Hukuk Sistemimizde Evlenme Engelleri Nelerdir? Kesin Nitelikte Engeller ve Kesin Nitelikte Olmayan Evlenme Engelleri
Toplumun en ufak ve esas sosyal yapısı olan aileyi oluşturan evlilik birliği hukuk sistemimiz içerisinde detaylı biçimde tertip edilmiştir. Nişanlılıkta dahil olmak üzere evlilik evreleri tanımlanırken 4721 rakamlı Türk Medeni Yasayı 129 ve devam maddelerinde evlenme manileri de tertip edilmiştir. Evlenme manileri kapsamında toplum yapısı da korunarak yapılan engellemeler karşımıza iki kısım evlilik manileri cinsini çıkarır.
Bunlardan ilk grup kesin evlenme manileridir ki evlenmeyi salt butlan ile sakat kılar ve evliliğin kararsız olması neticesini doğurur.İkinci kısım ise kesin kalitede olmayan evlilik manileridir ve bu manilere karşın evlilik reelleşmiş ise evlilik geçerliliğini sürdürür başka bir deyişle bu maniler evliliğin geçerliliği mevzusunda tesir yapmazlar.
- Kesin Kalitedeki Evlenme Manileri
- Hısımlık
- Var Olan Mevcut Evlilik
- Akıl Hastalığı
- Kesin Kaliteye Sahip Olmayan Evlenme Manileri
- Bekleme başka bir deyişle İddet Müddeti
- Bulaşıcı Hastalıklar
Kesin Kalitedeki Evlenme Manileri
Kesin kalitede olan evlenme manileri üç kısma ayrılır ve bu nedenlerin varlığı gidişatında evlilik kararsız gidişata kazanç ve geçerli bir evlilikten söz edilemez.
Maddesinde tertip edilen hısımlıkta kendi içerisinde kan hısımlığı, kayın hısımlığı ile evlatlık ilişkisi olarak üç ayrı kısma ayrılır.
Kan hısımlığı istikametinden alt soy, üst soy, kardeş, amca, teyze, dayı, hala ve yeğen arasında evlenme yasağı vardır. Üçüncü dereceye kadar kan hısımları arasında bu biçimde evlilik yasağı bulunur. Bu yasak hem ahlaki hem de tıbbi mazeretlere direnir.
Kayın hısımlığı oluştuğunda eşler arasındaki evlilik sona erse de bu kayın hısımlığı sürer. Evlilik birliği sona ermiş bulunsa dahi eşlerden biriyle öteki eşin altsoyu ve üstsoyu arasında evlenme yasağı vardır ve bu biçimde bir evlilik geçersiz olur.
Evlatlık bağı da hısımlık içerisinde sayılır. Evlatlık ilişkisi kurulduğunda evlatlık ile evlat edinen ya da bunlardan biriyle değişiğinin eşi ve altsoyu arasında da evlilik yasaktır ve bu hallerde kesin evlenme manileri arasında sayılmıştır.
Var Olan Mevcut Evlilik
Türk Medeni Yasayı 130 ve 131.
Hukuk sistemimiz tek eşliliği başka bir deyişle monogamiyi özümsemiştir. İkinci defa evlenmek isteyen birey birinci evliliğinin sona ermiş olduğunu kanıt ile mükelleftir. Şayet ki eşlerden biri evlenme anında başka biri ile evli ise bu yeni evlilik salt butlan ile sakat kararındadır. Kaybolma başka bir deyişle gaiplik gidişatında da duruşmaca evliliğin feshine karar verilmeden yeni bir evlilik yapılamaz.
Us Hastalığı
Türk Medeni Yasayı 133.
Madde tertip etmesine göre, us hastaları güzergahından evlenmelerinde tıbbi açıdan mahzur bulunmadığının resmi sıhhat raporu ile anlaşılmadığı sürece evlenme yasağı bulunur. Bu mevzuda ehemmiyetli olan nokta us hastalığının derecesidir.
Bu noktada ehemmiyetli bir noktada ayırt etme eforu açısından ortaya çıkar, ayırt etme eforu evlilik ehliyeti için zorunlu olduğundan ayırt etme eforu olmayan us hastası zati evlenemez. Bu tertip etme ayırt etme eforunu bütün anlamı ile ortadan kaldırmayan us hastalıklarına dairdir.
Kesin Kaliteye Sahip Olmayan Evlenme Manileri
Kesin kalitede olmayan evlenme manileri açısından kesin evlenme manilerine göre ehemmiyetli farklar bulunur.
Ancak bu kesin olmayan maniler evlilik işleminden sonra başka bir deyişle evlilik birliği kurulmasından sonra ortaya çıkar ve anlaşılırsa evlilik birliğine tesir edemezler başka bir deyişle evliliğin geçerliliğini etkileyemezler. Bu noktada ehemmiyetli ayrıt bu manilerin evlilik işleminden evvel anlaşılmasıdır. Buna karşın evlilik reelleşmiş ise artık bu evlilik normal bir evliliğinin tüm kararlarını ve neticelerini doğurur.
Bekleme başka bir deyişle İddet Süreyi
Kesin kalitede olmayan evlenme manileri kapsamındaki ilk hal Türk Medeni Yasayı 132.
Bu müddet sadece bayanlar açısından geçerlidir. Başka Bir Deyişle bir bayan evvelki evliliğinin sona ermesinden başlayarak 300 gün müddet geçmedikçe yine bir evlilik yapamaz. Bu evlenme yasağı soy bağında karmaşıklık olmasını sınırlamak için tertip edilmiştir. Ancak belirtildiği gibi bu kesin bir evlilik maniyi değildir, bu zamanı beklemeden evlenen kadının evliliği geçerliliğini gözetir. Ayrıca bu müddet doğurmakla sona erebileceği gibi evvelki evlilikten hamile olunmadığının resmi sıhhat kuruluşu raporu ile anlaşılması vaziyetinde de bekleme gerekmez.
Ancak bu kesin bir evlenme yasağı olmadığı için bu hastalıkları taşıyanlar bir evlilik reelleştirmiş iseler bu evlilik geçersiz vaziyete gelmez ve geçerliliğini gözetir, normal evliliğin tüm neticelerini ve kararlarını doğurur.
.
