Divanü Lugati’t Türk kimin eseri? Divanü Lugati’t Türk kitabının yazarı kimdir? Divanü Lugati’t Türk konusu ve anafikri nedir? Divanü Lugati’t Türk kitabı ne konu alıyor? Divanü Lugati’t Türk PDF indirme linki var mı? Divanü Lugati’t Türk kitabının yazarı Kaşgarlı Mahmud kimdir? İşte Divanü Lugati’t Türk kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi…

Kitap Künyesi

Yazar: Kaşgarlı Mahmud

Çevirmen: Suat Batur

Yayın Evi: İnkılap Yayınları

İSBN: 9789751027757

Sayfa Sayısı: 208

Divanü Lugati’t Türk Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Kaşgarlı Mahmud, büyük yapıtı Divânü Lûgâti’t Türk’le Türk diline olmasıyla birlikte Türk kültürüne, Türk geçmişine, Türk sanatına ve Türklerin yaşamı algılayışına ilişkin de kıymetli bir belge bırakmıştır.

Kaşgarlı Mahmud, Divânü Lûgâti’t-Türk’ü başta Araplar olmak suretiyle yabancılara Türkçeyi öğretmek amacıyla yazmıştır. Türk dilinin ilk sözlüğü sayılan Divânü Lûgâti’t-Türk, çeşitli Türk boylarından derlenmiş bir ağızlar sözlüğü niteliğini taşımaktadır. Bununla beraber yapıt, yalnızca bir lügat olmayıp Türkçenin XI. yüzyıldaki dil özelliklerini belirten, ses ve yapı bilgisine ışık tutan bir gramer kitabı; şahıs, boy ve yer adları deposu; Türk geçmişine, coğrafyasına, mitolojisine, folklor ve halk edebiyatına ilişkin varlıklı bilgiler içeren, hem de periyodunun tıp detayları ve tedavi şekilleri hakkında data veren ansiklopedik bir yapıt niteliğindedir.

Divânü Lûgâti’t-Türk bizim için yalnız dil zamanı bakımından değil; ek olarak, Türk zamanı, coğrafyası, edebiyatı, mitolojisi, folkloru, etnografyası, uygarlığı bakımından da fazlaca kıymetli bir kaynaktır.

-Arka Kapak-

Divanü Lugati’t Türk Alıntıları – Sözleri

• (tüşük) tüşük şahıs
  tembel ve seviyesiz kimse.
• “Tat” Türk dilini bilmeyen Fars.
  Türkçeyi bilmeyen her insana de “sumlım” adı verilir.
• tepük
  kurşundan meydana getirilen, iğ başı şeklinde bir şey. Üzerine keçi kılı vb. sarılmış olur; çocuklar ayaklarıyla vurarak onunla oynarlar.
• ine.gü
  göbek çukurunun iç kısmında, kulunca benzer bir hastalığın adı.
• kök bürkürdi
  sema, yağmur yağdırdı.
• Atasaslı: Kim göğe tükürse yüzüne düşer. Kendisinden büyük mertebedeki kişiyle uğraşan yada ona düşmanlık güden için söylenir.
• Atasaslı: Rüşvet cehennemin kapısını bile açar.
• ilenç
  düşüncesinin yanlışlığı ortaya çıkan nasihatçıyı kınamak.
• igdük
  süt ve yoğurttan meydana getirilen ve yenilen, peynire benzer bir şey.

Divanü Lugati’t Türk İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Divanü Lugati’t Türk yalnızca Araplara Türkçe’yi öğretmek amacıyla yazılmamıştır. Kaşgarlı Mahmud’un aslolan derdi eserin girişinde oldukça açık bir halde dile getirilmiştir. O, güneşin doğduğu burçlardan batmış olduğu topraklara kadar İslam dünyasını egemenlik altına alan Türklerin İslam adı altında Fars ve Arap kültürü karşısında kendi kültür ve dillerini yitirmekte olduklarının farkındadır. Devletin sahibi Türkler iken siyaset Fars ve Arapların elindedir ve bürokrasinin dili ve kültürü Türkler’i tutsak etmektedir. Oysa Kaşgarlı, hakim olan Türklerin kültürlerinin de devlete hakim olması icap ettiğini düşünür. O, bir dilin millet için öneminin bilincinde olup bunun devletler nezdinde yitirilmekte bulunduğunun derdine yanmaktadır.
Kaşgarlı Mahmud’un eseri, Türk dili ve kültürüne karşı baskınlığı kazanan Farsça ve din adı ile Türk kültürüne sızan yabancı kültürlere karşı bir karşı koyuş ve manifestodur. Siyaset Türkçe düşünüp Türkçe yazmadıktan sonrasında devletin ve toplumun kültürünü yitireceğinin, devlet ile toplumun birbirinden ayrı düşeceğinin bilincinde yazılmış olan bu eşi olmayan lügat, Türk’ün dil ve kültürüne her alanda haiz çıkması gerektiğine neredeyse bin yıl evvel haykıran bir hazinedir. (Emirhan)

Türkçemizin ansiklopedisi “Divanu Lügati’t Türk”: Tam 949 yıl önce bugün, 25 Ocak 1072’de Türkçemizin değerli ansiklopedisi Divanu Lügati’t Türk
(DLT) Kâşgarlı Mahmud tarafınca yazılmıştır.
Kâşgarlı Mahmud’un tam adı Mahmut bin Hüseyin bin Muhammet’tir. Yazar babasından bahsederken onun Barsganlı olduğunu belirtir. Barsgan bugün Kırgızistan sınırları içinde kalan Isık Göl yakınındadır. Kâşgarlı Arapça, Farsça ve Rumca öğrenmiştir. Medreselerde hocalık yapmıştır. Kâşgarlı, Türk halklarının dillerini, tarihlerini, destan ve efsanelerini, mesel ve hikmetlerini öğrenmiştir. Eserini halifeye sunmuştur. Kâşgarlı eserini halifeye sununca 89 yaşında Bağdat’tan ayrılıp memleketine dönmüş, rivayete göre Opal köyüne yerleşerek burada kendi adını alan Mahmudiye medresesinde 8 yıl ders vermiş ve 97 yaşında ölmüştür. Naaşı Opal köyündedir. Sandukasında doğumu 1008, ölümü 1105 senesi olarak yazılmıştır.
DLT, 1072 senesinde yazılmaya başlanmış ve 4 kez baştan sona denetim edilmiş, 10 Şubat 1074’te tamamlanmıştır. Elimizdeki tek nüsha, müstensih nüshası olup 1 Ağustos 1266’da Şam’da istinsah edilmiştir. DLT, 1914 senesinde Ali Emiri tarafınca bulunmuş ve ölümünden sonrasında Ali Emiri’nin tüm eserleriyle birlikte Millet Kütüphanesine bağışlanmıştır.
Şu an eserin tek nüshası İstanbul’da Millet Kütüphanesindedir. Eserde 8000’in üzerinde madde başı kelime vardır. 290 tane atasözü, 764 mısra tutan 91 tane şiir vardır. İlk Türk haritası da bu eserdedir. Kâşgarlı, 22 Oğuz boyu ve bunların damgasını da eserinde yazmıştır.
yazar/i9568 (Funda Usta)

Divanü Lugati’t Türk PDF indirme linki var mı?

Kaşgarlı Mahmud – Divanü Lugati’t Türk kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Divanü Lugati’t Türk PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Kaşgarlı Mahmud Kimdir?

Kaşgarlı Mahmud (1008 – 1105) Türkî dillerle ilgili çalışmalarıyla tanınmış 11. yüzyıl leksikograflarındandır (Sözlükbilimci). Tam adı “Mahmud bin Hüseyin bin Muhammed”dir. Kaşgar’ın 45 km cenup batısındaki Opal nahiyesinde dünyaya geldi. Bazı kaynaklara bakılırsa ise Isık Göl yakınındaki Bars Kul’da dünyaya gelmiştir.

Kaşgarlı Mahmud Kitapları – Eserleri

• Divanü Lugati’t Türk
• Divanü Lugat-it Türk
• Divanü Lugat-it Türk
• Divanu Lugati’t-Türk

Kaşgarlı Mahmud Alıntıları – Sözleri

• tepük
  kurşundan meydana getirilen, iğ başı şeklinde bir şey. Üzerine keçi kılı vb. sarılmış olur; çocuklar ayaklarıyla vurarak onunla oynarlar. (Divanü Lugati’t Türk)
• Allah onlara Türk adını verdi ve yeryüzüne hakim kıldı. (Divanü Lugat-it Türk)
• Kadınları sevmeyi öğrenin! (Divanü Lugat-it Türk)
• ine.gü
  göbek çukurunun iç kısmında, kulunca benzer bir hastalığın adı. (Divanü Lugati’t Türk)
• Yüce Tanrı, devlet güneşini Türk burçlarında doğdurdu. Onların ülkeleri çevresinde döndürdü göklerin çemberini; ve onlara ad verdi Türk diye; ülkelerin idaresini verdi mülk diye; dönemin hakanları yapmış oldu onları; ellerine verildi günümüzdeki insanların yuları; onları görevlendirdi halk üzre; onları kuvvetlendirdi hak üzre; aziz kıldı onlara yanaşanları ve idareleri altında çalışanları; onlar (Türkler) yardımıyla muratlarına erdiler ve ayak takımının şerrinden esen oldular. Aklı olan hepimiz onlara katılmalı ve onların oklarından korunmalı. (Divanü Lugat-it Türk)
• (tüşük) tüşük şahıs
  tembel ve seviyesiz kimse. (Divanü Lugati’t Türk)
• “Buhârâ’nın sözüne güvenilir bir aliminden ve ek olarak Nişaburlu bir âlimden duydum. Her ikisi de kendilerine ilişkin rivayet zincciri ile şunu naklediyorlardı: Allah Resulû (s.a.v.); kıyamet alametlerini, ahir süre karışıklıklarını ve Oğuz Türklerinin ortaya çıkacağını söylediği sırada “Türk dilini öğreniniz; zira onların uzun sürecek egemenlikleri vardır.” buyurdu. Bu hadis doğru ise -ki sorumluluğu rivayet edenlere aittir- Türk dilini öğrenmek fazlaca lüzumlu bir iş olur; yok doğru değilse o süre da akıl bunu gerektirir.” (Divanu Lugati’t-Türk)
• “And içerek söylüyorum, ben Buhara’nın sözüne güvenilir imamlarından birinden ve başkaca Nişaburlu bir imamdan işittim. İkisi de senetleriyle bildiriyorlar ki, yalvacımız, (peygamberimiz) kıyamet alâmetlerini, âhir süre karışklıklarını ve Oğuz Türklerinin ortaya çıkacaklarını söylediği sırada, ‘Türk dilini öğreniniz, zira onlar için uzun sürecek bir saltanat vardır’ buyurmuştur. Bu söz doğru ise (kısaca hadis ise), Türk dilini öğrenmek lüzumlu bir iş olur; yok, bu söz doğru değilse, akıl da bunu buyurur.” (Divanü Lugat-it Türk)
• …bu suretle her türlü arzuya nail olabilmek için Türkçe öğrenmek gerekir.. (Divanü Lugat-it Türk)
• ilenç
  düşüncesinin yanlışlığı ortaya çıkan nasihatçıyı kınamak. (Divanü Lugati’t Türk)
• Mala tamah etmek yüzünden adamların ahlakı bozuldu
  Bir zenginlik gördüklerinde,leşe üşüşen akbabalar şeklinde ona saldırıyorlar (Divanü Lugat-it Türk)
• Atasaslı: Kim göğe tükürse yüzüne düşer. Kendisinden büyük mertebedeki kişiyle uğraşan yada ona düşmanlık güden için söylenir. (Divanü Lugati’t Türk)
• “Allah’ın, devlet güneşini Türk burçlarından doğurmuş bulunduğunu ve Türklerin ülkesi üstünde göklerin tüm dairelerini döndürmüş bulunduğunu gördüm. Allah onlara Türk adını verdi. Ve yeryüzüne başat kıldı. Cihan imparatorları Türk ırkından çıktı. Dünya milletlerinin yuları Türklerin eline verildi. Türkler Allah tarafınca tüm kavimlere üstün kılındı. Hak’tan ayrılmayan Türkler, Allah tarafınca hak üstüne kuvvetlendirildi. Türkler ile beraber olan kavimler aziz oldu. Bu şekilde kavimler, Türkler tarafınca her arzularına eriştirildi. Türkler, himayelerine aldıkları milletleri, kötülerin şerrinden korudular.” (Divanü Lugat-it Türk)
• Kaşgarlı Mahmud’un sözlüğünde
  “Kuruk kaşuk
  agızka yaramas, kurug söz kulakka yakışmas.”
  “Kuru kaşık ağza yaraşmaz, kuru söz
  kulağa yakışmaz.” şeklinde bir söz yer verilmiştir. (Divanü Lugat-it Türk)
• Atasaslı: Rüşvet cehennemin kapısını bile açar. (Divanü Lugati’t Türk)
• “Tat” Türk dilini bilmeyen Fars.
  Türkçeyi bilmeyen her insana de “sumlım” adı verilir. (Divanü Lugati’t Türk)
• kök bürkürdi
  sema, yağmur yağdırdı. (Divanü Lugati’t Türk)
• igdük
  süt ve yoğurttan meydana getirilen ve yenilen, peynire benzer bir şey. (Divanü Lugati’t Türk)
• Tanrı yeryüzündeki erki Türklere vermiştir; bunların dilini öğrenmekte yarar vardır. Bu kitabı Araplara Türkçe öğretmek için yazdım, buyurun. (Divanü Lugat-it Türk)
• Türkler kökende yirmi boydur. Tümünün soyu, Tanrı’nın selamı üstüne olsun Nuh oğlu Yafes oğlu Türk’e dayanır. (Divanü Lugat-it Türk)