Eğitim

Bilim ve Anarşizm – Pyotr Kropotkin Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Bilim ve Anarşizm – Pyotr Kropotkin Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Bilim ve Anarşizm kimin eseri? Bilim ve Anarşizm kitabının yazarı kimdir? Bilim ve Anarşizm konusu ve anafikri nedir? Bilim ve Anarşizm kitabı ne konu alıyor? Bilim ve Anarşizm PDF indirme linki var mı? Bilim ve Anarşizm kitabının yazarı Pyotr Kropotkin kimdir? İşte Bilim ve Anarşizm kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi…

Kitap

Kitap Künyesi

Yazar: Pyotr Kropotkin

Çevirmen: Hasan İlhan

Çevirmen: Gaye Topuz

Yayın Evi: Alter Yayınları

İSBN: 9786054922383

Sayfa Sayısı: 77


Bilim ve Anarşizm Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

9 Aralık 1842 ‘da Moskova’da dünyaya geldi. Babası Prens Aleksei Kropotkin; anası ise Yekaterina Nikolaevna’dır. 1846’da anneleri veremden ölünce, Peter ve kardeşleri daha katı olan babaları tarafınca büyütülür. Kropotkin Ağustos 1857’de onbeş yaşlarındayken St. Petersburg’daki Pages Taburuna katılır. Taburdan ayrılmış olduğu 1862’ye kadar zamanının büyük bir bölümünü kitap okumaya, mektup yazmaya ve mecmua çıkarmaya ayırır.

1871 Paris Komünü’ nün tesiri ile işçi hareketlerine olan ilgisi artar; işçi hareketleri hakkında daha fazlaca şey öğrenmek için yurtdışına gezi etmeye karar verir. 1872 Şubat’ta Rusya’dan ayrılarak İsviçre’ye hareket eder. Zürih’e varır varmaz derhal Enternasyonal’in mahalli şubesine üye olur. Ancak bir süre sonrasında daha köktencilik olan Jura Federasyonu’nun Neuchatel’deki merkezini ziyaret eder. Buradaki izlenimleriyle anarşizmi benimser.

Kropotkin 1872 Mayıs’ta Rusya’ya döner; nihilistelirin liderliğinde Chaikovski Çevresi içinde devrimci görüşlerin yayılmasında mühim bir rol üstlenir.

I. Dünya Savaşı esnasında işçi sınıfına karşı en büyük tehdit olarak görmüş olduğu Alman emperyalizmine karşı devletler arası ittifakı destekleyen bir tavır alır. Bu tavrı birçok şahıs tarafınca sert şekilde eleştirilir; Errico Malatesta benzer biçimde pek fazlaca anarşist bu zamanda Kropotkin’den uzaklaşır. Bu tavır en net biçimiyle Onaltılar Manifestosunda görülebilir. 1917’de Petrograd’a gider; burada Aleksandr Kerenski hükümetine yardımlarda bulunur. Ancak Bolşeviklerin iktidara gelmesiyle bu çabaları da biter. Pyotr Kropotkin 8 Şubat 1921 ‘de ölür. Bolşevik önder Lenin’in kişisel izni ile Novodevichy mezarlığında anarşistler tarafınca büyük bir cenaze töreni düzenlenir. Bu, anarşistlerin kitlesel olarak Rusya’daki son biraraya gelişi olur.


Bilim ve Anarşizm Alıntıları – Sözleri

  • “Belki de biz yanlışız ve onlar haklı.”
  • Devrimin ilk derdinin hepimiz için yiyecek, kıyafet ve sığınak olduğuna dikkat çekiyor anarşist Kropotkin…
  • Öldürmeyeceksin,
    Çalmayacaksın,
    Başkasının namusuna göz dikmeyeceksin,
    Yalan şahitlik yapmayacaksın…
  • Kilisenin görevi insanları entelektüel kölelikte tutmaktı;
    Devletin görevi ise onları yarı aç bir halde ekonomik kölelikte tutmaktı.
  • Dünyada hâlâ kavrayamadığımız,
    bizim için karanlık ve anlaşılmaz olan
    pek fazlaca şey vardır.
    Ve bu türlü açıklanamayan
    boşluklar dolduruldukça
    yerlerinde yenileri açılacaktır…
  • Bilim adamları zenginlere ve hükümetlere bel bağladıkça, onların güdümü altında kalmaya devam edeceklerdir; ve bu da kuşkusuz bilimsel gelişmenin elini kolunu bağlayacaktır.
  • Dünyada hâlâ kavrayamadığımız, bizim için karanlık ve anlaşılmaz olan pek fazlaca şey vardır. Ve bu türlü açıklanamayan boşluklar dolduruldukça yerlerinde yenileri açılacaktır.
  • Bugüne kadar binde dokuz yüz doksan dokuz şahıs hala organik felaķetlerin bir mukaddes varlık tarafınca gunahkar insanlığı doğru yola çağırmak amacıyla gönderildiğine inanıyor.
  • “Bu şekilde bir insan gelişimi terimi ve gelecekte talep edilen bulunduğunu düşündüğümüz şeyin terimi (bizce mutluluğu artırabilecek bir şey bizi kaçınılmaz olarak mücadeledeki kendi hususi taktiklerimize yönlendirir. Bizi her kişi ve gruptaki mümkün olan en büyük kişisel inisiyatif gelişimi için savaşım etmemize ve fiil birliğimizi disiplin vesilesiyle değil amaçların birliği ve birçok insan bilgili olarak aynı ortak fikri edindiğinde ne olursa olsun gelişen ortak itimatı korumamıza niçin olur. Bu eğilim kendini tüm taktiklerde ve her Anarşist grubun tüm içsel hayatında gösterir ve buraya kadar bu taktiklerin başarısız bulunduğunu hiçbir süre görmedik.”
  • “Kant’ın etik maksimi. “Sana iyi mi davranılsın istiyorsan o şekilde davran” der”


Bilim ve Anarşizm İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Anarşizm: Anarşizmin sosyalizmde olduğu benzer biçimde halkın arasından çıktığını, ergonomik yaşamın temellerinden doğduğunu söylüyor Kropotkin. Sezarizm(Emperyalizm) ve Kapitalizmin devlet var olduğu sürece yıkımını düşlemenin saçma olduğu kanısındadır yazar. Dünyayı barışa götürecek tek evrensel yolun Anarşizm felsefesi bulunduğunu iddia eder. Şunu da demeyi bilir fakat : Biz yanlışız bir ihtimal onlar haklı. Ancak bunu hiçbir şekilde tam olarak kesinliğe kavuşturamayızı da ekler arkasına. Her şey bir yana, kitapta kafamı kurcalayan bir anarşizm tanımlaması oldu. Bu fikri ilk ortaya atan Godwin, anarşizm için devletsiz sosyalizm teorisi der. Peki sosyalizm fikrinden devlet olmadan anlatmak mümkün mü, anlatmak bir ihtimal fakat gerçekleştirmek olası mi? (seda)

Kitabın temel savı; bilimin ve anarşizmin köken olarak aynı kaynağın değişik kolları bulunduğunu ve bunu yaparken ussun doğrusu aklın tüm ruhsal ögelerden ayrılarak salt tabiat bilimi üstünden gerçekleşmesi icap ettiğini savunur. Bu savunmayla beraber metafiziki tüm dominant veçhelerden sıyrılarak yeni bir tarif, mekanik bir öngörü sunarak sosyoloji alanına kapı aralayarak neliğini araştırmıştır. Yani anarşizmin türsel ya da ruhsal hatta psikopatolojik nedenlerini var mıdır sorusuna kısmi bir izahat sunmaktadır. Bu bağlamda kitabın okuduktan sonrasında dünyanın evrimselleşmesi-değişmesi-dönüşmesi daha net ve apaçık şekilde anlaşılabilirliği görülebilir. (By pippo)

Kitap genel olarak eleştirel bir halde yazılmış. Devrimlerin anlayışı üstüne ve anarşizmin bilimdeki yerine dair detaylı bilgiler içeriyor. Bilhassa benim dikkatimi çeken en mühim ve sert eleştiriler Herbert Spencer’a yapılmış olması fazlaca acımasız ve yüzeysel eleştiriler yapılmıştı okurken sıkıldım diyebilirim. Onun haricinde yasalar, terbiye, kitleler ve hükümetler üstüne kendi entelektüel düşüncelerini detaylı bir halde kaleme almış. (Erim Asya)


Bilim ve Anarşizm PDF indirme linki var mı?


Pyotr Kropotkin – Bilim ve Anarşizm kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Bilim ve Anarşizm PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Pyotr Kropotkin Kimdir?

Hayatı

9 Aralık 1842’da Moskova’da dünyaya geldi. Babası Prens Aleksei Kropotkin; anası ise Yekaterina Nikolaevna’dır. 1846’da anneleri veremden ölünce, Peter ve kardeşleri daha katı olan babaları tarafınca büyütülür.

Kropotkin Ağustos 1857’de onbeş yaşlarındayken St. Petersburg’daki Pages Taburuna katılır. Bu taburda çoğunluğu asil sınıfından 150 genç eğitim görmektedir. Kropotkin derslik arkadaşları ile ilişkilerini geliştirmekte zorlanır; taburdan ayrılmış olduğu 1862’ye kadar zamanının büyük bir bölümünü kitap okumaya, mektup yazmaya ve mecmua çıkarmaya ayırır.

Pages Taburu mezunlarının Rus ordusunda istedikleri yerde göreve gitme hakları bulunmaktaydı. 1862’de mezun olan Kropotkin iseSibirya’yı tercih etti. Böylece on yıl sürecek bir gezginlik süreci başlamış oldu. Sibirya’da almış olduğu görevler Kropotkin’de hükümete karşı bir hayalkırıklığı oluşmasına niçin oldu.

1864’de işinden çekilme etmeyi düşündüğü bir sırada, kendisine Mançurya’nın coğrafik araştırmasına iştirak etmesi teklif edildi. Teklifi kabul eden Kropotkin 1865 senesinde kendisini tamamen bu coğrafi araştırmaya adadı.

Kropotkin 1867 Nisan’da nihayet ordudan ayrıldı; ve Irkutsk’u terk ederek St. Petersburg’a döndü. Burada Merkezi İstatistik Komitesi’nde çalışmaya başladı. Bir taraftan da Coğrafya Topluluğu için yapmış olduğu çalışmalara devam ediyordu. Üniversiteye kayıt yaptırdı, fakat mali problemler yüzünden mezun olamadı. 1868-1870 yıllarında zamanını tamamiyle coğrafya çalışmalarına ayırdı.

1871 Sonbaharında babası ölür. Aynı yıl Kropotkin kamu görevlerinden ayrılır. İmparatorluk Coğrafya Topluluğu ona sekreterlik görevi teklif eder. Bu onun yaşındaki birisi için büyük bir onur sayılan bir görevdir; sadece Kropotkin orada yapacağı kariyeri boşa geçirilmiş olarak değerlendirerek, teklifi reddeder.

Anarşizmle tanışma

1871 Paris Komünü’nün tesiri ile işçi hareketlerine olan ilgisi artar; işçi hareketleri hakkında daha fazlaca şey öğrenmek için yurtdışına gezi etmeye karar verir. 1872 Şubat’ta Rusya’dan ayrılarak İsviçre’ye hareket eder. Zürih’e varır varmaz derhal Enternasyonal’in mahalli şubesine üye olur. Ancak bir süre sonrasında daha köktencilik olan Jura Federasyonu’nunNeuchatel’deki merkezini ziyaret eder. Buradaki izlenimleriyle anarşizmi benimser.

Kropotkin 1872 Mayıs’ta Rusya’ya döner; nihilistlerin liderliğindeki Chaikovski Çevresi içinde devrimci görüşlerin yayılmasında mühim bir rol üstlenir.

1873 senesinde Peter Kropotkin tutuklanarak hapse atılır; 1876’da İngiltere’ye kaçar. Burada kısa bir süre kaldıktan sonrasında İsviçre’ye giderek Jura Federasyonuna katılır. 1877’de Paris’e gider; burada toplumcu hareketin başlatılmasına katkıda bulunur. 1878’de İsviçre’ye döner; Jura federasyonunun devrimci gazetesi Le Révolté’ye yazılar yazar.

1881’de, Çar II. Alexander’ın suikaste uğramasından kısa bir süre sonrasında Kropotkin İsviçre’den sınırdışı edilir. Thonon (Savoy)’da kısa bir süre kaldıktan sonrasında Londra’ya gider. Burada bir yıl kadar kaldıktan sonrasında 1882’nin sonlarına doğru yeniden Thonon’a döner. Burada Fransız hükümeti tarafınca tutuklanır. Lyon’da meydana getirilen duruşmada Enternasyonal üyesi olduğu sebebi öne sürülerek beş yıl hapis cezasına çarptırılır. 1886’da özgür bırakılınca Londra’ya yerleşir. Aynı yıl Sibirya’ya sürgün edilen kardeşi Alexander intihar eder.

1890larda zamanının çoğunu yazmakla geçirir; kitaplarında anarşist-komünizmi teorisini geliştirmeye çalışır. 1897’de Kanada ve ABD’yi ziyaret eder. Amerikan dergisi Atlantic Monthly anılarını basmayı kabul eder.

1901-1909 yılları aralığında daha fazlaca Rusça yazılar yazar. 1905 devriminin başarısızlığa düşmesi hayal kırıklığına uğramasına neden olur.

Savaş ve Devrim

1909’de İsviçre’ye döner; Lena altın madenlerinde 270 işçinin katledilmesi vakasının gündeme getirilmesi için çalışır. Ancak bu çabaları I. Dünya Savaşı ile kesintiye uğrar. I. Dünya Savaşı esnasında işçi sınıfına karşı en büyük tehdit olarak görmüş olduğu Alman emperyalizmine karşı devletler arası ittifakı destekleyen bir tavır alır. Bu tavrı birçok şahıs tarafınca sert şekilde eleştirilir; Errico Malatesta benzer biçimde pek fazlaca anarşist bu zamanda Kropotkin’den uzaklaşır. Bu tavır en net biçimiyle Onaltılar Manifestosunda görülebilir. 1917’de Petrograd’a gider; burada Aleksandr Kerenski hükümetine yardımlarda bulunur. Ancak Bolşeviklerin iktidara gelmesiyle bu çabaları da biter. Pyotr Kropotkin 8 Şubat 1921’de ölür.Bolşevik önder Lenin’in kişisel izni ile Novodevichy mezarlığında anarşistler tarafınca büyük bir cenaze töreni düzenlenir. Bu, anarşistlerin kitlesel olarak Rusya’daki son biraraya gelişi olur.


Pyotr Kropotkin Kitapları – Eserleri

  • Anarşi
  • Anarşist Ahlak
  • Karşılıklı Yardımlaşma
  • Ekmeğin Fethi
  • Modern Bilim ve Anarşi
  • Tarlalar Fabrikalar ve Atölyeler : Yarın
  • Bir Devrimcinin Anıları
  • Bilim ve Anarşizm
  • Etik
  • Bir İsyancının Sözleri
  • Anarşizm
  • Bir Devrimcinin Anıları 2
  • Bir Devrimcinin Anıları 1
  • Etika
  • Rus Edebiyatında İdealler ve Gerçeklik
  • Devrimin Ruhu
  • Rus Edebiyatı Üstüne 1
  • Rus Edebiyatı Üstüne 2


Pyotr Kropotkin Alıntıları – Sözleri

  • Puşkin, Lomonosoff’u kendisi için başlı başına bir üniversite olarak nitelendirmiştir ve bu mevzuda oldukça haklıdır; Lomonosoff birbirinden bağımsız pek fazlaca alanda emek harcamalar yapmıştır. (Rus Edebiyatı Üstüne 1)
  • Evladı için yiyecek ve barınak arayan bir anne pek zarif eşyalarla ve oburlara özgü yiyeceklerle dolu dükkanların önünden geçtiğinde; göz kamaştırıcı ve küstah bir lüks en iğrenç sefaletle yan yana sergilendiğinde; varlıklı bir insanın köpeğine ve atına, anneleri yeraltında ya da imalathanelerde acınacak bir ücret alan milyonlarca çocuktan fazlaca daha iyi bakıldığında; asil bir bayanın ”mütavazi” gece giysilerinden her birine sekiz aylık ya da bir senelik insan emeği harcandığında; kişisel masraflardaki artış ”üst sınıfların”ın açıkça itiraf edilmiş amacı olduğunda ve para kazanmanın namuslu ve namussuz yolları arasından net bir fark çizilemediğinde elbet artık o süre, şimdi, bu durumu korumanın tek yolu zor olsa gerek; polis ordusu, yargıçlar ve cellatlar lüzumlu birer kurum olur. (Anarşi)
  • Rus şairlere ritmik şiirleri kabul ettirmeyi başarmış ve kurallarını o zamandan beri örnek alınır kılmıştır. Esasta bu, Rus halk şiirinin tek organik gelişim aşamasıdır. (Rus Edebiyatı Üstüne 1)
  • Doğa, Darwinciler tarafınca üstünde bitmek bilmez bir yaşam mücadelesinden ve zayıfların en kuvvetli, en süratli ve en kurnazlar tarafınca yok edilmesinden başka bir şeyin olmadığı bir harp alanı olarak sunuldu: İnsanın doğadan çıkarabileceği tek ders; kötülüktü. (Etik)
  • Ben acıyı lokalize ediyorum, fakat acı hissi benim için yalnızca zamanda var oluyor. Onun aslı kavranamaz. (Bir Devrimcinin Anıları)
  • …mutlak içtenlik, nihilizmin en ayırtedici özelliğidir. Nihilizm bu içtenlik adına, varoluşlarını aklın doğrulamayacağı körinançları, önyargıları, alışkanlıkları, gelenekleri toptan yadsıdı ve başkalarının da yadsımasını istedi. (Bir Devrimcinin Anıları)
  • Evlatlarımızın gerçek şeyleri kendilerinin yapmasını sağlamak yerine bu tarz şeyleri grafik sunumlar yöntemiyle incelemeye
    zorlayarak, en kıymetli zamanlarını ziyan etmeye zorluyoruz; onları kafasında yersiz endişeler yaratıyoruz; onları öğrenme şekillerinin en kötüsüne alıştırıyoruz; bağımsız düşünceyi dalındayken koparıp atıyoruz; ve öğrettiklerimiz içinde
    gerçek informasyon aktarmayı nadiren başarıyoruz. Yüzeysellik, papağan benzer biçimde tekrarlama, zihinsel kölelik ve atalet eğitim yöntemimizin birer sonucudur. Çocuklarımıza iyi mi öğrenileceğini öğretmiyoruz. (Tarlalar Fabrikalar ve Atölyeler : Yarın)
  • Ve Batı Avrupa’da kurulmuş Orta Çağ Üniversitelerinde geliştiği şekliyle bilimler arasından bir denge kurmadılar. Bir kibir alameti olarak değelendirilen doğayı tanıma arzusu kilise tarafınca şiddetle kınandı. Tüm şiirler günahtı, kronikler canlı karakterlerini yitirdi ve büyüyen devletin başarılarından bahseden kuru bir sayım sıralaması ya da mahalli piskoposlar ve manastırların yöneticileri hakkından önemsiz detaylar bildiren metinden derekesine düştü. (Rus Edebiyatında İdealler ve Gerçeklik)
  • Zhukovsky genel olarak insan doğasının en iyi yönlerine hitap etti. Ancak şiirleri özgürlük ve vatanseverlik duygularını harekete geçirecek çağrılardan tamamen yoksundu. (Rus Edebiyatı Üstüne 1)
  • “Iyelik hırsızlıktır !” (Anarşi)
  • 1223’te gerçekleşen Moğol istilası tüm genç uygarlığı yok etti ve bu durum Rusya’yı tamamıyla yeni bağlantılar bulmaya yöneltti. Cenup orta Rusya’nın şehirleri yakılıp yıkıldı. İçinde hâlâ mukim bir halk bulunan ve ilmin merkezi olan Kiev, dağınık yerleşim konumuna dürüşülmüştü ve izleyen iki yüz yıl süresince tarih sayfasında tamamıyla görünmez olmuştu. Büyük şehirlerin tüm halkları Moğollar tarafınca tutsak alınmıştı, bu istilaya başkaldıranlar ise öldürülmüştü. Rusya’nın talihsizliğini daha da derinleştirmek gayesi ile Türkler, kısa bir süre sonrasında Moğolları izlemişler ve Balkan yarımadasını işgal etmişlerdi ve 15. yüzyılın sonlarına doğru Sırbistan ve Bulgaristan isminde bilimi Rusya’ya getirmekle görevli iki ülke Osmanlının egemenliği altına girmişti. Tüm Rus yaşamı derin bir dönüşüm geçirmişti. (Rus Edebiyatında İdealler ve Gerçeklik)
  • Vergi, zenginin zenginliğini artırma aracıdır. (Modern Bilim ve Anarşi)
  • Gerçekten verimli olmak için, yaşam,hem zekâ,hem Duygu, hem de irade dahilinde düzenlenmiş olmalıdır. Ancak o süre,her yöndeki bu verimlilik yaşam olur : Yaşam adına layık tek şey budur.. (Anarşist Ahlak)
  • Stirner’in emek harcaması, devlete ve -devlet komünizminin başarıya erişmesi durumunda kurulacak olan- yeni tiranlığa karşı bir hiddet çığlığıdır . (Modern Bilim ve Anarşi)
  • Zaman kaybı, mevcut eğitimimizin en mühim özelliğidir. Bizlere bir yığın gereksiz şey öğretilmekle kalmayıp, öğretilen mühim şeyler için de olabildiğince fazla süre harcanmakta. Mevcut eğitim yöntemlerimiz eğitimli bir insandan beklenen başarıların fazlaca sınırı olan olduğu bir zamandan kalmadır; bu yöntemler, bilimin eski sınırlarının böylesine genişlemesi sonucu uzmanlara aktarılması ihtiyaç duyulan informasyon çok büyük şekilde arttığı halde, kullanılmaya devam edilmektedir. Okullardaki aşırı baskının sebebi bu olduğu benzer biçimde, hem mevzuları hem de öğretim yöntemlerini yeni ihtiyaçlara ve şu ana dek bağımsız okullar ve bağımsız öğretmenlerce ortaya konmuş örneklere bakılırsa elden geçirmeye yönelik acil gereksinim da bundan meydana gelmektedir. (Tarlalar Fabrikalar ve Atölyeler : Yarın)
  • “Birey, yalnızca öteki tüm bireyler de özgür olduklarında hakikaten özür olacağını kavrar.” (Anarşizm)
  • Otoritenin olduğu yerde özgürlük yoktur! (Anarşi)
  • “Devlet”ten söz eden kaçınılmaz olarak “savaş”tan söz eder. Bir devlet kuvvetli, komşularından daha kuvvetli olmaya çalışır, çalışmak zorunda; aksi takdirde diğerlerinin elinde bir oyuncak olacaktır. Diğerlerinin zararına zenginleşmek maksadıyla, onlara kendi kurallarını, kendi siyasetini, kendi ticari anlaşmalarını dayatmak gayesiyle ister istemez diğeri devletleri zayıflatmaya, yoksullaştırmaya çalışır. (Bir İsyancının Sözleri)
  • Insanın tabiatın egemeni değil,onun sınırı olan bir parçası bulunduğunu ve bu sınırı olan parçada da tabiat yasalarının geçerli bulunduğunu burada,Sibirya’da anlamış oldu Kropotkin. (Bir Devrimcinin Anıları 1)
  • I. Petro’nun gerçek edebiyata olan ilgisi fazlaca sınırlıydı: O, tüm basılı metinlere faydacılık penceresinden bakmıştır; O’nun aslolan amacı Rusçayı deniz seferleri bilgisi, istihkam ve svaş sanatı benzer biçimde gerçek bilimlerin temel unsurlarıyla tanıştırmak olmuştur. Bu nedenle O’nun dönemindeki yazarlar, yazınsal açıdan fazlaca azca kıymet taşıyan eserler sunmuştur, dolayısıyla ben de onlardan pek bahsetmeyeceğim. (Rus Edebiyatı Üstüne 1)

YORUMLAR

YORUM YAZ!

Yorum Ekle



[

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
Oto Aksesuar toptan çakmak
Pusulabet Betoffice Giriş ataşehir escort pendik escort sitene canlı tv ekle bonus veren siteler deneme bonusu veren siteler madridbet meritking kingroyal madridbet yeni giriş kingroyal giriş