1936’da imzalanan Montrö Anlaşmasına bakılırsa Türkiye, İstanbul Boğazı’ndan geçen ve Çanakkale Boğazı’na girip çıkan gemilerden fener, tahlisiye ve sıhhat rüsumu tutarı talep etme hakkını elinde bulunduruyor.

Ancak o dönem hesaplamanın, altın/frank olarak Birleşmiş Milletler tarafınca kabul edilen ortak para birimi “Germinal Frank” üstünden yapılması senelerdir Türkiye’ye hak kayıpları yaşatıyordu.

1936’da 1 frank 0,29 gram saf altına karşılık gelirken, Germinal Frank’ın artık tedavülde olmadığı dönemlerde ödemeler dolar üstünden Türk Lirası ile yapılmış oldu sadece güncel kurlar dikkate alınmaksızın 1 frankın kıymeti gene 0.29 gram saf altın karşılığı olarak korundu.

Boğaz geçiş ücretinde değişikliğe gidiliyor

1983 senesinde ise Türkiye, o günkü geçiş ücretleri haklarından ortalama yüzde 75 feragat ederek 1 Altın Frank’ı indirimli değeriyle 0.8063 dolara sabitledi. Bugüne kadar da geçiş ücretleri, güncel döviz alış kurunun altın/frankın indirimli kıymeti 0.8063 dolarla çarpılması suretiyle uygulandı.

Bu kapsamda Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin kendisine verdiği internasyonal haklar doğrultusunda Boğazlardan elde etmiş olduğu gelirin belirlenmesinde değişikliğe gitti.

5 kat artırılacak

1983’te yüzde 75 indirimle sabitlenen kur karşılığı ödeme sistemi kaldırılıp, Boğaz geçiş tutarı 5 kat artırılıyor.

Buna bakılırsa frank bedeli 5 kat artırılarak net tonaj başına 4 dolar olarak belirlendi.

Sabah’ın haberine bakılırsa; 7 Ekim 2022’de düzenlemenin yürürlüğe girmesi ile beraber şu anda Boğazlardan elde edilmiş fener, tahlisiye ve sıhhat rüsumu ücretleri 5 kat artırılarak mevcutta 40 milyon dolar olan gelir, 200 milyon dolar seviyesine çıkarılacak.