Türkiye’nin ilk arkeoloğu olarak tanınan Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinin ortaya çıkarılmasında alın teri döken bir isimdir. Jale İnan kimdir sorusunun yanıtı dört gözle beklenen mevzular içinde yer alırken arkeoloji alanında yapmış olduğu çalışmalarla malum Jale İnan’ın yaşamı araştırılıyor. Peki, Jale İnan kimdir? Jale İnan kaç yaşındaydı? İnan’ın hayatına dair bilinenleri sizin için derledik. Detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz.
Jale İnan kimdir sorusunun yanıtı dört gözle beklenen mevzular içinde içeriyor. Türkiye’nin ilk arkeoloğu olarak tanınan Jale İnan Perge ve Side antik kentlerinin ortaya çıkarılmasında alın teri döken bir isimdir. Arkeoloji alanında yapmış olduğu çalışmalarla malum Jale İnan’ın yaşamı merak ediliyor. Peki, Jale İnan kimdir? Jale İnan kaç yaşındaydı? İnan’ın hayatına dair bilinenleri sizin için derledik. Detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz.
JALE İNAN KİMDİR?
Jale İnan 1 Şubat 1914 senesinde doğan Türk arkeologtur.
Türkiye’nin ilk hanım arkeoloğudur. Uzun seneler devam eden programlı kazılarla Perge ve Side antik kentlerinin gün ışığına çıkarılmasına emek vermiş; çıkarılan eserlerin sergilenmesi için Antalya ve Side müzelerinin kurulmasını elde etmiştir. Programlı kazıların haricinde zamanı yaratı kaçakçılığına karşı çeşitli kurtarma kazıları gerçekleştirmiştir.
Türkiye’nin ilk arkeologlarından Aziz Ogan’ın kızı, dönemin önde gelen bilim adamlarından Mustafa İnan’ın eşidir.
1914 senesinde İstanbul’da dünyaya geldi. Babası, müzeci ve kazıbilimci Aziz Ogan, anası Mesture Hanım’dır.
Lise öğrenimini Erenköy Kız Lisesi’nde tamamladı. Babasının mesleki gezilerine katılarak arkeoloji ile genç yaşta tanıştı.
Aleksander von Humboldt Vakfı’nın bursu ile, arkeoloji okumak suretiyle 1934 senesinde Almanya’ya gitti. Bir yıl sonrasında da Türk Cumhuriyeti devlet bursunu kazanmıştır. 1935 – 1943 yılları aralığında klasik arkeoloji bilim branşında lisans ve doktora eğitimini Berlin ve Münih üniversitelerinde tamamladı. 1943 senesinde Prof. Dr. Rodenwalt’ın yanında “Kunstgeschichtliche Untersuchung der Opferhandlung auf römischen Münzen” adlı teziyle doktorasını tamamlayarak Türkiye’ye döndü.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde Prof. Dr. Clemens Emn Bosch’un asistanı olarak atanan Jale İnan, lise yıllarında tanıştığı Mustafa İnan’la 1944 senesinde evliliğe ilk adımını attı. Ertesi yıl tek evlatları Hüseyin dünyaya geldi.
1946 senesinde İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün kurulması çalışmalarına katıldı ve bu kürsünün ilk asistanı olup Prof. Dr. Arif Müfid Mansel’in asistanlığını halletmeye başladı. Aynı yıl Arif Müfid Mansel’le beraber Türk Tarih Kurumu adına Antalya’da Side antik kenti kazısına, ertesi yıl Perge antik kenti kazısına başladı. 1953 senesinde doçent, 1963 senesinde profesör oldu. Mansel’in peşinden 1974-1980 yılları aralığında Side, 1975-1987 yılları aralığında Perge kazılarına başkanlık etti. Kazıları esnasında Side Roma Hamamı’nın Side Müzesi’ne dönüşmesi için emek verdi. 1975 senesinde Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün Başkanı oldu ve bu görevini 1983 senesinde emekli oluncaya kadar sürdürdü.
Jale İnan, Side ve Perge’deki kazıların haricinde 1970 – 1972 yılları aralığında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972 – 1979 yılları aralığında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat) antik kentlerinde kurtarma kazıları gerçekleştirmiş oldu.
Antik dönem heykeltıraşlık sanatı üstüne oldukça mühim eserler verdi. Yayınladığı kitaplar Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans süreci portreciliği mevzusundaki oldukça mühim müracaat eserleri arasına girdi.
1991 senesinde Side’deki Apollon Tapınağı kazısı ve onarımı için emek harcadı; 1992-1993’te Perge tiyatro kazılarını gerçekleştirmiş oldu. 1995 senesinde Türkiye Bilimler Akademisi’nin onur üyesi oldu.
Son yıllarını Parkinson hastalığı ile savaşım ederek geçirdi. 2001 senesinde yaşamını yitirdi. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Jale İnan, 1980 senesinde Perge’de ekibiyle beraber belden yukarısı olmayan bir Herakles heykeli bulmuştur. “Yorgun Herkül” olarak malum heykelin belden aşağısı Antalya Müzesi’nde sergilenirken üst kısmı senelerce bulunamadı. 1990’da gazeteci Özgen Acar yayınladığı bir haberde yitik parçanın ABD’de bulunduğunu duyurdu. Tarihi yaratı koleksiyoncusu Shelby White ve Leon Levy çifti ile Boston Güzel Sanatlar Müzesi tarafınca 1981’de yarı yarıya satın alınan parçanın Antalya’da sergilenen heykelin üst kısmı olduğu, 1970’lerde Türkiye’den kaçırmış olduğu iddia ediliyordu. Jale İnan Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya Müzesi’ndeki parçanın birbirine ilişik bulunduğunu 1990 senesinde kanıtlamıştır. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen Yorgun Herkül heykelinin üst kısmı, 2011’de Türkiye’ye getirildi.
JALE İNAN KAÇ YAŞINDAYDI?
Jale İnan, 1914 doğumlu olup 27 Şubat 2001 senesinde 87 yaşlarında vefat etmiştir.
