Bitcoin ETF Bitcoin ve öteki kripto paralardan oluşmuş bir yatırım sepeti ve portföyüdür. Yatırımcılar, ETF’ler yardımıyla yatırımlarını çeşitlendirerek risklerini de minimize etmiş oluyorlar. Spot Bitcoin ETF’ler onaylanır mı ve ETF’ler hakkında son dakika gelişimleri için sayfamızı ziyaret ediniz.
Bitcoin ETF nedir sorusuna geçmeden ilkin finansal piyasalara bakalım
Bitcoin ETF nedir sorusunu tarihsel bir bakış açısıyla yaklaşabiliriz: Tipik bir piyasada iki temel erkek oyuncu var: Borç alan ve borç veren. Bu iki taraf arasındaki ilişki yazılı bir metne döküldüğünde karşımıza hukuki bir evrak yada sözleşme çıkıyor. Zamanla insanoğlu bu senetlerin vadesi gelmeden paraya gereksinim duymuş ve üstündeki değerinden indirim yaparak üçüncü şahıslara bu senedi satmış. Bu işlemler gelişmiş ve bir piyasa halini almış. Kişiler de yerini şirketlere bırakmış.
Telgraf ve telefonun icadı ile bu piyasaya uzak diyarlardan yeni müşteriler gelmiş. Sonra bu piyasayı devlet düzenlemiş ve bu işlemleri gerçekleştirecekleri bir yer tahsis etmiş. Bu yere “borsa” adını vermişler. İnternetin gelişmesi ile birlikte bu piyasa dijitalleşmiş. Artık borç alan ve borç verenlerin birbirleri ile karşı karşıya gelmelerine gerek kalmamış. Tüm işlemler bu elektronik ortamda yapılmaya başlamış. İnsanlar “senet” adını verdikleri evrakı daha işlevsel hale getirmiş. Vadesine, faiz oranına, ödeme koşullarına bakılırsa çeşitlendirmişler. Akıllı biri de çıkmış tüm senetleri toplamış ve hepsi için yeni bir senet oluşturmuş. Bu yeni senedi tekrardan piyasada satmış. ETF’ler ve Bitcoin ETF de bu şekilde bir türev ürün.
ETF (Exchange-traded fund)’ın hikayesi yukarıdaki şeklinde başlamış. ETF, Türkçeye “Borsa Yatırım Fonu” olarak çevriliyor. ETF’yi değişik getirisi olan ve değişik risk içeren finansal ürünlerden oluşturulmuş bir sepet olarak düşünebiliriz. Yani içinde birden fazla yatırım aracını barındıran bir sepet olarak da görebiliriz.
Blockchain ETF ve türev ürünler
Bitcoin ETF ise Bitcoin ve öteki kripto paralardan oluşmuş bir yatırım sepeti ve portföyüdür. Özetlemek gerekirse bizzat Bitcoin alacağınıza içinde Bitcoin’de olan bir yatırım sepeti alıyorsunuz. Bitcoin fiyatı artarken sizin yatırımınız da kıymet kazanıyor, azalırken sizin yatırımınız da kıymet kaybediyor. Ancak dalgalanmalar bizzat Bitcoin fiyatlarındaki dalgalanmalar kadar fazla olmuyor.
ETF’ler yardımıyla yatırımcılar riski dağıtıp tüm yumurtaları bir sepete koymuyor. Son dönemde Bitcoin tutarları geleneksel yatırım araçları ile ayrılıyor. Oysa gelenksel yatırım araçları belirsizlik söz mevzusu olunda kıymet kaybediyor. Son dönemde Arjantin ve Hong Kong’da yaşanmış olan ekonomik ve politik kargaşada ve Ukrayna vakalarında bu durum acıkça gözlendi. Bu nedenle yatırımcılar portföylerinde dijital paraları da tutmak istiyor.
Lütfen Bkz: Bitcoin (BTC) nedir? Nasıl alınır? Geleceği var mı?
Bitcoin ETF’lerin öteki bir boyutu da şu şekilde açıklayabiliriz: Bitcoin’in ve öteki kripto paralar, regüle olmamış kripto para borsalarında işlem görüyor. Bitcoin ETF yardımıyla kripto paralar kurumsal borsalara girmiş olacaktır.
Regüle olmuş kurumsal borsalardaki yatırımlar için bazı firmalar, finansal sigorta hizmeti sunuyor. Bitcoin ETF ‘sine yatırım yapmış bir kurumsal şirket ihtimaller içinde kayıplarına rağmen yatırımlarını sigortalayabiliyor. Regüle olmamış kripto borsalarında, sigortalama hizmetlerinden faydalanamıyoruz.
En son 2008 Küresel Emlak krizinde gördüğümüz şeklinde ihtimaller içinde büyük ekonomik krizlerde kamu kaynakları, batkı eden ve finansal açıdan zor duruma düşen şirketlere yardım edebiliyor. Kurumsal olmayan kripto para borsaları için bu geçerli değil. Regüle olmamış kripto para piyasalarındaki kayıplar, yatırımcıyı bağlıyor. Kamu kaynakları zarara uğrayan yatırımcıların kayıplarını finanse etmiyor.
Eğer bir yatırımcı olarak satın aldığınız ETF’lerde blockchain şirketlerinin çıkardıkları finansal ürünler var ise, bu ürünlerinizi Blockchain ETF olarak adlandırabiliriz. Özetlemek gerekirse ETF’niz içinde Bitcoin var ise Bitcoin ETF, bir blockchain şirketine ilişkin finansal ürün var ise Blockchain ETF olarak adlandırabiliriz.
ABD Menkul Kıymetler Borsa Komisyonunun (SEC) fonksiyonu
ABD finansal piyasalarını denetleyen ve düzenleyen temel kurum Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) olarak biliniyor. Bir firmanın ABD piyasalarına hisse senedi ihracında bulunması için SEC’ten onay alması gerekiyor. Hisse senedi ihracı için ilgili firmanın bazı yükümlülükleri yerine getirme ve bazı teminatlarda bulunma zorunluluğu var. Mesela 2019 senesinde Canaan Bitcoin madencilik şirketi ABD piyasalarına açıldı. Bunu gerçekleştirmek için SEC başta olmak suretiyle öteki düzenleyici kuruluşlardan lüzumlu lisansları almak mecburiyetinde bırakıldı.
Bitcoin ETF şeklinde finansal ürünlerin de ABD menkul kıymetler piyasalarında satışa sunulması için SEC onayı gerekiyor.
Bitcoin ve kripto paralar karşılığında çıkarılmış finansal ürünler, BitcoinETF’ler yolu ile ABD menkul kıymetler piyasalarında yatırımcıların talebine sunulmak isteniyor. SEC, uzun süre Bitcoin ETF başvurularını reddetmek yerine değerlendirme takvimini ertelemeyi tercih etti. Ancak Ekim 2019’da SEC, Bitwise’in Bitcoin ETF başvurusunu reddetti. Gerekçe olarak Bitcoin piyasalarındaki manipülasyon öne sürüldü. SEC, bilhassa kripto para borsalarında yapay halde arttırılan Bitcoin işlem hacminin fiyatlarda manipülasyona niçin bulunduğunu ileri sürdü.
Manipülasyon mevzusunda SEC’in haksız olduğu da ileri sürülemez. Kripto para piyasaları üstünde meydana getirilen analizler, işlem hacimlerinin yüzde 95’lere varan oranda düzmece ve yazılımlar yardımıyla arttırıldığını gösteriyor.
2021’in 2’nci yarısından itibaren SEC, Vadeli Bitcoin ETF’leri onaylamaya başladı. Konuyla ilgili yorumlarınızı bekliyoruz.
Bitcoin ETF’ler onaylanırsa fiyatlar kaç dolara çıkar?
10 Kasım 2021’e kadar Bitcoin fiyatlarında olağan üstü bir süreç yaşandı. 10 Kasım’da ise Bitcoin 68 bin doları geçerek tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu süreçte Bitcoin fiyatlarındaki kıymet artışında SEC’in (ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu) Bitcoin ETF’leri (Bitcoin Borsa Yatırım Fonu) onaylaması etkili oldu. Bilindiği suretiyle Bitcoin’e değişik saiklerle yatırım yapılıyor: Değer değişiklik aracı, yatırım aracı, kıymet gizleme aracı ve ödeme aracı.
Bitcoin üstünden tecim icra eden resmi ve hususi kuruluşların Bitcoin varlıkları https://bitcointreasuries.net/ sitesinde saydam halde halka duyurulmaktadır. Bitcoin ETF başvurusunda bulunan firmalar ekseri olarak Bitcoin Treasuries’de listeleniyor. Yazının kaleme alındığı saatte bu şirketlerin kasasında bulunan Bitcoin miktarı 1,661,696 tane. Bu Bitcoin’lerin yarısı Bitcoin ETF benzeri finansal varlık şeklinde tutuluyor. Yani piyasada işlem gören Bitcoin’lerin ortalama %5’i (862,679 adedi) Bitcoin ETF benzeri varlıklar cinsinden. Eğer Spot Bitcoin ETF’ler onaylanırsa bu oranın 2 kat artacağı tahmin ediliyor.
Yani Spot Bitcoin ETF onaylanırsa Bitcoin Treasuries’deki kurumsa firmaların ek olarak ortalama 800 bin tane Bitcoin alabileceği iddia ediliyor.
Aşağıdaki info-grafikte Bitcoin Treasuries’deki şirketlerin Bitcoin varlıklarını görüyoruz.
Sonuç olarak Bitcoin fiyatlarındaki trend değişimine Spot Bitcoin ETF’lerin onayı niçin olabilir. SEC’in Türkiye’deki karşılığına Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) diyebiliriz.
Yani SEC, ABD finansal piyasalarını denetleyen ve düzenleyen bir üst kuruldur. SEC Başkanı bizzat ABD Başkanı tarafınca atanır.
