Helal Akreditasyon Kurumu Başkanı Zafer Soylu, “Güvenli, sıhhatli, temiz gıdanın önemi pandemiyle ortaya çıktı. Bilhassa Uzak Doğu coğrafyasında Müslüman olmayan tüketiciler de helal belgeli ürünlere yoğun talep göstermeye adım atmıştır.” dedi.
Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) Başkanı Zafer Soylu, Kovid-19 salgınıyla gayrimüslim ülkelerin helal ürünlere talebinin arttığını belirterek “Güvenli, sıhhatli, temiz gıdanın önemi pandemiyle ortaya çıktı. Bilhassa Uzak Doğu coğrafyasında Müslüman olmayan tüketiciler de helal belgeli ürünlere yoğun talep göstermeye adım atmıştır.” dedi.
Başkan Soylu, AA muhabirine, helal belgelendirmenin hayvan kesimleriyle başlayıp besin ürünlerine yayıldığını, artık besin dışındaki alanlar ile hizmet sektöründe de helal belgelendirmesinin kullanıldığını söylemiş oldu.
Türkiye’nin, İslam İşbirliği Teşkilatı İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsünün (SMIIC) bu alanda yayımladığı 16 standardı esas aldığına işaret eden Soylu, “Bu standartlar bir tek İslami ve fıkhi açıdan kurallar içeriyormuş benzer biçimde görünüyor fakat helalden bahsettiğimiz işin tayyiplik kısmının da unutulmaması gerekir. Yani ürünün hijyenik, temiz, sıhhatli olması, tüketiciye yanlış ve yanıltıcı informasyon vermemesi hatta kalite benzer biçimde hususlar da helal standartlarının kapsamı dahilindedir. SMIIC standartlarında işin fıkhi boyutu kadar hijyen, temizlik ve sıhhat boyutu da içeriyor. Dolayısıyla SMIIC standartlarına nazaran verilen helal belgeleri bir tek dar anlamda İslami mevzuları kapsamıyor.” diye konuştu.
“Helal standartları hijyeni de içeriyor”
Soylu, bunlardan dolayı gayrimüslim ülkeler ve nüfusları tarafınca helal standartlarına ilginin arttığını gördüklerini ifade ederek şu değerlendirmede bulunmuş oldu:
“Helal standartları sıhhat, hijyen ve temizlik benzer biçimde daha evrensel hususları da barındırıyor. Günden güne de gayrimüslim ülkelerde halel belgeli ürünlere yoğun talep görünüyor. Tüm helal belgeli ürünlere yönelik pandemiden ilkin de talep vardı, pandemiden sonrasında bu talep yoğunlaştı. Güvenli, sıhhatli, temiz gıdanın önemi pandemiyle ortaya çıktı. Uzak Doğu coğrafyası buna en güzel örnektir. Bilhassa Uzak Doğu coğrafyasında Müslüman olmayan tüketiciler de helal belgeli ürünlere yoğun talep göstermeye adım atmıştır.”
Helal belgelendirmenin esas itibarıyla gayrimüslim ülkelerde ortaya çıkıp, yaygınlaştığına dikkati çeken Soylu, “Gayrimüslim ülkelerde yaşayan insanoğlu kendilerini güvende hissedebilme açısından helal belgelendirme yoluna başvurmuşlardır. Bize başvuruların büyük kısmı gayrimüslim ülkelerden meydana getirilen başvurulardır. Hatta Türkiye’de belgelendirme faaliyetlerinde bulunan ve bizim akredite ettiğimiz kuruluşların bir kısmının müşterileri yurt dışından gelmekte, yurt dışındaki üreticilere yönelik helal belgesi düzenlemektedirler.” dedi.
“Helal belgeleri karşılıklı tanınmalı”
HAK Başkanı Soylu, SMIIC’nin belirlediği 16 standarda nazaran verilen helal belgelerinin karşılıklı tanınması için internasyonal bir sistem kurulması gerektiğine dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Uluslararası ticaretin bu standartlar temelinde adım atması lazım. Bir ülkede verilen helal belgesinin düzgüsel şartlar altında öteki ülkelerde geçerli olması gerekiyor. Bunun için de akreditasyon mekanizmasının olması lazım. SMIIC tarafınca tanınan akreditasyon kurumlarının vermiş olduğu akreditasyon statülerine nazaran helal belgelendirme müesseselerinin belge vermesi ehemmiyet taşıyor. Bu belgelerin de tüm dünyada kabul edilebilir olması lazım. Maalesef tüm dünyada değişik ülkelerin değişik helal standartları ve helal belgelendirme yaklaşımları var. Farklı akreditasyon ve denetim sistemi ihracatçılarımız için maliyet yaratıyor.
Pek fazlaca besin ihracatçısı değişik ülkeler için değişik helal belgeleri alıyor ve bunun maliyeti oldukça yüksek. Karşılıklı tanıma mekanizması kuramadığınız, helal belgelerinin karşılıklı tanınmasını sağlayamadığımız takdirde hem üreticiler üstündeki maliyet artıyor hem de tüketiciler hangi ürünün helal olup olmadığı mevzusunda tereddüt yaşıyor. Ülke olarak bizim pozisyonumuz açık ve nettir. SMIIC’nin hazırladığı internasyonal standartlara nazaran belgelendirme yapılması, bu standartlar temelinde akreditasyon, denetim sistemi kurulması icap ettiğini düşünüyoruz. Bu suretle de helal belgelerinin tüm dünyada karşılıklı tanınmasına olanak verir hale gelmesini istiyoruz. Beklenti ve çalışmalarımız bu yönde.”
