İngiltere’de bilim adamlarının çalışmalarıyla beraber sağlıkta ses getirecek bir gelişmeye imza atıldı.

İlk kez bir insana laboratuvar kanı nakledildi

Laboratuvarda yetiştirilen kırmızı kan hücreleri, orak hücre hastalığı ve talasemi hastaları için tedavilerde devrim yaratmaya destek olabilecek dünyanın ilk klinik denemesinde gönüllülere nakledildi. Üretilen kan hücreleri, donörlerden alınan kök hücrelerden büyütüldü.

Toye, ek olarak toplumda ‘sadece 10 kişide görülen’ kan gruplarının var bulunduğunu söyledi ve mesela  ‘Bombay’ isminde olan kan grubundan İngiltere’de bir tek birkaç birim bulunduğunu söylemiş oldu.

Olumsuz bir tesiri görülmedi

İngiltere Sağlık Ensititüleri (NHS) Kan ve Nakil Birimi e Bristol Üniversitesi tarafınca ortaklaşa yürütülen Restore denemesinin bir parçası olarak şimdiye kadar iki sıhhatli gönüllüye laboratuvarda yetiştirilen kırmızı hücreleri nakledildi. Araştırmacılar şimdiye kadar nakil meydana getirilen gönüllülerde hiçbir negatif etkiye rastlanmadığını deklare etti.

Bilim insanları, labroratuvarda yetiştirilen kanı kullanmanın iki potansiyel yakın vadeli pozitif yanları bulunduğunu söylemiş oldu.  İlk olarak, yaklaşım, orak hücre hastalığı ve talasemi hastaları benzer biçimde tertipli nakil  gerektiren ender kan gruplarına haiz kişiler için donör eksikliğini giderebilir. İkincisi ise laboratuvarda yetiştirilen kanın standart donör kanından daha iyi performans göstermesi planlanıyor.

Yapay kan daha uzun süre karşı koyabiliyor

Araştırmacılar, kırmızı kan hücrelerinin ortalama 120 günlük bir ömrü bulunduğunu ve düzgüsel bir kan bağışının  değişik yaşlardaki hücreleri içerdiğini bildirdi. Buna karşılık, laboratuvarda yetiştirilen kan hücrelerinin tümü taze olduğu ve bu yüzden daha iyi performans gösterdiği ve daha uzun süre dayandığı aktarıldı.

“Kırmızı kan hücrelerinin kan bağışçılarından gelenlerden daha uzun süre dayanacağını umuyoruz”

Cambridge Üniversitesi’nden baş araştırmacı Prof. Dr. Cedric Ghevaert, “Laboratuvarımızda yetiştirilen kırmızı kan hücrelerinin kan bağışçılarından gelenlerden daha uzun süre dayanacağını umuyoruz. Dünyada bu alanda yaptığımız ilk denememiz başarı göstermiş olursa, şu anda tertipli olarak uzun soluklu kan nakline gereksinim duyan hastaların gelecekte daha azca kan nakline gereksinim duyacağı ve tedavilerinin iyileştirileceği anlamına gelecektir.”

Diğer taraftan, talasemi yada orak hücre hastalığı benzer biçimde kan hastalıkları olan kişiler, tertipli kan nakline  yada kırmızı hücre değişimine bağımlılık duyuyor. Bazı insanoğlu her dört ila altı haftada bir 12 üniteye kadar kan nakli yaptırıyor.

Laboratuvar ortamında kan üretimi

Laboratuvarda üretilen kan, donör kanından alınan erişkin kök hücrelerden üretiliyor. Kök hücreler, hücrelerin çoğalmasını ve daha olgun hücrelere dönüşmesini teşvik eden 18-21 gün süresince bir gıda çözeltisine yerleştiriliyor. Bir ila iki yiyecek kaşığı kırmızı kan hücresi üretmek için ortalama 24 litre gıda çözeltisine gereksinim duyuluyor.

Öte taraftan, araştırmaya dahil olmayan İskoç Ulusal Kan Transfüzyon Servisi direktörü Prof. Dr.  Marc Turner, bunu laboratuvarda daha geniş klinik kullanım için kan üretme hırsına doğru “yol boyunca gerçekten önemli bir adım” olarak nitelendirdi.