Son zamanlarda kiralık ev sayısındaki düşüş ve fiyatlardaki artış, kiralık ev arayan vatandaşların ev bulmasını zorlaştırdı. Bu zorluğa bir de ev sahibi ve emlakçıların ilanlara yazdığı şartlar eklendi. İlanlarda çağdaş durumdan maaş bordrosuna, meslekten, kredi notuna kadar  kadar yeni şartlar sıralandı.

4 aylık peşin, kredi notu isteyen bile var

Bunlara ek olarak 1 ya da 6 aylık peşin kira şartı ya da minimum 2-3 depozito benzer biçimde şartlar ise şimdi ev arayanları, daha da zor durumda bıraktı. Başakşehir’de bulunan bir ev ilanında; kiracının kredi notu ibraz etmesi mecburi tutulurken, Beşiktaş’ta bulunan bir başka kiralık evden ise 4 aylık peşin kira, 2 depozito, 1 senelik aidatın peşin ve 30 bin liralık senet alınacağı duyuru şartlarında yer aldı.

“Kiracı seçmek ne demek”

DHA’nın aktardığına bakılırsa; Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, anormal taleplerle karşılaşıldığında yakınma edilmesi icap ettiğini altını çizdi.

Ağaoğlu, “Artık işin dozunu kaçırdılar. Neredeyse sabıka belgesi, yer kağıdı isteyecekler. Kanunlara aykırı sözleşme mi olur? Bakın geçtiğimiz günlerde de bir genç avukat hanım ev kiralamak istediğinde; mesleğini öğrenince ev sahibi, ‘ben avukata vermem’ diyor. Fazlaca uğraştırır beni sonrasında diyor ve ona kiralamıyor. Daha ilkin bir emsal karar var.  Eşitlik ve insan hakları kurulumuz öğrenciye ev kiralamayan ev sahibine ceza uyguladı. Bu tür durumla karşılaşan tüm yurttaşlarımız kesinlikle İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na web üstünden oldukça kolayca şikayetlerini yapabilirler. Kiracı seçmek ne demek? Yani pazarcıdan karpuz mu seçiyorsunuz? Bu şekilde bir hakkınız yok. Tüketici Kanunu’nun 6. maddesince de satıştan kaçınmak yasaklanmıştır “ diye konuştu.

“Bazı emlakçılar, ev sahiplerini kışkırtıyor”

Kiralık ev sorununu kızıştıran, ev sahiplerini kışkırtanların bazı emlak komisyoncularının bulunduğunu düşündüğünü ifade eden Ağaoğlu, “Onların da gayrimenkul ticareti yetki belgesi sahibi olduklarına inanmıyorum. Şu sebeple o yetki belgesine haiz olanlar bilirler ki; hukuka aykırı işlem yaptıkları takdirde o yetki belgesi, kısaca gayrimenkul ticareti ruhsatı iptal edilebilir. Bazı emlakçılar o denli abarttılar, ortamı kızıştırdılar ve ev sahiplerini de kışkırttılar ki, 1 senelik peşin isteniyor. 1 aylık kira komisyonu yerine 2 aylık komisyon isteniyor. Depozito 2 aylık istenirken, 6 aylık kira karşılığı depozito isteniyor. Fazlaca ağır koşullar ileri sürüyorlar. Ben bu tür kışkırtma icra eden ve durumu fırsata çeviren kişilerin, gerçek gayrimenkul emlak ticareti yetki belgesine haiz emlakçılar olmadığı kanaatindeyim. Bu yetki belgesine haiz olan biri bilir ki, hukuka aykırı sözleşme maddeleri geçersizdir. O hiçbir yargı ifade etmeyeceği benzer biçimde yakınma edilmiş olduğu takdirde Ticaret Bakanlığı’nın vermiş bulunmuş olduğu o gayrimenkul ticareti yetki belgesi, kısaca ruhsatı da iptale kadar gidebilir. Yaptırımlarla karşılaşabilir” şeklinde konuştu.

“Bu detayları vermek zorunda değiller”

Ağaoğlu, “Bu tür anormal taleplerle karşılaşan kiracı adayları kendilerini yılgınlık, bezginlik içine atmasınlar. İnternet çağındayız. Girsinler internete. Ticaret Bakanlığı’nın reklam kurulu şikayeti dedikleri süre şikayetlerini oraya iletsinler. Kendilerine yaptırım uygulanacağını bilmeli o emlakçılar. Ayrıca İnsan Hakları Eşitlik Kurumu’na da web üstünden şikayetlerini yaparlarsa bu tür tavır sergileyen gerek emlakçılar gerekse ev sahipleri yaptırımla karşı karşıya kalabilirler. Haklı bir sebep olmadan kiraya vermekten kaçınılamaz. Hukuka aykırıdır bu. Ayrıca asla kimse kimsenin gelenini, gidenini, maaşını, sabıka kaydını sorgulayamaz. O kişilerin hususi hayatıyla ilgili, kişisel veri ile ilgili bir durumdur. Bu detayları vermek zorunda değiller” diyerek sözlerini noktaladı.

“Aylık gelir ve maaş bordrosu sorulamaz”

17 senedir emlakçılık yaptığını belirten Zühtü Güldibi bu tür ilanları kendisinin de oldukça gördüğünü söyleyerek, “Bunlar yanlış ve yasal değil. Burada ikilik ve insanoğlu içinde ayrıştırma yapılıyor. Burada bizim yaptığımız tek şey şu tutacak olan kişiye bir tek nazikçe mesleğini sorabiliyoruz. Nerelisin falan diye sorma şansımız yok” dedi.

Bazı meslek gruplarına ev sahiplerinin ev kiralamak istemediğini ifade eden Güldibi, “Aylık gelir, maaş bordrosu sorulması yanlış. Çocuk 7 olur, 15 olur. Sen burada kişiye ‘kardeşim sen buraya çocuksuz gel’ demek olmaz. Yani bu esasen ayıp şeyler. Kiracılık zor bir şey” diye konuştu.

Bundan 10 yıl ilkin kiralık ev sayısının fazla bulunduğunu söyleyen emlakçı Güldibi, “O dönemde ben şunu dedim. Kiracılarınızla oldukça iyi geçinin. Kiracı bulma şansınız yok. Şimdi de tam tersi oldu. Şimdi de kısaca daire sahiplerinizle oldukça iyi geçinin, daire yok” ifadelerini kullandı.