Geçtiğimiz günlerde AFAD 12 Kasım tarihinde Türkiye genelinde zelzele tatbikatı yapılacağını duyurmuştu. Bunun üstüne bugün son dakika gelişmesi yaşandı. Gelen bir son dakika haberine gore 1999 Düzce depreminin yıl dönümü olan 12 Kasım Cumartesi günü ülke tatbikatı ile ilgili vatandaşlara SMS gönderildi.

AFAD, ülke genelinde düzenlenecek zelzele tatbikatı için cep telefonlara bir SMS gönderdi.

Mesajda “12 Kasım 18.57’de Deprem Anı “Çök-Kapan-Tutun” ülke tatbikatı yapıyoruz. Deprem anında yapılması gerekenler için: https://bit.ly/deprem-ani” ifadeleri yer aldı.

Deprem anında bina içerisindeyseniz;

Kesinlikle ürkü yapılmamalıdır.

Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.

Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına yada dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık şeklinde koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek yaşam üçgeni oluşturulmalıdır. Baş iki el arasına alınarak yada bir koruyucu (yastık, kitap vb) araç-gereç ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.

Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK

Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN

Düşmemek için durağan(durgun) bir yere TUTUN

Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.

Balkona çıkılmamalıdır.

Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.

Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.

Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek haricinde kullanılmamalıdır.

Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.

Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.

Mutfak, yapımevi, laboratuar şeklinde iş aletlerinin bulunmuş olduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu şeklinde cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek araç-gereç ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.

Sarsıntı geçtikten sonrasında elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.

Diğer güvenlik önlemleri alınarak lüzumlu olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha ilkin tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.

Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında ve ya yanında; koridorsa ise duvarın yanına yaşam üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.

Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.

Deprem anında açık alandaysanız;

Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, öteki binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.

Toprak kayması olabilecek, taş yada kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Bu şekilde bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.

Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı önlemli olunmalıdır.

Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.

Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

Deprem anında vasıta kullanıyorsanız;

Sarsıntı esnasında karayolunda seyir halindeyseniz;

Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak vasıta içinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonrasında açık alanlara gidilmelidir.

Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse(ağaç ya da enerji hatları yada direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üstünde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.

Sarsıntı esnasında bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz; vasıta durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)

Kapalı bir otoparkta iseniz; vasıta dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır.

Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel şeklinde büyük kitleler aracı bir ihtimal ezecek fakat yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üstüne düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.

Metroda yada öteki toplu taşıma araçlarındaysanız:

Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilinir yada öteki hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.

Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk yada herhangi bir yere tutunmalı, metro yada tren çalışanı tarafınca verilen talimatlara uyulmalıdır.

DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER

Kapalı alandaysanız;

Ilkin kendi emniyetinizden güvenli olun.

Sonra çevrenizde yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını deneyin.

Depremlerden sonrasında çıkan yangınlar oldukça sık görülen ikincil afetlerdir. Bu nedenle eğer gaz kokusu alırsanız, gaz vanasını kapatın. Camları ve kapıları açın. Hemen binayı terk edin.

Dökülen tehlikeli maddeleri paklayın.

Yerinden oynayan telefon ahizelerini telefonun üzerine koyun.

Acil durum çantanızı yanınıza alın, mahalle buluşma noktanıza doğru harekete geçin.

Radyo ve tv şeklinde kitle kontakt araçlarıyla size yapılacak ikazları kulak verin.

Cadde ve sokakların acil yardım araçları için boş bırakın.

Her büyük depremden sonrasında ne olursa olsun artçı depremler olur. Artçı depremler vakit içinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girilmemelidir. Artçı depremler esnasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.

Açık alandaysanız;

Çevrenizdeki hasara dikkat ederek bu tarz şeyleri not edin.

Hasarlı binalardan ve enerji nakil hatlarından uzak durun.

Ilkin hemen yakın çevrenizde acil desteğe gerek duyanlara yardım edin.

Sonra mahalle toplanma noktanıza gidin.

Yardım çalışmalarına katılın. Hususi ilgiye gereksinim duyan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, özürlüler- destek olun.

Yıkıntı altında mahsur kaldıysanız;

Paniklemeden durumunuzu deneyin.

Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketlere teşebbüs etmeyin. Biliniz ki kurtarma ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak için çaba gösterecektir.

Enerjinizi en tasarruflu şekilde kullanmak için hareketlerinizi denetim altında tutun.

El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışın.

Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Ancak enerjinizi kontrollü kullanın.