Eğitim

Şark Meselesine Dair – Yusuf Akçura Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Şark Meselesine Dair – Yusuf Akçura Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Şark Meselesine Dair kimin eseri? Şark Meselesine Dair kitabının yazarı kimdir? Şark Meselesine Dair konusu ve anafikri nedir? Şark Meselesine Dair kitabı ne konu alıyor? Şark Meselesine Dair PDF indirme linki var mı? Şark Meselesine Dair kitabının yazarı Yusuf Akçura kimdir? İşte Şark Meselesine Dair kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi…

Kitap

Kitap Künyesi

Yazar: Yusuf Akçura

Yayın Evi: Ötüken Kitap

İSBN: 9786051554174

Sayfa Sayısı: 142


Şark Meselesine Dair Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Türk düşünce yaşamının en mühim isimlerinden Yusuf Akçura’nın külliyatı içinde, Şark Meselesine Dair ve Eski “Şûrây-ı Ümmet”te Çıkan Makalelerimden başlıklı hacmen minik, fakat muhtevaları bakımından yoğun iki kitapçığını beraber sunuyoruz. Osmanlı Devleti’nin 19. ve 20. yüzyıllarda Avrupa devletleri ve bilhassa Rusya karşısında siyasî, askerî, iktisadî ve kültürel geri çekilişinin kavramsallaştırıldığı “Şark Meselesi” Türklüğün yaşam-memat meselesidir. Yusuf Akçura, tarihten beslenmeyen siyasetin etkisiz ve daha önemlisi zararı olan olacağının şuurunda bir münevver olarak, “Şark Meselesi” olarak adlandırılan Osmanlı Devleti’nin paylaşımı ve Türklüğün topyekûn yok edilmesi meselesinin ortaçağlardan günümüze iyi mi bir tarihî seyir izlediğini ortaya koyuyor.


Şark Meselesine Dair Alıntıları – Sözleri

  • Driyo diyor ki:
    “16. çağ Türklerin büyük asrıdır. Adriyatik Denizi’nden Ganj’a, Bengale Körfezi’ne, cenubi Rusya isteplerinden, Türkistan’dan Arabistan ve Sahra kumluklarına kadar çeşitli Türk kabileleri kendilerine Garp İmparatorluğu’ndan da, Makedonya İmparatorluğu’ndan da vasi bir İmparatorluk kurdular.”
  • Hindistan’da bugünkü İngiliz İmparatorluğu yerinde 16. asırda Türk Gürgân saltanatı bulunmuş olduğu benzer biçimde, dün meydana gelen Rusya İmparatorluğu yerinde 15. asra kadar Türk Altun- Ordu Hakanlığı mevcut idi.
  • Türk hemen hemen nefer iken onunla tahakküm ve istihzaya cür’et eden üdebây-ı Arap ve zürefây-ı Acem, Türk buyruk ve sultan olunca yaltaklanma ve yağlamaya koşardı.
  • …Türk ve Tatarlara karşı yalnız hükümette değil, ruhaniler ve ahali içinde bile buğz ve adâvet hisleri uyandırmıştır. Rusların halk destanlarında müslümanlar, daima “mekruh busurmanlar” diye zikr olunur.
  • Kadîm ve köhne bir uygarlık sâhibi olan İranîler gürültülü cenkten çekilip fikrî uğraşılarla ve malî ve ticarî işlerle meşgul oluyorlar, Sâmî asıllı Araplar ise akıllara şaşkınlık veren ilk genişlemeleri ile kazandıkları servet ve refahtan zevkyâb olmayı harb ve darb ile iştigale tercih ediyorlardı. Sanatı askerlik olan Türk’e erişince, o, dövüşten asla bıkmıyordu.
  • ~Harici siyasette muvaffakiyet, sadece iyi bir dahili siyasetle kâbildir.~
  • Her yaşam,sadece öteki hayatları bitirmekle sadece devam edebilir.İşte bu “tenazû-ı bekâ”,”cidal-i yaşam” benzer biçimde çeşitli suretlerle lisanımıza geçen “Struggle for life” kanun-ı azîm-i doğal olarak’yyesidir.
  • ~Fakat tarih, maziyi yad ettirerek, müstakbel hakkında ders verir.~
  • İhtilâl kısa bir süre içine sıkıştırılmış inkılap anlama gelir.
  • Diplomatlar künhünü açığa çıkarmak işlerine gelmeyen mes’elere ilk olarak mübhem bir isim takarlar; sonrasında o mes’ele hakkında o denli oldukca yazı yazar, söz söylerler ki artık mesâil-i mezkûrenin niçin ibaret bulunduğunu idrak etmek, o bir sürü ayrıntı ve teferruât arasından aslolan maddeyi seçip çıkarmak pek güçleşir.


Şark Meselesine Dair İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Eser adından da anlaşıldığı suretiyle Şark Meselesi’nin n’bulunduğunu tahkik ve tahlil ediyor. Nedir bu sorun? Kahramanları kimdir? Olay ve olgular kimin üstünden dönmektedir? Şark meselesinin Türklük nazarından kıymeti nedir? Tarzı sorulara yanıt veren bir eserdir. Şu bir gerçek ki bu sorun o yıllarda Türklüğün ölüm-dirim meselesiydi ve târihçiler tamâmen uyum içinde olmasalar da “Türk” karakterinin meseledeki yerini aslâ inkâr etmiyorlar. “Şark meselesi” öyküsü, Avrupa devletlerinin ve husûsî olarak Rusya’nın dinî, iktisâdî, millî, hissî hatta bir yerde zarûrî olan çekişmelerinin içinde kalan kâh bundan istifâde eden kâh ziyan olan Türkiye’nin öyküsüdür. (Basatbeg)


Şark Meselesine Dair PDF indirme linki var mı?


Yusuf Akçura – Şark Meselesine Dair kitabı için internette en oldukca meydana getirilen aramalardan birisi de Şark Meselesine Dair PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Yusuf Akçura Kimdir?

Yusuf Akçora, Kazanlı Yusuf Akçora (Tatarca: Yosıf Aqçura; d. 2 Aralık 1879[1] Ulyanovsk, Simbir – ö. 11 Mart 1935 İstanbul), Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerinden olan Tatar yazar ve politika adamı.

Türk Tarih Kurumu’nun kurucu üyelerindendir. TBMM’de 2, 3 ve 4. dönem İstanbul milletvekili, 5. dönemde 1935’te Kars milletvekili olarak mecliste yer almıştır. 1904 senesinde yayımladığı Üç Tarzı Siyaset adlı makalesi Türkçülük akımının manifestosu kabul edilir.

Akçora’nın Türkçü fikir tarihindeki yeri, çağdaşı olan Ziya Gökalp’in gölgesinde kalmıştır fakat Mustafa Kemal Atatürk’ün emek harcama arkadaşı olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin kültürel yapısının oluşmasında katkıları olmuştur.

Yusuf Akçora’nın Türkçü fikirleri, Sovyetlerin çökmesi ve Orta Asya’daki Türk Devletleri’nin bağımsızlıklarına kavuşmalarıyla tekrardan güncellik kazanmıştır.


Yusuf Akçura Kitapları – Eserleri

  • Üç Tarzı Siyaset
  • Türkçülüğün Tarihi
  • Suriye ve Filistin Mektupları
  • Osmanlı Devleti’nin Dağılma Devri
  • Siyaset ve İktisat
  • Muasır Avrupa’da Siyasi ve İctimai Fikirler ve Fikri Cereyanlar
  • Şark Meselesine Dair
  • Türk Devriminin Programı
  • Hatıralarım
  • Cengiz Han
  • Darülhilafet Mektupları
  • Türk Yılı 1928
  • Tarih-i Siyasi
  • Damolla Âlimcan el-Barudî
  • Zamanımız Avrupa Siyasi Tarihi
  • Mektuplarla Suriye-Filistin-Kudüs Seyahati ve Siyonizm Meselesi
  • Aydınlara Düşen Vazife
  • Birinci Dünya Savaşı Sonrası Rusya’da Esaret yılları
  • Yeni Türk Devletlerinin Öncüleri
  • Türk Cermen ve İslavların Münasebat-ı Tarihiyeleri


Yusuf Akçura Alıntıları – Sözleri

  • XIX. çağ iptidasından başlatmak doğru olur. Bu dağılmanın birçok amilleri vardır; bu amillerin bizce en mühimleri şunlardır:
    1. – Garp müverrihlerinin Reformation ve Renaissance de­dikleri fikri hareketin, XV. ve XVI. asırlarda, Garpta zuhur edip yayılmış olduğu süre, medeniyetçe Hıristiyan Garba müte­fevvik bulunan İslam Şarkın ve onun aksamından bulunan Osmanlı müslüman toplumunun başka dillerle konuşup başka mezheplere doğal olarak bulunmasından dolayı, bu harekete iştirak etmemiş olması;
    2. – Garp kavimlerinin geniş denizlere seferler düzenleme edip, müstemlekeler elde ederek servet ve marifetlerini art­tırdıkları XVI. asırda, Osmanlıların bu Avrupa hareketine tamamen iştirak edememeleri;
    3. – Rönesansın, Reformasiyonun, denizaşırı kıt’alara ya­yılmanın, elhasıl yeni kurunu orta kurundan ayıran bellibaşlı hareketlerin Avrupa hıristiyan halkında husule getirmiş olduğu fikri ve bilimsel intibah ile servet artmasından neş’et eden maddi ve içsel tefevvuka umumiyetle İslam Şarkın, hususile Osmalı aleminin muvaffakıyetle karşı koyacak vasıtalardan yoksun kalması;
    4. – Büyük devletlerin cümlesi benzer biçimde çeşitli dinlere, mezheplere inanan, çeşitli dillerle konuşan birçok kavim
    lere hakim Osmanlı İmparatorluğunun tebaasını, maddi, içsel tesirlerle uzlaştırarak birleştirmeğe muvaffak olama­ması;
    5. – İmparatorluğun oldukca geniş sahaya yayılmış bulun­ması, merkezi kuvvetin tüm memleketlere kat’i bir denetim yapmasını, o zamanki muhabere ve muvasala vasıtalarına nazaran olanak haricine çıkardığından, iyi ve muntazam bir idarenin kabil olamaması;
    6. – Türklerde doğal bir haslet olan salgın ve tevessü ar­zusunu, görkem ve azamet emelini doygunluk ve gittikçe geniş­liyen memleketin mu’dil idaresini temin için, o zamanki usullerle dahilden toplanan varidatın kifayet etmemesinden naşi, harp ve istilaların bir varidat membaı sayılarak. sonu gelmiyen harplere girişilmesi;
    7. – Bu mütemadi harplerin devlet bünyesini zafa uğ­rattıktan başka, barış devirlerinde yönetim ve intizamın bozul­masına bir sebep teşkil etmesi;
    8. – XVII. çağ ortalarından sonrasında, harplerin varidat membaı olmaktan ziyade büyük harcamaları mucip olması;
    9. – XVII. çağ sonlarındaki Viyana ricatinden itibaren harp ve barış inisiyativi artık Osmanlı Devletinin elinden çıkmış olduğundan komşu devletin ardı arası kesilmiyen taarruzlarına mukabele etmek için hazırlanmak zarureti ha­sıl olan orduların, edilmek lazımgelen harplerin derhal asla­
    bir varidat temin etmeksizin sadece devletin askeri ve iktı­sadi membalarını oldukca daraltmağa sebep olması;
    10. – XVII. ve XVIII. asırların muvaffakıyetsiz harp­lerile, Devletin önemli varidat temin eden ve ahalisinin
    ekserisi hıristiyan olan eyaletlerinden bir kısmı elden çık­makla birlikte, devletin kudret, nüfuz, onur ve sultasının da
    oldukca rahnedar olması;
    11. — Kanuni Süleyman zamanında temeli atılıp, Mah­mut 1. devrinde vazih ve kat’i bir biçim alan Kapitülasyonlar,
    Osmanlı Devletinin harici ticaretinde Osmanlı tebaasının oldukca zarar görmelerini bais olduğu benzer biçimde, Şark sularında Fransız
    sancağına daha sonraları Felemenklilere, Venediklilere ve İngilizlere verilen imtiyazların da Osmanlı tüccar gemilerinin inkişafına engel teşkil etmesi;
    12. – Kapitülasyonlarla gayri müslim Osmanlı tebaasının bir nevi himayesine hak kazandıklarını iddia eden ecnebi
    devletlerin tesirlerile, çeşitli mezheplere mensup hıristiyan tebaasının hükumet tarafınca idaresinde bazı müşküla­tın yüz göstermesi;
    15. – Osmanlı Devletinin zayıflamasından fırsat gören ecnebi devletlerinin Kapitülasyonlarda münderiç bazı maddeleri fazla özgür tefsire başlıyarak, Osmanlı tebaası hıristi­yanları himayeye kalkışıp onları metbu devletlerine karşı itaatsizliğe teşvik etmeleri;
    14. – Fatih zamanında İstanbul Rum Patrikliğine bahş ve kayra olunan imtiyazları, Rum Patrikhanesinin mütemadiyen tevsie emek vermesi ve hıristiyan tebaanın, herhangi cins ve mez­hepten olursa olsun, cümlesi üstüne pek geniş olan sultası ile de iktifa etmiyerek, adli, yönetimsel ve hatta siyasal hususlarda da­ha geniş iddialara kalkışması;
    15. – Rum Patrikhanesinin gölgesi altında üreyip artan Fenerli Rum Beylerinin, oldukca kere Osmanlı Devletinin harici siyasetinde ve mali işlerinde önemli mevkiler tutarak, bu kudret ve nüfuzlarını bazan Osmanlı menafiine münafi bir surette kullanmaları;
    16. – Harplerin mağlubiyetle kapanmasından dolayı, iktısaden alettevali zararlara uğrıyan Osmanlı içtimai heye­tinde husule gelen hoşnutsuzluk ve tezebzübün ve idarei
    hükumette iktısadi sıkıntılardan naşi, gittikçe artan suiistimal­lerin neticesi olarak, hükumetle ahali içinde imtizaç ve ahengin eksilmesi; alelhusus hıristiyan tebaanın gerek da­hili sıkıntılar, gerekse harici propagandalar tesirile Osmanlı
    camiasından ayrılmak emel ve arzularının kuvvetlenmesi, nihayet bunların fili hareketlere bile kalkışmaları;
    17. – Osmanlı devletinin siyasal, adli ve yönetimsel teşkilatının esaslarından önde gelen İslam şeriatinin süre ve mekana
    bakılırsa terakki ve tekamül ettirilememesinden naşi, devleti ve
    içinde bulunan kavimleri idareden aciz kalması;
    18. – Gerek merkezde, gerekse vilayetlerde adaleti tevzi ve saltanatı temsil eden makamların şeriata ve kanuna mu­ğayir tadı hareketlerinin artması ve binnetice zulmün, irti­
    kap ve irtişanın meydan alması;
    19. – Şeriat esaslarına bakılırsa tanzim olunan mektep ve med­reselerin, XVII. asırdan itibaren garpta gelişim eden özgür ulumu benimsiyemediğinden dolayı, müslüman Osmanlıların çağdaş tekamüllerine kafi derecede hizmet edememesi, hatta bu mektep ve medreselerin XV. ve XVI. asırlarda bulunmuş olduğu seviyeden aşağı düşerek ilim ve marifetçe Osmanlıların garbe nazaran geri kalmalarına sebep olması;
    20. – Garpte Rönesanstan sonrasında, üniversiteler, kısaca med­reseler mütemadi terakki ve gelişim ettikten ve dini alakalar dan yavaş yavaş sıyrılmağa yüz tuttuktan başka, ek olarak ih­tisas mektepleri, örneğin barbin usul ve kaidelerini, gemilerin inşasını, top ve tüfek yapım ve istimalini, istihkam hafir ve tanzimini öğreten mektepler açılmış iken Osmanlı memle­ketlerinde ve umumiyetle şarkta, XVIII. çağ sonlarına kadar
    bu şekilde teşebbüslerin derhal asla vaki olmaması;
    21. – Harplerde muvaffakıyetsizliklerin, idarede tezeb­züplerin, maliyede sıkıntıların, adliyede adaletsizliklerin, hü­kümdarlarda zaf ve aczin, ulum ve maarifte inhitatın doğal bir neticesi olmak suretiyle cehil ve taassubun hakim mevkie geç­mesi ve her nevi teceddüt ve terakkiye mümanaat edebile­cek bir kuvvete malik olması;
    22. – XVIII. asırda buğu kuvvetinin ve buharlı makineler, imalinin garpte keşfolunarak XIX. çağ başlarından itiba­ren Oarpte servetin tezayüt ve temerküze başlaması ve bu suretle Garbin Şarka karşı korkulu bir iktısadi tefevvuk kazanması; nihayet garpte büyük endüstri sermayesinin ve buharlı büyük sanayiin mütemadiyen inkişafı esnasında, şarkın minik ana para ve endüstri seviyesinden yükselemiye­rek, ana para ve endüstri sahasında, kısaca siyasal ve içtimai yaşamın ruhu demek olan bir sahada, şarkın garpten oldukca geriye kalması. (Osmanlı Devleti’nin Dağılma Devri)
  • Emperyalistlerin “ Doğu meselesi” adını verdikleri sorun , O’na ( Yusuf Akçura’ya) bakılırsa, Mazlumlar Dünyasından bakılmış olduğu süre “ Batı Meselesi” idi. (Türk Devriminin Programı)
  • Cengiz, Türklerin en güzîde bir sıfatı olan tab’-ı selîme [doğru/sağlam karaktere], kavrayışlı nazara kemâlen mâliktir. (Cengiz Han)
  • Kadîm ve köhne bir uygarlık sâhibi olan İranîler gürültülü cenkten çekilip fikrî uğraşılarla ve malî ve ticarî işlerle meşgul oluyorlar, Sâmî asıllı Araplar ise akıllara şaşkınlık veren ilk genişlemeleri ile kazandıkları servet ve refahtan zevkyâb olmayı harb ve darb ile iştigale tercih ediyorlardı. Sanatı askerlik olan Türk’e erişince, o, dövüşten asla bıkmıyordu. (Şark Meselesine Dair)
  • Arap genci ile benim İslâm’ı algılamamız içinde oldukca büyük bir fark vardır.
    O, İslam’ı, Yahudilik benzer biçimde ulusal bir din olarak düşünmekte, bense umumi, cihanşümul (beşerî) bir din olarak anlıyorum.
    Arap da İslâm’ın tüm insanlığa yayılmasını oldukca istiyor; sadece, bununla beraber “ Araplık da Yayılsın!…” diyor; “ Müslüman olan hepimiz Arap olsun, tüm İslâm dünyası bir Arap imparatorluğuna bağlansın “ diyor. (Mektuplarla Suriye-Filistin-Kudüs Seyahati ve Siyonizm Meselesi)
  • ‘’Hanımlar, Efendiler!
    İçinde yaşadığımız büyük zamanı devreyi kişiliğinde cisimleştiren Büyük Adam’ın buyruk ve kumandası altında birleşen harp erleri, Türk milletinin yaşamını muhafaza içgüdüsünü dahiyane yönetim ederek, şahidi olduğumuz askeri zaferleri temin ettiler. O Büyük insanın etrafına toplanan tam şuurlu, açık kanaatli aydınlar da, gene milletin yaşamını muhafaza içgüdüsüne dayanarak modern Türk devletini kurabilirler. Türk aydınlarının bugünkü vazifesi, işte bu çok önemli işe el birliğiyle, dağılmaksızın sarılmak ve yan çizmelere kapılmaksızın birlik halinde çalışmaktır.’’ (Aydınlara Düşen Vazife)
  • Driyo diyor ki:
    “16. çağ Türklerin büyük asrıdır. Adriyatik Denizi’nden Ganj’a, Bengale Körfezi’ne, cenubi Rusya isteplerinden, Türkistan’dan Arabistan ve Sahra kumluklarına kadar çeşitli Türk kabileleri kendilerine Garp İmparatorluğu’ndan da, Makedonya İmparatorluğu’ndan da vasi bir İmparatorluk kurdular.” (Şark Meselesine Dair)
  • Evvelinde beri Suriye halkının ahlâkının fena bulunduğunu işitiyordum. Bunlara aldatıcı, dolandırıcı, hilleci diyorlar. Seyahate gidenlere, insanı suya batırmayan, ateşte yakmayan dualıklar kadar lüzumlu bir kitap, “seyahat rehberi”nde bu mevzuda şöyleki yazıyor: Kalabalık yerlerde cüzdanınıza haiz olunuz, bir şey satın alırken pazarlık yapın, geri verilen paranın doğru olduğuna, düzmece olmadığına dikkat edin… Ve başka şeyler yazmakta. (Suriye ve Filistin Mektupları)
  • Türklerin büyük çoğunluğu geçmişlerini unutmuşlardır. Bu nedenledir ki, her şeyden ilkin bir ulusal şuur uyandırmak ve yaratmak gerekecektir. (Üç Tarzı Siyaset)
  • Bugün de olduğu suretiyle, minik evlatları evlerinden büyükçe bir şahıs refakatinde mektebe götürüp getirmek, medresede aynı yaşlarındaki evlatların istirahat ve oyunlarına, birbirlerine olan davranışlarına dikkat ve nezaret etmek, nihayet ders sonunda evlerine iletip teslim etmek benzer biçimde nizamlar doğal o zamanlar asla yoktu. (Damolla Âlimcan el-Barudî)
  • İnsan, gerçek kitap olan doğa ve eşyayı okuyup ondan bilimsel keşfedebilmeli; yazıya, söze bağlanıp tutsak kalmamalı, özetlemek gerekirse her kişinin ideali bizzat kaşif olmak, insaniyete yararlı bir düşünce yada şey buluş etmek olmalıdır. (Damolla Âlimcan el-Barudî)
  • yaşam aslına bakarsanız zindan değil mi!.. (Hatıralarım)
  • “Muharebelerde taraflar birbirine asla acımaz; muharebeye aşure dağıtmak için gidilmez.” (Cengiz Han)
  • Seccadeyle alnım arası yazılan tüm dilekçeler yanıtsız kaldı. (Hatıralarım)
  • Karadeniz ve Kafkas dağlarının şimalinde, ya direkt doğruya saltanat merkezinden yönetim olunan veya Osmanlı sultanlığına tâbi Kırım Hanlığı ülkesinden sayılan kıt’alar, XVIII. asrın sonlarına değin vaziyetlerini muhafaza ettiler. (Osmanlı Devleti’nin Dağılma Devri)
  • Her yaşam,sadece öteki hayatları bitirmekle sadece devam edebilir.İşte bu “tenazû-ı bekâ”,”cidal-i yaşam” benzer biçimde çeşitli suretlerle lisanımıza geçen “Struggle for life” kanun-ı azîm-i doğal olarak’yyesidir. (Şark Meselesine Dair)
  • İnsan aslına bakarsanız neyi ararsa çoğunlukla onu bulur! (Türk Devriminin Programı)
  • İnsan aslına bakarsanız neyi ararsa çoğunlukla onu bulur! (Türk Devriminin Programı)
  • “Birtakım kûteh nazarların(kısa görüşlerin) işbu beyânâtıma bir nazar-ı hayretle bakacaklarını iyi biliyorum;fakat süre bu sözleri şerh ve tefsîr edince,erbâb-ı zekâ (zeka sahipleri), şu sözlerin ne kadar doğru bulunduğunu elbet tasdîk edecektir.” (Türkçülüğün Tarihi)
  • Darbe-i devlet, bir devlette mevcut kuvvetlerden birisinin, meselâ: hükümdârın, ya da millet meclisinin (yâhut ordunun ve sâir) yasanın kendisine verdiği hukukun dışına çıkıp, bir harekette olmasına denir. (Darülhilafet Mektupları)

YORUMLAR

YORUM YAZ!

Yorum Ekle



[

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
Oto Aksesuar toptan çakmak
Pusulabet Betoffice Giriş ataşehir escort pendik escort sitene canlı tv ekle bonus veren siteler deneme bonusu veren siteler madridbet meritking kingroyal madridbet yeni giriş kingroyal giriş