Kitap Künyesi

Yazar: C. Wright Mills

Çevirmen: Ünsal Oskay

Orijinal Adı: The Sociological Imagination

Yayın Evi: Der Yayınları

İSBN: 9789753531955

Sayfa Sayısı: 376

Toplumbilimsel Düşün Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Marx, “İnsanoğlu, Tarih’in onun önüne getirip koyduğu sorunları çözümler” diyordu.

Toplumbilim, bir ihtimal bu yüzden 19. yüzyılda ve Fransa’da bir bilim alanı olarak ortaya çıkıp gelişmeye başladı. Simmel’in Spengler’in Hegel’in toplumsal felsefe geleneğinden ayrılıp toplumbilim olma süreci Fransa’daki bu başlangıçtan azca sonrasında, 1892 senesinde Şikago Üniversitesi’nde toplumbilim bölümünü açan, Almanya’da doktora yapmış olup ülkeye dönen Amerikan Toplumbiliminin kurucu kuşağınca gerçekleştirildi.

1932’de New York Üniversitesi’nde de bu bölüm açıldığında ise “piyasanın projeleri ile iş meydana getiren” yeni bir toplumbilim anlayışı baskın duruma geçmeye başladı.

Aynı yıl Amerika’daki bu değişimi gelip gören Karl Mannheim, “Artık toplumbilimci değil, toplumbilim teknisyeni olacaksınız” diye yazdı.

1948, 1950’lerin ve McCarthy’ciliğin zor yıllarında ise bu baskın anlayışa yönelik eleştiriler de başlamıştı. Ama bu tarz şeyleri yazanlar fazlaca minik bir azınlıktı.

C. Wright Mills, H. Swados, E. Goffman ve yakınları olan toplumbilimciler bu direnmenin öncüleri idi.

Mills’in Toplumbilimsel Düşün (Sociological Imagination) kitabı bu başkaldırının en yetkin metni oldu.

Toplumbilimsel Düşün Alıntıları – Sözleri

• Fizik bilimlere karşı duyulan saygının, eski günler den beri sürdüğü doğrudur; fakat günümüzde değişen teknolojinin yarattığı ethos ve fizik bilimlere birlikte rol alan mühendislik düşüncesi ümit verici ve gelişmeci olmaktan fazlaca, güvensizlik ve ürküntü yaratıcı bir kalite kazanmış bulunmaktadır. Elbette ki, fizik bilimlerde meydana gelen bu gelişme lerin pozitif yanları da vardır, fakat negatif yanlarının istenemeyecek denli ehemmiyet kazanmakta olmasından korkulmaktadır.
• Çoklarına nazaran gününüz için ehemmiyet taşıyan problemler, minik yaşlarındaki çocuklarin çalıştırılmaları değil, özgür dönemin fena kullanılmasıdır. Birfazlaca hususi ya da kamusal görünümlü problemler “psikiyatrik” problemler olarak nitelendirilmekte; çağdaş toplumun en mühim sorunları bile, böyle- ce, gözlerden saklanmak istenmektedir.
• Günümüz insanının kapana kısılmışlık duygusuna sürüklenmesinde şaşılacak bir yan var mıdır?
• İnsanın üstün bir başarı sergileme veya yozlaşmaya rıza gösterme, acılara katlanma veya keyif çatma, vahşilikten zevk alma veya ölçülü bir anlayışlılık içinde hareket etme mevzusundaki kapasitesinin sınırlarını bilmiyoruz. Fakat çağımızda ‘insan doğası’ denen şeyin sınırlarının ürkütücü şekilde geniş bulunduğunu öğrenmeye başladık.
• Asıl önemlisi, “bilim” bugün pek çokları için yaratıcı bir ethos ya da belirli bir yetiştirme biçiminin ürünü olmaktan çıkmıştır. Bilimi, bir elhos ya da yetişme biçimi ürünü olarak anlamış olmayan teknisyenlerin işlettiği ve ekonomik ve askeri çevrelerce denetlenen bir makinalaşmış bilim görünümüne indirgenmiştir.
  Beri taraftan, bilimi savunuyorum diye konuşan birçok felsefeci de, bir çok kez, “bilimcilikten” başka bir şey yapmış olmamakta; savundukları türden bilimle insan yaşamının özdeş şeyler olduğunu söylemekte ve çeşitli yaşam sorunlarının ancak kendi anladıkları “bilimcilik” şekilleri ile çözülebileceğini ileri sürmektedir. Tüm bunlar ise, bir fazlaca düşünürün “bilim”i bir çeşit Mehdi, ya da en azından çağdaş uygarlığın en güç anlaşılır öğelerinden biri sanmasına yol açmaktadır.
• Taine, insanı daima toplumsal bir canlı ve toplumu da gruplar koleksiyonu olarak görmüştür. En minik şeyleri sabırla inceleyip gözleyen, usanmak nedir bilmeyen bir saha araştırmacısı (field worker) olarak, bilhassa toplumsal olgular arasındaki ilişkileri algılamak ve anlamakta fazlaca ya­rarlı bir niteliğe; bilgililiğe sahipti. Yaşadığı dönemle, aynı devrin daha sonraları en iyi tarihçilerinden biri sayılacak kadar ilgilenir; romancı olarak yazarken bir kuram kurucusu kadar düşünceler geliştirir; edebiyatın bir dönemin, bir döne­min, bir toplumun en iyi belgesi olması gerektiğine ve ola­bileceğine inanırdı… İngiliz edebiyatı üstüne yazdıkları İngiliz edebiyatından fazlaca, İngiliz toplumunun moral anlayı­şını, moral niteliklerini, İngiliz halkının pozitivizmini anlatır­dı. Her şeyden ilkin, toplumla ilgili mevzularda bir teorisyendi.
• Evlilikte adam olsun, hanım olsun birçok insan kişisel sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Ama her 1000 evlilikten 250’si, evliliğin ilk dört yılı içinde boşanmayla sonuçlanıyorsa, ortada, aile ve evlilik kurumlarıyla, hatta bu tarz şeyleri oluşturan temeldeki öteki toplumsal kurumlarla ilgili yapısal bir problem var anlamına gelir.
• Öğret­men olarak hiçbir şeyi desteklememesi gerekir, kendi tercihini ortaya koymadan ilkin, sorunla ilgili tüm moral seçenekleri tüm açıklığı ile ortaya koyması; kendi tercihini belirttiği her seferinde bunu da yapmaktan ka­çınmaması gerekir. Bu anlayışla, bu üslupla yazmak ise, fazlaca bunaltıcı ve kuru olmaktadır. Ders vermekte ger­ çekten başarıya ulaşmış olan kimselerin yayınlarının pek başarıya ulaşmış olmayışının bir sebebi de budur.

Toplumbilimsel Düşün İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Toplumbilimsel Düşün PDF indirme linki var mı?

C. Wright Mills – Toplumbilimsel Düşün kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Toplumbilimsel Düşün PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı C. Wright Mills Kimdir?

ABD’de Texas’da hayata merhaba dedi. Babası siğorta komisyonculuğu yapıyordu. Annesi ise ev hanımıydı.Mills Texas ve Wisconsin Üniversitesinde eğitim ğördü. Daha sonrasında Maryland ve Columbia Üniversitesinde ders verdi. reformist ve karşılaştırmalı (mukayeseli) – tarihsel (1950’lerden sonrasında dışlanan) bir bakış açısına haiz, ABD’li muhalif sosyologtur. Çatışmacı bakışla, toplumsal seviye bağlantısını başarıyla kurabilmiştir. Oy kullanmamıştır. Pozitivizme karşı çıkarak, sosyolojiye daha hümanist bakmıştır.

Marx ve Weber’den fazlaca etkilenmiş olup; “Yabancılaşma” terimini Marx’tan almıştır; düşünceleri ve görüş açısı, Coser ve Dahrendorf’un çatışmacı bakış açılarına da oldukça uygun düşmektedir.

“Güç” ve “İktidar” en mühim kavramlarındandır; sadece final formu olarak zora dayalı güçten fazlaca, “Karar verme ve güç yapısı (power structure)” ile ilgilidir.

En mühim eserleri: The Power Elite (İktidar Seçkinleri), Listen, Yankee: The Revolution In Cuba (Dinle Yankee: Ve Castro’nun Tarihi Savunması), The Sociological Imagination (Toplumbilimsel Düşün), The Marxists (Marksistler)dir.

C. Wright Mills Kitapları – Eserleri

• Sosyolojik Tahayyül
• Toplumbilimsel Düşün
• İktidar Seçkinleri
• Dinle Yankee
• The Power Elite
• Marksistler
• Irksal Sözleşme
• Marksistler
• Bilgi, Sosyoloji ve Bilgi Sosyolojisi Üstüne

C. Wright Mills Alıntıları – Sözleri

• “Derinlik ile söz-ı güzaf arasındaki sınır çoğu zaman ince, hatta tehlikelidir.” (Sosyolojik Tahayyül)
• Hem üniversite içinde hem de haricinde, öğretim merkezlerindeki insanoğlu yönetimsel makinelere hapsolmuş uzmanlar haline gelmektedir. (Sosyolojik Tahayyül)
• Bizim çağımız huzursuzluk ve aldırışsızlık çağıdır ve bu durum hemen hemen üstünde akıl yürütmeye ve duyarlılık meydana getirmeye müsaade edecek tarzda formüle edilmemiştir. Değerler ve tehditler temelinde tanımlanmış sıkıntılar yerine yalnızca bir şeylerin yolunda gitmediğine ilişkin bir tükenmişlik hissi yargı sürmektedir çoğunlukla. Tehdit edilen değerler de bu tarz şeyleri neyin tehlike arzettiği de saptanmamıştır; kısaca sosyalbilimsel problemler olarak formüle edilmiş olmaları şöyleki dursun karar aşamasına bile taşınmamışlardır. (Sosyolojik Tahayyül)
• Taine, insanı daima toplumsal bir canlı ve toplumu da gruplar koleksiyonu olarak görmüştür. En minik şeyleri sabırla inceleyip gözleyen, usanmak nedir bilmeyen bir saha araştırmacısı (field worker) olarak, bilhassa toplumsal olgular arasındaki ilişkileri algılamak ve anlamakta fazlaca ya­rarlı bir niteliğe; bilgililiğe sahipti. Yaşadığı dönemle, aynı devrin daha sonraları en iyi tarihçilerinden biri sayılacak kadar ilgilenir; romancı olarak yazarken bir kuram kurucusu kadar düşünceler geliştirir; edebiyatın bir dönemin, bir döne­min, bir toplumun en iyi belgesi olması gerektiğine ve ola­bileceğine inanırdı… İngiliz edebiyatı üstüne yazdıkları İngiliz edebiyatından fazlaca, İngiliz toplumunun moral anlayı­şını, moral niteliklerini, İngiliz halkının pozitivizmini anlatır­dı. Her şeyden ilkin, toplumla ilgili mevzularda bir teorisyendi. (Toplumbilimsel Düşün)
• Fakat öteki taraftan, günümüzde harp, sulh, yoksulluk ve esenlik benzer biçimde problemler “yazgı” meselesi değil, denetlenmesi mümkün problemler olduğuna nazaran, temel iş bu denetlenemenin kimin eliyle yapılacağını saptamaktadır. (İktidar Seçkinleri)
• Sana nazaran, «Küba, bir avuç komünistin dilediği benzer biçimde çekip çevirdikleri bir ülkedir. Fazlaca yakında Rus roketlerine üs olacaktır. Küba devrimcüeri göz açıp kapayıncaya kadar binlerce masumun kanma girmişlerdir ve bu cankınmı hâlâ sürüp gitmektedir. Küba’­da demokrasi ve özgürlükten yaratı kalmamıştır, devrimciler hususi mülkiyeti ayaklar altına almışlardır…»
  İşte senin gözündeki Küba!
  Hakkımızda istediğin benzer biçimde düşünebilirsin doğal… Bu senin bileceğin iş. Doğru yada yanlış, düşündüğün şeylerin senin için fazlaca mühim olduğu şüphesiz…
  Ne var ki, bizim de kendimize nazaran düşüncelerimiz, inançlarımız, endişelerimiz var. İşin doğrusu, kafana
  taktığın bu düşüncelerle günün birinde, «Kendilerine dünyanın yardımını yaptım, teşekkür edeceklerine kalktılar, bana cephe aldılar. Üzerine üstlük bir de
  komünizmi ta burnumun altına kadar getirdiler. Atık şu belanın hakkından gelsem mi?» diyerek ölçüyü kaçırmandan bayağı bayağı kaygı duyuyoruz. Kafandan bunların geçtiğini bildiğimiz için de sana bu mektupları yazıyoruz. (Dinle Yankee)
• Toplumda alınan kararlar sayısız denecek kadar çoksa ve bu kararların hepsi de mühim bir netice yaratmayacak kadar minik çapta kararlarsa, tüm bu kararlar asla kimsenin evvel hedef almadığı bir halde birbiri üzerine gelip çakışmakta, böylece, yazgı durumunda bir tarih oluşturmaktadır. (İktidar Seçkinleri)
• “Heybetli teoriciler, üst düzey genellemelerden tarihsel ve yapısal bağlamları ilgilendiren somut problemlere asla inmez. Sahici problemlere dönük ciddi bir anlayıştan yoksun olmaları, yazılarında belirgin bir gerçekdışılığa neden olur. Bunun sonucunda ortaya çıkan temel kalite, kavramsal ayrımların tadı görünen bir halde ve bitimsizce çoğaltılmasıdır ki bu da ne anlayışımızı zenginleştirmekte ne de tecrübelerimizi daha anlaşılır kılmaktadır.” (Sosyolojik Tahayyül)
• Çoklarına nazaran gününüz için ehemmiyet taşıyan problemler, minik yaşlarındaki çocuklarin çalıştırılmaları değil, özgür dönemin fena kullanılmasıdır. Birfazlaca hususi ya da kamusal görünümlü problemler “psikiyatrik” problemler olarak nitelendirilmekte; çağdaş toplumun en mühim sorunları bile, böyle- ce, gözlerden saklanmak istenmektedir. (Toplumbilimsel Düşün)
• Evlilikte adam olsun, hanım olsun birçok insan kişisel sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Ama her 1000 evlilikten 250’si, evliliğin ilk dört yılı içinde boşanmayla sonuçlanıyorsa, ortada, aile ve evlilik kurumlarıyla, hatta bu tarz şeyleri oluşturan temeldeki öteki toplumsal kurumlarla ilgili yapısal bir problem var anlamına gelir. (Toplumbilimsel Düşün)
• Bazı erdemleri o denli geneldir ki ne anlama geldiğini bile anlayamayız. (Sosyolojik Tahayyül)
• “yüreğimin derinliklerinde koyu ve kör olasıca bir anarşistim.” (Sosyolojik Tahayyül)
• Öğret­men olarak hiçbir şeyi desteklememesi gerekir, kendi tercihini ortaya koymadan ilkin, sorunla ilgili tüm moral seçenekleri tüm açıklığı ile ortaya koyması; kendi tercihini belirttiği her seferinde bunu da yapmaktan ka­çınmaması gerekir. Bu anlayışla, bu üslupla yazmak ise, fazlaca bunaltıcı ve kuru olmaktadır. Ders vermekte ger­ çekten başarıya ulaşmış olan kimselerin yayınlarının pek başarıya ulaşmış olmayışının bir sebebi de budur. (Toplumbilimsel Düşün)
• Asıl önemlisi, “bilim” bugün pek çokları için yaratıcı bir ethos ya da belirli bir yetiştirme biçiminin ürünü olmaktan çıkmıştır. Bilimi, bir elhos ya da yetişme biçimi ürünü olarak anlamış olmayan teknisyenlerin işlettiği ve ekonomik ve askeri çevrelerce denetlenen bir makinalaşmış bilim görünümüne indirgenmiştir.
  Beri taraftan, bilimi savunuyorum diye konuşan birçok felsefeci de, bir çok kez, “bilimcilikten” başka bir şey yapmış olmamakta; savundukları türden bilimle insan yaşamının özdeş şeyler olduğunu söylemekte ve çeşitli yaşam sorunlarının ancak kendi anladıkları “bilimcilik” şekilleri ile çözülebileceğini ileri sürmektedir. Tüm bunlar ise, bir fazlaca düşünürün “bilim”i bir çeşit Mehdi, ya da en azından çağdaş uygarlığın en güç anlaşılır öğelerinden biri sanmasına yol açmaktadır. (Toplumbilimsel Düşün)
• Ne var ki, gazetelerinizin hepsi, bizim için kaos ve yıkım kehanetinde bulunmağa devam ediyorlar. Ama kim ne derse desin, işte bu noktaya geldik Yankee! Karayipler Denizi’nde bir kaya benzer biçimde sağlamız.
  Devrimimiz aşama kaydediyor, gelişiyor. Hiç değilse Ingiliz gazetelerini oku… Onlar Küba mevzusunda sizinkilerden fazlaca daha dürüst davrandılar. (Dinle Yankee)
• Fizik bilimlere karşı duyulan saygının, eski günler den beri sürdüğü doğrudur; fakat günümüzde değişen teknolojinin yarattığı ethos ve fizik bilimlere birlikte rol alan mühendislik düşüncesi ümit verici ve gelişmeci olmaktan fazlaca, güvensizlik ve ürküntü yaratıcı bir kalite kazanmış bulunmaktadır. Elbette ki, fizik bilimlerde meydana gelen bu gelişme lerin pozitif yanları da vardır, fakat negatif yanlarının istenemeyecek denli ehemmiyet kazanmakta olmasından korkulmaktadır. (Toplumbilimsel Düşün)
• ” ‘Devletler’ {hiç de} Emerson’un inanılmış olduğu benzer biçimde mecburi olarak ‘insanoğlunun etik kimliğinde temellenmez.’ Bu şekilde bir şeye inanmak, devletlerin ortaya çıkış nedenlerini onların meşrulaştırmalarıyla karıştırmak olurdu. Bir toplumdaki insanların haiz olduğu etik kimlikler, ekseriyetle kurumları yönetenlerin kendi sembollerini başarıyla tekelleştirmesi ya da zorla benimsetmesi olgusuna dayanmaktadır.” (Sosyolojik Tahayyül)
• Bir toplumdaki insanların haiz olduğu etik kimlikler, ekseriyetle kurumları yönetenlerin kendi sembollerini başarıyla tekelleştirmesi yada zorla benimsetmesi olgusuna dayanmaktadır. (Sosyolojik Tahayyül)
• “Tarihten öğrenebileceğimiz tek şey, tarihten fazla bir şey öğrenmemizin olanaksızlığıdır. (İktidar Seçkinleri)
• İktidardaki seçkinler ( münvezi ) yöneticilere benzemezler.Danışmanlar, akıl hocaları, sözcüler ve halkla ilişkiler uzmanı benzer biçimde bir fazlaca kimse bu tür insanların düşüncelerine ve kararlarına aracılık etmekte ve destek olmaktadırlar. (İktidar Seçkinleri)