Dizi ve filmlerde birçok kere elektrik çarpılmasına maruz kalan ve bu nedenle saçları havalanan insanları bakarız. Tahta bir çubuk desteği ile kurtulmaya çalışılan ve kurtarılamayan bu insanlar genellikle kendilerini gülünç vaziyetlerde bulsalar da reel yaşamda elektrik çarpması bu kadar cümbüşlü bir halde akım etmiyor. Hatta öyle ki sonrasında çok ciddi sorunlara yol açabilen elektrik çarpmaları halinde ne yapmamız gerektiğini öğrenmek ve ilk müdahale sonraki semptomlar için büyük bir ehemmiyet talep ediyor.
Elektrik çarpması
Vücutta elektrik çarpması gidişatı, bünyede fazla elektrik yüklenmesi ya da bir nesne yahut bir şahıs ile temas halinde ortaya çıkar ve küçük bir çıt sesi ile minik bir şok alırız.
Fakat tabii her elektrik çarpması bu kadar minik çaplı ve natürel nedenlerden ortaya çıkmıyor. Çeşitlerine göre ciddiyet seviyesi de çoğalan elektrik çarpmalarından en fazla karşılaştığımız ise sabit akım sebebiyle yaşanan elektrik çarpması.
Sabit akım sebepli elektrik çarpması
Sabit akım başka bir deyişle bedende elektriklenme gidişatı hemen hemen hepimizin yaşadığı bir gidişattır.
Bedende birikerek yüklenen elektrik başka bir elektrik yüklü ya da geçirgen kaynakla temas halinde boşalarak anlık bir elektrik çarpması hissine neden olur. Elektrik yüklenmesinin henüz bilimsel olarak kesin ve tek bir sebebi olmamakla birlikte uzmanlara göre elektronik aygıtları uzun kullanım, yüksek gerilim hatları gibi yüksek elektromanyetik dalga yayan makinelerin yakınında bulunmak gibi sebeplerin bedende yüksek elektrik birikimine neden olduğu öğrenilenler arasında. Daha çok telefon, tablet, televizyon ve bilgisayar gibi makineler ile çok müddet geçirenlerde gözlemlenen sabit akımın bir biçimde bedenden atılması gerekmekte.
Bu stil birikmelerin atılması için yapılabilecekler arasında ise şunlar karşımıza çıkıyor:
- Duş almak: Bedenin tamamının su ile buluşması biriken değişmez akımın atılmasını sağlayarak elektrik boşaltımı reelleştiriyor.
- Toprak Teması: Toprak izolatör bir yapıya sahiptir ve bedenimizde biriken elektriği atmak için üryan el ya da ayağın toprak ile temasında toprak, elektriği absorbe ederek boşaltımı sağlamış olur.
- Stresten uzak kalmak: Değişmez akıma neden olanlar arasında stres de var.
İnsan bedeni geçirgen bir yapıya sahiptir ve açık bir elektrik kaynağı ile dolaysız temas halinde bedenimiz bu elektriği iletmeye başlar. İletecek ya da izole etecek başka bir nesne olmadığında ise elektrik akımı bedeni asap hücreleri aracılığı ile dolaşarak bazı ciddi neticelere neden olabilir. Bu tip elektrik çarpmalarında gözlemlenebilecek bulgular ise şunlardır:- Şuur fluluğu ya da kaybı
- Adalelerde şiddetli kasılma
- His kaybı ve asap uçlarında anlaşma
- Soluk darlığı
- Bakma ve duyma duyularında eksilme
- Ciltte üçüncü dereceden yanıklar ve uzuvlarda yüksek ısıya bağlı zarar gelişmesi
- Kasılma bakılan epileptik nöbetler
- Kalp ritminde bozukluk veya kalbin durması
- Baş sızısı, karın sızısı, göğüs sızısı
- Baş dönmesi ve mide bulantısı
Elektrik çarpması halinde yapılması gerekenler
Yaşanan çarpıntı esnasında şahsın izolatör bir nesne desteği ile elektrik kaynağından iletişimini koparmak gerekmektedir.
Şahsın izolatör desteği ile bedeninde kalmış olan elektrik birikintisini atmasına destekçi olmak ve vaziyet ciddi ise 112’yi arayarak destek istemek gerekmektedir. Şayet çarpıntı ciddi seviyede değil ise şahsın elektriklenmesini geçirmek ismine topraklama destekçi olacaktır ancak elektrik çarpmış olan şahsa üryan el ile temas edilmemelidir. Plastik ya da kauçuk nesneler desteği ile değmek elektriğin size de geçmesini sınırlayacaktır. Elektrik çarpması yaşamış şahsın yanıkları var ise bandaj bezi ile müdahale etmek ve şok halinden çıkmasına destekçi olmak, kasılmaları hakimiyet etmek de yapılması gerekenler arasında yer almaktadır..
