpe. 10 milyon metreküp günlük gazın senelik karşılığı üç buçuk dört milyar metreküp eder. Bu da konutlarda mutfakta ve sıcak suda kullanılan gazı karşılayacak. Ama 4 yıl sonrasında biz üretimi 4 kat arttıracağız. O vakit da konutlarda kullanılan gazın tamamını buradan elde edeceğiz. Yeter mi? Yetmez. Yani ihtiyacımızın üçte birini toplamda karşılayacağız. Ama komşu sahalarda arama faaliyetlerimiz devam ediyor. Olumlu haberler geliyor. Bu mevzu değerlendirmeler bittikten sonrasında da somut bulgu yakalarsak bu bilgiyi paylaşmış olacağız.”

Dönmez, yılda 3-4 milyon kişinin elektriğinin kesildiği iddialarının gerçeği yansıtmadığını bildirdi.

Bunun her on kişiden birisinin elektriği kesik olması anlamına geleceğini belirten Dönmez, “Düşünün on haneli bir apartmanda oturuyorsanız bir tane vatandaşın elektriği kesik. Bu şekilde bir durum yok. En son güncel verileri söyleyeyim. Ağustos 2022’ye ilişkin Türkiye genelinde elektriği kesik olan abone sayısı hane halkı ve ticarethane dahil 209 bin 174. Peki ne kadar sayaç var? 48 milyon sayaçtan bahsediyoruz. Bu oran binde dört. Doğal gaza erişince gene aynı tarihte, 86 bin 504 abonenin borç dolayısıyla gazı kesilmiş. Toplam 19,1 milyon naturel gaz abonesine oranladığımızda buradaki sayı da binde beş.” bilgisini verdi.

Her bin kişiden dördünde ya da beşinde borcundan dolayı kesilme bulunduğunu dile getiren Dönmez, “Kesinti uygulanan abonelerin üçte ikisinin elektriği aynı gün içinde de açılıyor. Belli ki yurttaş unutmuş, yatıramamış ya da kimi zaman işte ikimiz de otomatik ödeme veriyoruz bankalara, bankada bir mesele yaşanıyor, ödemeler intikal etmiyor. Yine beşte dördü de elektriği bir hafta içinde bağlanıyor. Yani elektriğin kesik olma süresi de son aşama sınırı olan. Bir başka mevzu da köyde, yaylada evi olanlar var. Yazın oradan geliyor, kışlık evine, oraya satmaca gidiyor, faturayla ilgili bir bilgisi yok. Otomatik olarak enerji kesiliyor, bizim kayıtlarımızda elektrik kesik ilgisi var. Orada aslına bakarsak kimse yaşamıyor.” değerlendirmelerinde bulunmuş oldu.