Zilliqa nedir ve geleceği iyi mi? Zilliqa- ZIL token haber ve gelişimleri
Kasım 2018’de CryptoKitties oyunu yayına alındığında kripto para sektöründe beklenmeyen gelişmelere niçin oldu. Oyun yayına alındıktan yalnız yedi gün sonrasında oyunun yarattığı hacim Ethereum ağında ağırlığa sebep olması için kafi oldu.
Ağ yoğunluktan tıkandı, işlemlerin yavaş ve gecikmeli olarak gerçekleşmesine niçin oldu dahası blockchain kullananların işlem başına ödedikleri tutarı beklenmedik derecede yükseltti.
Bazıları CryptoKitties benzer biçimde aslına bakarsak coinle ilgisi olmayan bir uygulamanın aslına bakarsak Ethereum ağı için gereksiz bulunduğunu söyleyebilir.
Bununla beraber bu oyun aslına bakarsak blockchain teknolojisinin niçin yıkıcı ve oyunun kurallarını baştan aşağı değiştirici bir teknoloji bulunduğunu göstermesi açısından güzel bir örnek.
Aynı dönem benzer bir halde Ethereum kurucusu Vitalik Buterin bir twit atarak uygulamaya desteğini gösterdi ve uygulamanın blockchain teknolojisinin sağlayacağı kıymeti gösterdiğini söylemiş oldu.
Bu yüzden ”CryptoKittes benzer biçimde bir uygulamanın her insana açık bir blockchain’de ne işi var?” diye sormak yerine ”Genel kullanıma açık bir blockchain’in daha ölçeklenebilir olması gerekmez mi?” sorusunu sormamız gerek.
Gerçek şu ki bugün itibariyle blockchain’in ölçeklenme kabiliyeti sınırı olan seviyede. Ağda yer edinen her bir Nod (Onay mekanizmasında yer edinen işlemci) tüm işlemleri sırayla geçerli olarak kaydetmeli, kayıt defterine kaydetmeli ve tüm işlemlerin kayıtlı olduğu defter her bir nodda saklanmalı. Bu gereklilik aslına bakarsak blockchain’in kilit hususi durumunu ortaya çıkarıyor; Merkeziyetsizlik.
Zilliqa coin merkeziyetsizlik sorununu çözebilir mi?
Bununla beraber bu şekilde merkeziyetsiz bir sistemde networkde meydana gelen işlem sayısı arttıkça (blockchain yaygınlaştıkça) işlemlerin gerçekleştirilmesi ve kaydedilmesi için ihtiyaç duyulan nod sayısı da artar. Tersine blockchain’deki nod sayısı arttıkça merkeziyetsizlik ve güvenlik artmasına rağmen ölçeklenmesi düşer.
Zilliqa coin ve blockchain ne için kullanılıyor?
Bugün Ethereum ağında 1000’den fazla dağıtık uygulama inş edilmiş durumda. Bu nedenle daha geniş bir kullanım için kesinlikle işlem kapasitesini ciddi oranda arttırması gerek. Konu Bitcoin’den açıldığında oldukça daha fena bir durumla karşı karşıya kalıyoruz. Saniyede 4-7 işlem ve bir işlemin onaylanması için 1 saatten 1 güne kadar geçen blockchain’in vadettiği değerlere ters bir hız. Aynı öykü azca yada oldukça tüm blockchainler için geçerli.
Bazıları bir diğerine nazaran birazcık daha ölçeklenebilir olsa da yaygın bir kullanımı kaldıracak şekilde tam itimat veren bir ağ şu ana kadar çıkmadı. Bu yeni blockchain teknolojisi ”Sharding” teknolojisini kullanıyor ve değişen teknolojinin Visa ve Mastercard’ın averaj işlem kapasitesi olan 4000 tx/s.’yi aştığı meydana getirilen ilk testlerde ortaya çıktı.
Zilliqa açık blockchain neyi değiştiriyor?
Zilliqa coin lineer olarak ölçeklenebiliyor
Lineer ölçeklenme bir ağa katılan nod sayısı arttıkça işlem çıktısının da paralel bir halde artması anlamına gelir. Bu ifade birazcık sezgisel benzer biçimde gelebilir fakat bir çok blockchain ağında bu durum tam tersinedir. Bu sebeple öteki blockchain ağlarında ağa katılan nod sayısı arttıkça bir işlemin onaylanması, ve tüm nodlarda kaydedilmesi için ihtiyaç duyulan süre artar ve bu da işlem çıktısı sınırlar. Bu da organik olarak merkeziyetsizlik kavramından fedakarlık anlamına gelir.
Zilliqa coin sharding’i tatbik eden ilk açık blockchain
Sharding dağıtık sistemler için uzun süredir üstünde konuşulan bir kavram. Bu çözümün ölçeklenme, performans ve I/O bant genişliğini arttıracağı senelerdir üstünde konuşulan bir mevzu.
Bununla beraber konsept bugüne dek her hangi bir açık blockchain’de kullanılmadı. Zilliqa coin işte bu mekanizmanın ilk uygulayıcısı olarak ortaya çıkmış başarıya ulaşmış sonuçların dikkat çekmesi üstüne Ethereum ekibi kendi sorununu çözmek için sharding mekanizmasını ağa eklemek için çalışmalara adım atmıştır.
Ekim 2017’de kapalı testnet’de 3600 nod ve 6 shard ile meydana getirilen testlerde Zilliqa saniyede 2488 işlem kapasitesine ulaşmışdı. Bu daha şimdiden Ethereum’un 250 katı. Zilliqa’nın 2018’in ikinci çeyreğinde yayına alacağı mainnet’i Zilliqa’nın blockchain teknolojisinde devrim meydana getirecek uygulamasının ergonomik olarak tüm dünyanın kullanımına açılacağı süre olacak.
Zilliqa coin PoW onay mekanizmasını yalnız madencilik kimliklerinin oluşturulması için kullanıyor bu da enerji kullanım oranını oldukça büyük oranda düşürüyor. Mesela Bitcoin’de PoW tüm blocklarin işlenmesi için kullanılıyor ve bu da madencilik işinin enerji yoğun bir işlem olmasına niçin oluyor.
Zilliqa, işlemlerin sonlandırılması için optimize edilmiş Pratik Bizans Hata Tolerans (pBFT) onay protokolünü kullanıyor. Diğer bir deyişle bir oldukça onayın gerektiği PoW onay mekanizmasından değişik olarak pBFT onay protokolü için geçici fork’a gereksinim duymuyor. Zilliqa’da eğer bir block blockchain ağına sağlanmışsa, başka bir block bu bloğun yerine alacak şekilde sağlanamaz. Bunun yerine yalnız son durumun saklanması kafi olur. Bununla beraber akıllı kontratlarda depolama ihtiyacı ciddi derecede artar. Fakat Zilliqa coin bu ihtiyacı karşılamak amacıyla dağıtık depolama hizmeti sunan Bluzelle ve Genaro Network benzer biçimde ağlarla işbirliğine giderek blockların saklanmasını sağlaycak ve gereksinim olduğundsa onları getirecek ve akıllı kontratların işlem yapmasını sağlayacak şekilde beraber çalışacak bir sistem geliştiriyor.
Zilliqa’nın akıllı sözleşme dili oldukça daha kolay ve kodlama hatalarına kapalı
Ethereum’un tersine Zilliqa coin akıllı sözleşme dili Turing tabanlı değil Non-Turing tabanlı. Evet bunu hakikaten de yapabiliyor olabilirler. Fakat iyi mi? Ya ağa katılacak nod sayısında engelleme yaparak ki böylece ağı daha merkeziyetli hale getiriyorlar ve böylece blockchain’i saldırılara daha açık hale getiriyorlar ve blockchain’in güvenliğini düşürüyorlar.
Zilliqa coin 1 dolar olur mu?
Zilliqa’nın rakipleri ve avantajları
Zilliqa coin ekibi öteki blockchain ağlarını bir rakip olarak görmekten ziyade daha oldukça ortaklık yapılabilecek birbirinden yeni şeyler öğrenilebilecek birer proje olarak görüyor. Bu bilgiler Zilliqa ekibinin topluluğa verdiği bilgilere dayanmaktadır.
Zilliqa coin vs Bitcoin
- Bitcoin ağı saniyede 4-7 arası işlem yapabilmektedir. Zilliqa daha şimdiden yalnız ufak bir nod grubu ile testnetinde bunu 500’e katlamış durumda.
- Bitcoin her bir blok için her bir nodun ayrı ayrı PoW kullanmasına dayanıyor ve bu da Bitcoin madenciliğini enerji yoğun bir işlem yapıyor. Zilliqa ise PoW’yu yalnız madencilerin kimliklerini oluşturmalarında kullanılar blockların oluşması için ise pBFT onay protokolü kullanıyor. Zilliqa ise daha şimdiden bunu 250’ye katlamış durumda.
- Bitcoin benzer biçimde Ethereum da PoW onay mekanizmasını kullanıyor. Bu nedenle Zilliqa pBFT onay mekanizması oldukça daha enerji tasarruflu.
- Ethereum PoW tabanlı onay protokolü onu geçici forklara zorunlu bırakıyor bu da bir işlemin onaylanması için belli sayıda onaya gereksinim olmasına niçin oluyor. Zilliqa’da ise işlemlerin sonlandırması pBFT ile yapıldığından her hangi bir onaya gereksinim olmuyor. Bu da veri depolama ihtiyacını ortadan kaldırıyor.
- Ethereum’dan değişik olarak Zilliqa akıllık kontratlar için non-Turing tabanlı dil kullanıyor. Fakat Zilliqa aslına bakarsan shardin ile ilgili 2 senedir çalışıyor ve tüm sistemini buna nazaran inşa etti. Ölçeklenme sorununu şu an itibariyle çözmüş durumda. Bu nedenle ölçeklenme problemininin çözülmesi açısından Zilliqa ilk harekete geçen olma avantajına haiz.
Zilliqa coin vs NEO
- Onay mekanizması olarak NEO delegated BFT(dBFT) kullanıyor. Bu da defter-tutan nodlar olarak adlandırılan alt nodlara gereksinim olması anlamına geliyor. Bu defter tutan alt nodlar gizleme ve kilitleme için büyük bir teminata gereksinimleri duyarlar.
- Bunun yaklaşımın dezavantajı eğer bu nodlar oldukça geniş olursa güvence olarak saklanması ihtiyaç duyulan tokenlar sebebiyle sirkülasyon likiditesinde ciddi azalma olur. Eğer bu nod sayısı azca olursa bu da blockchain’in merkeziyetsizlik özelliğinden fedakarlık anlamına gelir ki bu networkü saldırılara açık hale getirir. Zilliqa’da ise konsensus protokolü likiditeyi de düşürmüyor merkeziyet yada güvenlik sıkıntısı da yaratmıyor.
- NEO dBFT mekanizması sebebiyle ölçeklenme sorunuyla karşı karşıya ve bunu aşmak için de merkeziyetsizlikten ve güvenlikten fedakarlık yapması gerekiyor. ZIL coin tam anlamıyla ölçeklenebilir ve bunun için de merkeziyetsizlik ve güvenlikten taviz vermesi gerekmiyor.
Zilliqa vs. EOS
- EOS delegated PoS (dPoS) konsensus protokolü kullanıyor. Bunun için blok üreticisi olarak çalışan 21 alt noda gereksinim duyuyor. Bu EOS’a ölçeklenme sağlayacak bir işlem çıktısı sağlıyor. Fakat tüm ağı riske atacak şekilde ciddi bir güvenlik ve merkeziyetlilik sorununu bununla beraber getiriyor. Bunların için de ileri düzeyde blockchain ve siber güvenlik uzmanları var.
Chief Executive Officer (CEO):
Zilliqa ekibinin başlangıcında Xinshu Dong var. Kendisi Güvenli sistemler mevzusunda pratikleşmiş Ulusal Singapur Üniversitesi Bilgisayar Bilimlerinden PhD sahibi. Daha ilkin Singapur’da bazı ulusal siber güvenlik projelerine öncülük meydana getiren Dong internasyonal konferanslarda yaptıkları çalışmalarla ilgili sunumlar yapmış birisi.
Prateek Saxena
Zilliqa’nın Bilimsel Danışman Kurulu Başkanı olarak vazife yapıyor. Singapur Ulusal Üniversite’sinde profesör olarak vazife yapıyor. 35 yaş altı dünyanın 10 kaşifi 2017 yılı ödüllerinde 1. sırada yer almış ve bir oldukça ödülle ödüllendirilmiş bir bilim adamı.
Zilliqa’nın danışman kurulu mühim adları barındırıyor. Bunlar;
Kyber Network kurucu ortaklarından Loi Luu
FBG Capital kurucu ortağı Vincent Zhou
Bitcoin Suisse AG ortağı Nicolai Oster
StrongHold Labs kurucu ve ortağı Alexander Lipton
Zilliqa coin yol haritası
- Zilliqa’nın Yol Haritasında Öne Çıkan Başlıklar;
- Zilliqa açık testnetini v1.0 31 Mart’ta gösterildi
- Açık testnet v2.0 30 Haziran’da gösterildi
- Açık mainnet 30 Eylül 2018’de gösterildi
- dApps versiyonu 31 Aralık 2018’de gösterildi
ZIL coin ICO sürecini tamamladığı Ocak ayından itibaren borsa çalışmalarını başlattı ve borsada işlem görmeye başladıktan sonrasında fiyatı hızla artmaya başladı. Zilliqa’nın potansiyeli düşünüldüğünde daha çok getirilerde bulunabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Zilliqa (ZIL) Scilla Yazılım Dili kullanıyor
Zilliqa tasarlanırken en yüksek teknoloji kullandı ve teknolojide Scilla yazılım dili ile tasarlandı. Ethereum ile kıyaslandığında Zilliqa daha çok işlem yapma kapasitesine haizdir. Scilla dApps (merkezi olmayan uygulama) projelerinin geleceğini etkileyecek bir yazılım dilidir. Bu yazılım dili Zilliqa platformunda saniyede binlerce işlem yapmasına olanak sağlarken Ethereum’un karşılaşmış olduğu güvenlik sorunlarınıda ortadan kaldırma potansiyeli veriyor.
Zilliqa coin ortakları ve yeni gelişmeler
Zilliqa’nın başarısı talih eseri olmadığı benzer biçimde ortaklık anlaşmalarıda projeye daha çok güvenmemize niçin oluyor. Zilliqa’nın (ZIL coin) 23 Mayısda oldukça mühim bir görüşmesi var, ekip tamamiyle bu mevzuya yoğunlaşmış durumda eğer 23 deki haberler pozitif yönde olursa yeni bir boğa koşusu görme şansını yakalacak. Okuyucularımız Zilliqa (ZIL coin ) haberlerini takip edip, doğru yatırım stratejileri geliştirmesini tavsiye ederiz.
ZIL coin iyi mi alınır?
ZIL coin “peer to peer” kaynaklar ve kripto para borsalarından alınabilir. Hem nakit para hem de öteki kripto paralar ile alınabilen bir coin.ZIL coin alınabilen borsalar
- Binance
- Upbit
- Huobi
- Korbit
- Coinone
- io
- Bittrex
- Gopax
- Koinex
- Coinbase and Coinbase Custody
- Coinhako
- Moonlet (audit done)
- Trust Wallet
- ZHIP
- Light-wallet
- Midas Protocol
- xZil
- Ledger Companion
Zilliqa coin mainnet’inin temel bileşenleri
- Sharding
- PDF tipi blockchain (Practical Byzantine Fault Tolerance- Pratik Bizans Arıza Toleransı)
- Scilla programlama diliyle yaratılan güvenli akıllı sözleşmeler
- Blok ödüllerinde düşük varyans
Zilliqa stake edilir miyim?
Zilliqa blockchain konsensüsü, ergonomik Bizans Hata Toleransı (Byzantine Fault Tolerance) ile oluşturulmuştur. Sharding ile ölçeklendirme sorununu çözdüler ve şu anda tam anlamıyla rakipleri yok. Zilliqa’nın arkasındaki ekip, tam anlamıyla bilgisayar dahileri ve ekip blockchain teknolojisini oldukça derinden anlıyorlar.Zilliqa Binance’de var mı?
Evet, var. BTC, ETH ve USDT ve öteki stabilcoin pariteleriyle ZIL satın almak mümkün..
