Kitap Künyesi

Yazar: İmam Zehebi

Çevirmen: Sıtkı Gülle

Yayın Evi: Bedir Yayınevi

İSBN: 97839758514372

Sayfa Sayısı: 305

İslam Şeriatında Büyük Günahlar Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Bismihi Teâlâ –

Kitâbü’l-Kebâiri’l-Kübrâ’nın müellifi, Şemsüddîn Ebî Abdullah Muhammed bin Ahmed bin Osman bin Kaymaz ez-Zehebî et-Türkmânf d i r. Aslen Farû-kî’dir. Şam’da yaşamıştır. (Doğumu ve ölümü oradadır.) Mezheb itibariyle Şafiî-dir. Kendisi din ilimlerinde imamdır. Hadîs, İslâm zamanı mevzularında derinleş­miştir. Değerli bir araştırıcı ve tenkidcidir. Hicrî 673’de dünyaya gelen, 748’de vefat etmiştir. Rahmetullahi aleyh.

Elinizdeki bu kitabın mevzuu büyük günahlar olup, kullan Allah’a isyandan alıkoymak, günah işlemekten korkutmak ve uyarmak maksadıyla kaleme alın­mıştır.

Büyük günahları anlatırken ilk olarak iki ana kaynak olan Kitab’dan ve Sünnet’ten faydalanılmıştır. Müellif hadîsleri zikr ederken şu iki kaideye bağlı kal­mıştır:

Helâl ve haram mevzularında oldukca titiz davranmış, güçlü hadîsleri zikr et­miştir.

Tergîb ve terhîb, erdem hususunda bazan müsamahalı davranmış, bu ko­nuda güçlü ve sağlam hadislerle beraber bazı zayıf ve illetli rivayetleri de derlemiştir. Bu metod kendisinden ilkin yaratı vermiş din âlimlerinin yo­ludur. Nitekim İmam Ahmed ve Abdullah bin Mübârek’in «Biz helâl ve haram mevzularında hadis rivayet ettiğimizde oldukca titiz ve sıkı davranır, fa­ziletler bahsinde yaptığımız rivayetler hususunda ise hoşgörme gösterir­dik», dedikleri rivayet olunmuştur.

Tergîb, rağbet ettirmek, teşvik etmek; terhîb korkutmak ve kaçındırmak de­mektir. Beş zaman namazın kılınması muhkem âyetler ve oldukca güçlü hadîslerle belli olan, üstünde asla kuşku bulunmayan bir gerçektir. Bu hususta teşvik, kor­kutma unsuru ihtiva eden ve hadis usulü bakımından zayıf ve illetli sayılan ha­disleri yazmakta sakınca yoktur. Bundan dolayı o hadîslerdeki zaaf mâna ve muhtevada değil, hadîsin bizlere yetişme şeklindedir.

Müellif hazretleri, eserinde pek oldukca kıssalar da nakletmiştir. Bundan dolayı dinî kıs­sa ve menkabelerin halk üstünde tesiri büyüktür. Hattâ sahih hadislerden duy­gulanmayan bazı avamm-ı nastan kişiler, sâlih zatların hikâyeleri, âbidlerin gör­dükleri rüyalar, velîlerin kerametleri şeklinde rivayetlerden oldukca hislenirler ve kendi­lerinde hayırlı uyanış ve silkinişler olur. Müslüman halkı günahlardan kaçındır­mak, gönüllerini Allah korkusu ve âhiret endişesiyle titretip ürpertmek için bu şeklinde kıssaların nakledilmesi yararlı olmaktadır, öteden beri vaizler ve mürşidler halk tabakasını ıslah edip doğru yola getirebilmek için bu yola başvuragelmişlerdir.

Eserdeki hadîs-i şeriflerin kaynakları gösterilmiştir. Hadîs ilmiyle ve dinî araştırmalarla ilgisi olan hepimiz kaynak kitaplara ve fihristlere başvurarak bu işi kendisi de yapabilir.

Hadîs kaynaklarının gösterilmesinde aşağıdaki eserlere müracaat olunmuştur:

Hafız Münzirî’nin et-Tergîb ve’t-Terhîb’i.

Hafız Veliyyüddîn el-Irâkî’nin Muğnî adlı eseri.

Şeyh Nûrüddîn el-Heysemî’nin Mecmâu’z-Zevâid’i.

Müellifin er-Risâletü’s-Suğrâ’sı.

Mişkâtü’l-Mesâbih.

Dip notlarında gösterilen öteki kitaplar ve kaynaklar.

Eserin arapçadan tercümesinde, Mekkeli müderris Muhammet Abdurrezzak Hamza’nın hazırlayıp bastırdığı nüsha esas alınmıştır. (Hicrî 1355).

Bu yaratı, müslümanların her sınıfına, bilhassa halka ve gençliğe son aşama fay­dalı bir ahlâk ve irşad kitabıdır. Bundan dolayı halkın ve gençliğin çoğunun burada te­ferruatlı bir halde anlatılan günahlar hakkında derin ve kati detayları yoktur. Bu bilgisizlikleri dolayısıyla büyük manevî zararlara uğramaktadırlar.

Takdir buyurulacağı suretiyle müslüman cemaatin yükselmesi, o cemaati teşkil eden fertlerin olgun, sâlih ve hayırlı kimseler olmasıyle mümkündür. Bu şekilde ola­bilmek için yapılacak işlerin başı Allah’ın ve Resulünün (s.a.) yapın diye buyur­duklarını canla başla yapmak, yapmayın dediklerinden de kaçınmakla olur.

Allah’a ve Resulüne karşı gelen, birçok hususlarda isyan eden, günahlara bat­mış müslümanlar ve onların meydana getirmiş olduğu cemaatler iyi mi olur da zilletten kurtulup izzete kavuşabilirler?..

İslâm ilâhî bir nizamdır. Onun kanunları, emirleri, yasakları, öğütleri vardır. Bu nizamın hata saydığı şeyler işte bu «Büyük Günahlar» kitabında, akılları etki altında bırakacak, gönülleri duygulandıracak bir halde anlatılmaktadır. Biz ümid ediyoruz ki, bu kitabı okuyan din kardeşlerimiz oldukca faydalanacaklar, dün­yevî ve uhrevî hayırlara nail olacaklar ve merhum müellifi rahmet ve saygıyla anacaklardır. Hayırlı dualarına, eserin muhakkikini, musahhihini, mütercimini, naşirini ve tüm mü’minleri dâhil edeceklerini ümid ederiz.

Başarı ve yardım Allah’dandır. O bizlere yeter, ne iyi vekildir O… ( kitabül kebair, büyük günahlar, imam zehebi, bedir yayınları, islam şeriatinde büyük günahlar, sıtkı gülle, büyük günahlar imam zehebi, bedir yayınları )

İslam Şeriatında Büyük Günahlar Alıntıları – Sözleri

• 1. Büyük Günah
  Yüce Allah’a Şirk Koşmak
  Şirk: Allah Teâlâ seni yarattığı halde ona ortak koşman onunla birlikte başkasına yakarma etmen tapmandır. Bu taptığın şeyler insan,güneş,ay,peygamber,şeyh,cin,yıldız,kral ve başkaları olabilir.
  “Allah kendisine ortak koşulmasını bağışlamaz bundan başkasını dilediği kimse için bağışlar”(Nisa/49)
• 7. Büyük Günah
  Faiz Yemek
  “Faiz yiyenler mahşerde kendisini şeytan çarpmış kimse şeklinde kalkacaklardır; bu onların “faiz de tıpkı tecim gibidir!” demeleri yüzündendir. Oysa Allah ticareti helal faizi ise haram kılmıştır. Kendisine Rabbinden nasihat erişip faizcilikten vazgeçen hiç kimseye erişince bundan ilkin almış olduğu onundur, onun işi Allah’a aittir. Faize yine dönenler ise cehennemliktir ve onlar orada sonsuz kalacaklardır.”
  (Bakara/275)
• Ubeydullah b. Ömer el-Kavarirî şöyleki konu alıyor:
  Yatsı namazı cemaatini asla kaçırmamıştım. Bir gece konuk geldi, onunla meşgul olurken devam ettiğim (mahalle camiindeki) cemaati kaçırdım, Basra camilerinde cemaat aramaya başladım, hepimiz namaz kılmış mescitler kapatılmıştı. Kendi kendime: Hadîste «cemaafla kılınan namaz yekbaşa kılınan namazdan 27 aşama üstündür» buyurulmuştur dedim ve yatsı namazını yirmi yedi kez kıldım. Sonra yattım. Rüyamda sanki süvariler içinde bir at sırtında idim, yarış yapıyorduk, ben hep atımı koşturuyor fakat bir türlü onlara yetişemiyordum. İçlerinden biri bana: Atını yorma, bizlere yetişemezsin. Niçin dedim. Cevap verdi: Bundan dolayı biz yatsı namazını cemaatla kıldık, sen ise yalnız kıldın. Bundan dolayı mahzun olarak uyandım».
• 12. Büyük Günah
  Zina Etmek
  Yüce Allah şöyleki buyuruyor: “Zina eden hanım ve zina eden adamın her birine yüz sopa vurun. Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsanız Allah’ın dini mevzusunda kısaca O’nun hükümlerini uygulama ederken o ikisine acımayın. Onların ceza görmesine müminlerden bir topluluk da tanık olsun.”(Nur/2)
• 15. Büyük Günah
  İffetli Kadınlara İftira Atmak
  Yüce Allah buyuruyor ki: “İffetli, isnat edilen suçtan habersiz mümin bayanlara zina isnat edenler dünya ve ahirette lanetlenmişlerdir. Büyük bir azap onları beklemektedir.”(Nur/23)
  “İffetli bayanlara zina isnadında bulunup da sonrasında dört tanık getiremeyenlere seksen sopa vurun; hiçbir süre onların şahitliğini kabul etmeyin. İşte onlar fasık kimselerdir.”(Nur/4)
• 10. Büyük Günah
  Özürsüz Olarak Ramazan Orucunu Yemek
  Tüm müminler ikrar eder ki bir özür ve hastalık olmaksızın kim Ramazan orucunu terk ederse o zina edenden, zulmederek vergi toplayan kişiden, içki mübtelasından daha şerlidir. Hatta onun müslümanlığından da kuşku ederler, onu ahlaksızlardan ve zındıklardan zannederler.
• 6. Büyük Günah
  Anne-Babaya Karşı Gelmek
  “Rabbin yalnız kendisine kulluk etmenizi ve ana-babaya iyilik etmeyi kati bir emirle emretti. Eğer ikisinden biri yada her ikisi senin yanında iken ihtiyarlıyacak olursa, onlara karşı “Of!” bile deme, onları azarlama! İkisine de hep tatlı söz söyle!” (İsra/23-24)
  Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: Allah’ın rızası babanın rızasındadır, Allah’ın kızgınlığı ise babanın kızgınlığındadır.
  Yine Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: “Cennet annelerin ayaklarının altındadır.”
• 9.Büyük Günah
  Hadis Uydurmak
  Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) : Benim adıma yalan söz söylemek başkaları adına söylemek şeklinde değildir. Kim kasten bana yalan söz isnat ederse cehennemde ki yerini hazırlasın!” buyurmuştur. (Buhari-Müslim)
• 4. Büyük Günah
  Namazı Terketmek
  “Vay o namaz kılanların haline ki onlar kıldıkları namazdan gafil olup onu ciddiye almazlar.”(Maun/4-5)
  “Sizi bu yakıcı sekâr cehennemine sürükleyen nedir? Diye sorarlar. Onlar da derler ki: Namaz kılanlardan değildik.”(Müddessir/42-43)
  Peygamber efendimiz şöyleki buyurmuştur: Kişiyle şirk içinde olan perde namazı terktir.
  Hz. Ömer demiştir ki: Namazı zayi eden hiç kimseye İslam’dan bir hisse yoktur.
• 3. Büyük Günah
  Sihir (Büyü) Yapmak
  Halktan sapıklığa düşmüş birçok kişinin sihir yoluna saptığını görürsün. Onlar yaptıkları bu işin haram bulunduğunu zannederler. Fakat bunun sövgü bulunduğunu anlamazlar. Simya (sihir) öğrenmeye ve onu uygulamaya çalışırlar. Halbuki simya tümden sihirdir. Kişinin zevcesiyle nikah akdi esnasında sihir yaparlar. Kişinin hanımını sevmesi için sihir yaparlar. Sihir yapanın had cezası ise ölümdür.
  “Onlar Süleyman’ın hükümranlığı hakkında şeytanların uydurup söyledikleri yalanlara uydular. Oysa ki Süleyman asla kâfir değildi ama o şeytanlar kâfir olmuşlardı; insanlara büyücülüğü ve Babil’de ki Hârût ile Mârût adındaki iki meleğe indirilen şeyleri öğretiyorlardı. O iki melek ise; “Biz ancak imtihan için gönderilmişiz sakın büyü yapıp kâfir olmayın!” Demedikçe hiç kimseye büyü öğretmezlerdi. İşte o iki melekten karı koca arasını ayıracak şeyler öğreniyorlardı.” (Bakara/102)
• 2. Büyük Günah
  Adam Öldürmek
  “Kim bir mümini kasten öldürürse cezası içinde ebedi kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.”(Nisa/93)
  Rasûlullah efendimiz buyurdu ki: Muhakkak ki bir müminin katledilmesi Allah katında dünyanın yok olmasından daha büyüktür.
• 5. Büyük Günah
  Zekat Vermemek
  “Ey inanç edenler! Gerçekten hahamlardan ve papazlardan birçoğu insanların mallarını haksız yollardan bölgeler ve insanları Allah yolundan alıkoyarlar. Altın ve gümüşü biriktirerek onları Allah yolunda harcamayanlar var ya, işte onlara acıklı bir azabı müjdele! O gün cehennem ateşinde bunların (altın ve gümüşlerin) üstü kızdırılıp bunlarla sahiplerinin alınları, yanları ve sırtları dağlanacak (ve kendilerine): “İşte kendiniz için biriktirdiğiniz budur. Şimdi biriktirdiğiniz şeyleri tadın! denilecek” (Tevbe/34-35)

İslam Şeriatında Büyük Günahlar İncelemesi – Kişisel Yorumlar

Önsözden: Yüce Allah şöyleki buyuruyor: “Eğer siz yasak edilen büyük günahlardan kaçınırsanız sizin küçük günahlarınızı örteriz ve sizi şerefli bir yere yerleştiririz” Bu ayeti kerimede yüce Allah büyük günahlardan sakınanları cennete koyacağını tekeffül ediyor.
Müslümanların bu büyük günahlardan sakınmalarını sağlamak için bunların hangileri bulunduğunu araştırmak bizlere düştü.
Hafız Zeheb (kadir sonsöz)

Bu eserin mevzuu büyük günahlar olulp, kulları Allah’a isyandan alıkoymak, günah işlemekten korkutmak ve uyarmak maksadıyla kaleme alınmıştır.
Büyük günahları anlatırken ilk olarak iki ana kaynak olan Kitab’dan ve Sünnet’ten faydanılmıştır. (Hakan Arıkan)

Asıl adı Kitab’ul Kebair. Dedemden kalma 1981 baskısı kitabı lise yıllarımda okuma imkanım oldu. Eser muhteviyatında yetmiş büyük günah ayet, hadis ve çeşitli menkıbeler ile ele alınmakta. (Osman)

İslam Şeriatında Büyük Günahlar PDF indirme linki var mı?

İmam Zehebi – İslam Şeriatında Büyük Günahlar kitabı için internette en oldukca meydana getirilen aramalardan birisi de İslam Şeriatında Büyük Günahlar PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı İmam Zehebi Kimdir?

Fıkıh, hadîs ve târih âlimi. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Osman bin Kaymaz bin Abdullah et-Türkmânî el-Mısrî olup, künyesi Ebû Abdullah’tır. Lakabı ise Şemsüddîn’dir. 673 (m. 1274) senesi Rebî’ul-âhır ayında Şam’da hayata merhaba dedi. 748 (m. 1348) senesi Zilka’de ayının üçünde, Pazartesi gecesi, gece yarısından ilkin Mısır’da vefât etti. Bâb-üs-sagîr denilen yere defnedildi.

Ailesi: Zehebî, aslen Türkmâniyye ailesinden olup, büyükbabası Diyârbekr’e bağlı Meyâfârikin şehrinden idi ve orada 661 (m. 1262) senesinde vefât etti. Dedem Fahrüddîn Ebû Ahmed Osman, ticâret ve san’atla meşgûl oldu. Fakat ma’rifet ve hüsn-ül-yakîn sahibi idi. Babası Şihâbüddîn Ahmed, kuyumculuk san’atını seçti ve bu san’atta oldukca mahir ve Zehebî (kuyumcu) diye meşhûr oldu. Aynı zamanda ilimle de meşgûl olan Şihâbüddîn Ahmed, 666 (m. 1267) senesinde Mikdâd el-Kavsî’den “Sahîh-ül-Buhârî”yi dinledi. Ömrünün sonlarına doğru hacca gitti. Dînine bağlı olup, geceleri ibâdetle meşgûl olurdu. Kuyumculuk san’atı sebebiyle oldukca varlıklı oldu. Malıyla birçok kimseyi esâretten kurtararak, hürriyetlerine kavuşturdu. Aslen Mûsullu olan, Akmüddîn Ebû Bekr Sencer bin Abdullah ismindeki varlıklı, bununla beraber akıllı ve sâlih bir zatın kızıyla evli idi.

Zehebî’nin çocukluğu ve ilim öğrenmeğe başlaması: Zehebî, babasının san’atı ile anıldı. Kendisi de adını “İbn-üz-Zehebî diye yazdı. İlk zamanlarında babasının san’atıyla meşgûl olması sebebiyle, Salâh es-Safdî, Tâcüddîn Sübkî, el-Hüseynî, İmâdüddîn İbni Kesir ve birçok âlim tarafından Zehebî ismiyle çağrıldı. Çocukluğu, dînine bağlı olan ailesinin himâyesinde geçti. Çocuk terbiyesini çok iyi bilen, el-Basbas diye meşhûr Alâeddîn Ali bin Muhammed el-Halebî isimli bir mürebbinin elinde yetişti. Onun mektebinde dört sene okudu ve terbiye gördü. Daha sonra Şâgûr Mescidi’nin İmâm ve hatîbi olan Mes’ûd bin Abdullah es-Sâlihî’den, Kur’ân-ı kerîmi öğrendi ve huzûrunda tam kırk hatim indirdi. Ondan sonra oradaki ba’zı âlimlerin ders meclislerine gidip, derslerini dinledi. Meşhûr Iraklı âlim İzzüddîn el-Fârûsî, 690 (m. 1291) senesinde Dımeşk’a geldiği zaman, Zehebî onun meclisine gidip, ondan hadîs-i şerîf dinledi.

Zehebî onsekiz yaşında iken, kırâat ve hadîs-i şerîf ilmine yöneldi. 691 (m. 1292) senesinde Şeyh-ül-Kurrâ (Kırâat âlimlerinin reîsi) Cemâlüddîn Ebû İshâk İbrâhim bin Dâvûd el-Askalânî’den kırâat ilmini okudu. Bundan başka, Mecdüddîn Ebî Bekr bin Muhammed el-Mürsi, Şemsüddîn Ebî Abdullah Muhammed bin Mensûr el-Halebî ve Ebû Hafa Ömer bin Kavvâs’dan da kırâat ilmini öğrendi ve genç yaşta bu ilimde yüksek derecelere kavuştu. Daha sonra da Şemsüddîn Ebû Abdullah Muhammed bin Abdülazîz ed-Dimyâtî’den okudu.

Zehebî, kırâat ilmi yanında, hadîs ilmine de çok önem verdi. Birçok hadîs âlimiyle görüştü. Bizzat kendisi, Şihâbüddîn Gazi bin Abdürrahmân ed-Dımeşkî, Ebû Abdullah Muhammed bin Ahmed el-Makdisî, Mahmûd bin Yahyâ et-Teminî ed-Dımeşkî, Muhammed bin Nasîruddîn el-Müezzin, Mahmûd bin Muhammed el-Harâitî’den hadîs-i şerîf dinlediğini haber verdi.

İlmî yolculukları: Zehebî’de ilim öğrenmek, âlimlerle görüşüp onlardan istifâde etmek arzusu çoktu. Fakat babasından ilim öğrenmek için seyahate çıkma teşviki görmedi. Babası, önceleri onu yanından ayırmak istemedi Zehebî, bu konu hakkında şöyle der: “İlim öğrenmek için seyahate çıkmayı çok istedim. Fakat, babamın râzı olmaması sebebiyle çıkamadım.” ilim öğrenmenin edeblerinden birisi de, ana-babanın rızâsını almak olduğundan, Zehebî ilimden ayrı kalmaya üzülmekle beraber, anası ve babasına karşı gelmedi. Zehebî, zâten ailesinin tek evladı idi. Yirmi yaşına basınca, babası, yakın bölgelere gidip gelmesine izin verdi.

693 (m. 1294) senesi, Zehebî’nin ilmî yolculuklara başlama senesi olarak kabûl edilir.

Zehebî’nin ilk seyahati, 693 (m. 1294) senesinde Ba’lebek’e oldu. Orada el-Muvaffak en-Nasîbî’den kırâat bilimsel öğrendi ve Kur’ân-ı kerîmin tamâmını okudu. Hadîs âlimi İmâm Tâcüddîn Ebû Muhammed el-Magribî’den hadîs-i şerîf dinledi. Bu seyahatinde, birçok âlimle görüştü. Daha sonrasında Haleb’e gitti. Orada Alâüddîn Ebî Saîd el-Ermevî ile görüşüp, derslerini dinledi. Onun hakkında Zehebî; “Alâüddîn Ebî Saîd el-Ermevî’ye gittim ve ondan çok şey öğrendim. O, dînine bağlı, akıl ve iffet sahibi, ne üstün ve ne güzel hocadır” diyerek, hocasını övdü. Ayrıca Haleb ve civarında birçok âlimden ilim ve ahlâk öğrendi. Hama, Humus, Trablus, Kerk, Maaria, Basra, Nablûs, Remle, Kudüs, Tebük ve o yörede birçok şehirlere ilmî yolcukluklarda bulunmuş oldu.

Zehebî, 695 (m. 1296) senesi Receb ayında Filistin’e, sonrasında da Mısır’a gitti. Orada en önce İbn-üz-Zâhirî diye malum Cemâlüddîn Ebü’l-Abbâs Ahmed bin Muhammed el-Halebî ile görüştü. Ondan hadîs-i şerîf dinledi. Bunu, kendi yazmış olduğu Târîh-ül-İslâm’ındâ; Mısır diyarında en önce Halebî’den hadîs dinledim” diye bildirdi.

Zehebî, Mısır’da birçok zâtlarla görüştü. Orada Ebü’l-Meâlî Ahmed bin İshâk el-Ebrekûhî, Şeyh-ül-İslâm Kâdı’l-kudât Takıyyüddîn Ebü’l Feth. Muhammed; bin Ali, Allâme Şerefüddîn Abdülmü’min bin Halef ed-Dimyâtî’den ilim öğrendi. Daha sonrasında İskenderiyye’ye gitti. Orada Ebi’l-Haccâc Yûsuf bin Hasen et-Teymî el-Kâbisî el-İskenderânî ile görüştü ve ondan “Tecrid” adlı eserini dinledi. Ayrıca orada kırâat âlimlerinden İmâm Şerâfüddîn Ebi’l-Hüseyn Yahyâ bin Ahmed el-Cüzâmî el-İskenderânî’den kırâat ilmini okudu. Sahnûn diye meşhûr İmâm-ül-Mukrî Sadrüddîn Ebil-Kâsım Abdürrahmân bin Abdülhalîm ile görüştü. Sonra Belbîs’e gitti ve burada hadîs-i şerîf dinledi. Zehebî, İbn-i Hişâm’ın “Sîret”inin tamâmını hocası Ebü’l-Meâlî el-Ebrakûhî’den altı günde okudu.

698 (m. 1298) senesinde, babasının vefâtının akabinde, Zehebî, hac farizasını yerine getirmek için yolculuğa aktı. Kendisi bu yolculuğu “Târîh-ül-İslâm”da şöyleki anlatır: “Emîr Şemsüddîn el-Ayntâbî de bizimle birlikte hac yolculuğuna çıktı. Beraberinde âlimler de vardı, Müstensıriyye Medresesi hadîs kürsüsü âlimi İbn-ül-Hırât diye meşhûr Ebû Abdullah Muhammed bin Abdülmuhsin de bu yolculukta bulundu. Bu yolculukta, bu âlimden “El-Ferec ba’d-eş-şidde” kitabını dinledim.” Ayrıca; Mekke, Arafe, Minâ ve Medine’de birçok âlimden hadîs-i şerîf dinledim” der.

Zehebî’nin ilime olan sevgisi: Zehebî, hayâtı süresince, ilim öğrenmeden bir an bile geri durmadı. Hiçbir engel onu dersten ve hadîs dinlemekten alıkoyamadı. Zehebî, sâdece kırâat ve hadîs bilimsel ile değil, birçok ilimden nasîbini aldı. Nahiv ilmini Muvaffakuddîn Ebî Abdullah Muhammed bin Ebi’l-Alâ en-Nasîbî el-Ba’lebeki’den öğrendi ve nahiv ilmine dâir “El-Hâcibiyye” kitabını dinledi. Arab dili ve edebiyatının inceliklerini İbn-ün-Nühaş diye meşhûr, Şeyh Behâüddîn Muhammed bin İbrâhim’den öğrendi. Zehebî, târih hakkında yazılmış eserlerle de meşgûl oldu. Megârî, siyer, umûmî’ târih, mu’cemât hakkında hocalarından oldukca şey dinledi. Zehebî, asrındaki âlimlerden; Cemâlüddîn Ebü’l-Haccâc Yûsuf, Takıyyüddîn Ebü’l-Abbâs Ahmed, Alemüddîn Ebû Muhammed Kâsım ile de görüştü ve uzun süre onların derslerini dinledi.

Zehebî, ders almış olduğu İbn-i Teymiyye’ye ba’zı i’tikâd ve fıkıh mes’elelerinde uymayıp, karşıcılık etti ve ona ba’zı nasihatlerde bulunmuş oldu. Ba’zı görüşlerinin yanlış bulunduğunu söylemiş oldu.

Zehebî, 729 (m. 1328) senesi Cemâzil-âhır ayının onyedisinde, Zâhiriyye hadîs külliyesine müderris oldu. 739 (m. 1338) senesinde, Medrese-i Nefisiyye’de ders okuttu. Ayrıca Meşhed-i Urve, Dâr-ül-hadîs-it-Tenkiziyye, Dâr-ül-hadîs-il-Fâdılıyye ve Ümmü Sâlih Mescidi şeklinde yerlerde hadîs kısmı başkanlığı yapmış oldu.

Âlimlerin hakkında sözleri: Zehebî, çeşitli ilimlerde meşhûr olması yanında, zühd, verâ’ ve sağlam İ’tikâd sahibi idi. Zaman süre tasavvuf erbâbı ile görüştü. Onların sohbetlerinde bulunmuş oldu. Talebesi Takıyyüddîn İbni Râfi’ es-Selâmî; “Zehebî, sâlih, hayırlı, mütevâzi, güzel ahlâk sahibi, sohbeti tatlı bir zât idi. Zamanlarını, eser yazmak ve ibâdetle geçirdi. Çok cömert idi” diye bildirdi.

Zerkeşî; “Zehebî, zühd ve Îsâr sahibi ve hayırlı işlere koşan bir zât olup, ömrünü, Resûl-i ekremin ( aleyhisselâm ) hadîs-i şerîflerini öğrenmekle geçirdi” dedi.

İbn-i Kâdı “Şühbet-ül-esedî” isminde eserinde; “Zehebî’den; Sübkî, el-Berzâlî, el-Alâî, İbn-i Kesir, İbn-i Râfî’. İbn-i Receb ve birçok âlim hadîs-i şerîf dinledi ve rivâyette bulundular” diye yazmaktadır.

Refîki ve hocası Alemüddîn el-Berzâlî onun hakkında; “Zehebî, faziletli, hafızası kuvvetli bir zât idi. İlimle meşgûl oldu. İlim öğrenmek ve hadîs-i şerîf dinlemek için çok yerler dolaştı. Çeşitli ilim dallarında birçok eser yazdı. Kırâat âlimleri hakkında bilgisi çoktu” dediler.

Talebesi Selâhaddîn Safdî; “Hocam Zehebî, allâme ve Hâfız idi. Hadîs-i şerîfler ve hadîs ricali hakkında bilgisi çoktu. Üstün bir zekâsı vardı. Çok kitap yazdı. Çok kimseler ondan ilim öğrendi. Muhaddisül-asr (asrının büyük hadîs âlimi) idi. Çok kimseler ondan hadîs-i şerîf dinledi. Gece-gündüz hadîs-i şerîf ilmine hizmet etti. Dil ve kalemini bu uğurda kullandı” demektedir.

Talebesi el-Hüseynî ise; “Hocam Zehebî, allâme, Şeyh-ül-Muhaddisîn, Muhaddis-üş-Şâm olup, büyük târih âlimi idi” dedi.

Diğer bir talebesi olan İbn-i Kesir de; “Hocam Zehebî, Şeyh-ül-Muhaddisîn, İslâm tarihçisi ve hadîs hafızı idi. Büyük âlim Ebû Abdullah Muhammed bin Muhammed el-Mûsulî, Dımeşk’a geldiğinde, Zehebî’den ilim öğrendi” demektedir.

Hâfız İbn-i Nâsıruddîn; “Zehebî, Hâfız, büyük âlim ve İslâm tarihçisi idi.” İbn-i Hacer el-Askalânî; “Zehebî, zamanının büyüğü, anlayışı ve zihni kuvvetli idi. Cerh ve ta’dîl husûslarında büyük bir bilgiye sahip idi. Tâcüddîn Sübkî’nin dediği gibi; sanki bütün ümmet bir saha üzerinde toplanmış, Zehebî de onları gözden geçirmiş, teker teker incelemiş, sonra onlara dâir birer birer ma’lûmat vermeye başlamıştır” dediler.

Vefâtı: Zehebî’nin, son zamanlarında gözleri görmez oldu. Buna karşın ders vemeye devam etti. 748 (m. 1348) senesi Zilka’de ayının üçünde, Pazartesi gecesi, gece yarısından ilkin Mısır’da vefât etti. Bâb-üs-sagîr denilen kabristana defnedildi. Zamanın büyük âlimleri cenâze namazında bulunmuş oldu. Tâcüddîn Sübkî bunlardan idi. Talebeleri, sevenleri, hakkında mersiyeler söylediler.

Zehebî vefât ettiğinde, geriye; biri laz, ikisi adam, üç evlâdı kaldı. Herbiri ilim sahibi idi. Oğulları Ebüdderdâ Abdullah ile Şıhâbüddîn Ebû Hüreyre Abdürrahmân idi.

İmam Zehebi Kitapları – Eserleri

• Büyük Günahlar
• Menakıb-ı İmam Ebu Hanife
• Hıristiyanlara Benzemeye Reddiye
• Siyeru Alamin Nübela, Zehebi, 17 Cilt, Arapça
• Müminin Silahı Dua
• İlmi Bu şekilde Tahsil Ettiler
• İslam Şeriatinde Büyük Günahlar
• Büyük Günahlar
• Büyük Günahlar
• Komşuluk Hakkı
• Tarihü’l İslam
• İslam Şeriatında Büyük Günahlar
• Siyeru Alamin Nübela Tercümesi
• El Uluvv Lil Aliyyil Azim-Uluvv Ve İstiva İle İlgili Haberler

İmam Zehebi Alıntıları – Sözleri

• “Biri gelip Ebu Hanife’ye ‘Allah’tan kork’ dedi.
  Ebu Hanife silkelendi, rengi sarardı, başını öne eğdi ve sonrasında adama şöyleki dedi:
  “Allah seni hayırla mükafatlandırsın. İnsan her zaman bu şekilde kendisini uyaran kişilere ne kadar da muhtaçtır.”
  Zehebi, Tarihu’l-islam, 9:309 (Tarihü’l İslam)
• İlim üç şeydir:
  Yargı bildiren bir ayet,
  Hayatta uygulayacak bir sünnet,
  Bilmiyorum demek..
  H.Ş. (İlmi Bu şekilde Tahsil Ettiler)
• 6. Büyük Günah
  Anne-Babaya Karşı Gelmek
  “Rabbin yalnız kendisine kulluk etmenizi ve ana-babaya iyilik etmeyi kati bir emirle emretti. Eğer ikisinden biri yada her ikisi senin yanında iken ihtiyarlıyacak olursa, onlara karşı “Of!” bile deme, onları azarlama! İkisine de hep tatlı söz söyle!” (İsra/23-24)
  Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: Allah’ın rızası babanın rızasındadır, Allah’ın kızgınlığı ise babanın kızgınlığındadır.
  Yine Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: “Cennet annelerin ayaklarının altındadır.” (Büyük Günahlar)
• “Şüpheli bir dirhemi (parayı) geri çevirmem, bin dirhem sadaka vermemden daha iyidir.”
  Abdullah bin Kutsal (radıyallâhu anh) (İslam Şeriatinde Büyük Günahlar)
• 10. Büyük Günah
  Özürsüz Olarak Ramazan Orucunu Yemek
  Tüm müminler ikrar eder ki bir özür ve hastalık olmaksızın kim Ramazan orucunu terk ederse o zina edenden, zulmederek vergi toplayan kişiden, içki mübtelasından daha şerlidir. Hatta onun müslümanlığından da kuşku ederler, onu ahlaksızlardan ve zındıklardan zannederler. (Büyük Günahlar)
• “Haydin namaza, yönelin felâha sesini duyup da icâbet etmeyen kimsenin kulağına eritilmiş kurşun akıtılması daha hayırlıdır.”
  Ebû Hureyre (radıyallâhu anh) (İslam Şeriatinde Büyük Günahlar)
• 9.Büyük Günah
  Hadis Uydurmak
  Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) : Benim adıma yalan söz söylemek başkaları adına söylemek şeklinde değildir. Kim kasten bana yalan söz isnat ederse cehennemde ki yerini hazırlasın!” buyurmuştur. (Buhari-Müslim) (Büyük Günahlar)
• ‏قال سفيان الثوري :
  من سُرَّ بالدنيا، نُزِع خوف الآخرة من قلبه .
  Süfyân es-sevrî şöyleki dedi:
  Kim bu dünyadan zevk alırsa, kalbinden ahiret korkusu kalkar.
  Siyeru Alamin Nübela, Zehebi, 17 Cilt, Arapça, İmam Zehebi (Siyeru Alamin Nübela Tercümesi)
• 6. Büyük Günah
  Anne-Babaya Karşı Gelmek
  “Rabbin yalnız kendisine kulluk etmenizi ve ana-babaya iyilik etmeyi kati bir emirle emretti. Eğer ikisinden biri yada her ikisi senin yanında iken ihtiyarlıyacak olursa, onlara karşı “Of!” bile deme, onları azarlama! İkisine de hep tatlı söz söyle!” (İsra/23-24)
  Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: Allah’ın rızası babanın rızasındadır, Allah’ın kızgınlığı ise babanın kızgınlığındadır.
  Yine Rasullullah efendimiz şöyleki buyurdu: “Cennet annelerin ayaklarının altındadır.” (İslam Şeriatında Büyük Günahlar)
• 5. Büyük Günah
  Zekat Vermemek
  “Ey inanç edenler! Gerçekten hahamlardan ve papazlardan birçoğu insanların mallarını haksız yollardan bölgeler ve insanları Allah yolundan alıkoyarlar. Altın ve gümüşü biriktirerek onları Allah yolunda harcamayanlar var ya, işte onlara acıklı bir azabı müjdele! O gün cehennem ateşinde bunların (altın ve gümüşlerin) üstü kızdırılıp bunlarla sahiplerinin alınları, yanları ve sırtları dağlanacak (ve kendilerine): “İşte kendiniz için biriktirdiğiniz budur. Şimdi biriktirdiğiniz şeyleri tadın! denilecek” (Tevbe/34-35) (Büyük Günahlar)
• 12. Büyük Günah
  Zina Etmek
  Yüce Allah şöyleki buyuruyor: “Zina eden hanım ve zina eden adamın her birine yüz sopa vurun. Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsanız Allah’ın dini mevzusunda kısaca O’nun hükümlerini uygulama ederken o ikisine acımayın. Onların ceza görmesine müminlerden bir topluluk da tanık olsun.”(Nur/2) (Büyük Günahlar)
• Ebu ismail, “Yahya b. Ammar’ın şöyleki söylediğini işittim” demiştir:
  “İlim beş kısımdır:
  1. Dinin yaşamı olan tevhid bilimsel.
  2. Dinin gıdası olan tembih ve zikirler.
  3. Dinin devası olan fıkıh bilimsel.
  4. Dinin hastalığı olan selef arasındaki münakaşa ve savaşlar.
  5. Dinin helakı olan kelam bilimsel.
  658`Zehebi, Siyer-i A ‘lâmi’n-Nübela, 482
  İlmî Bu şekilde Tahsil Ettiler İmam Zehebi (İlmi Bu şekilde Tahsil Ettiler)
• el-Hüreybî şöyleki demiştir:
  “Ebû Hanîfe’nin aleyhinde konuşan ya câhildir ya da hasetçi.” (Menakıb-ı İmam Ebu Hanife)
• 5. Büyük Günah
  Zekat Vermemek
  “Ey inanç edenler! Gerçekten hahamlardan ve papazlardan birçoğu insanların mallarını haksız yollardan bölgeler ve insanları Allah yolundan alıkoyarlar. Altın ve gümüşü biriktirerek onları Allah yolunda harcamayanlar var ya, işte onlara acıklı bir azabı müjdele! O gün cehennem ateşinde bunların (altın ve gümüşlerin) üstü kızdırılıp bunlarla sahiplerinin alınları, yanları ve sırtları dağlanacak (ve kendilerine): “İşte kendiniz için biriktirdiğiniz budur. Şimdi biriktirdiğiniz şeyleri tadın! denilecek” (Tevbe/34-35) (Büyük Günahlar)
• 2. Büyük Günah
  Adam Öldürmek
  “Kim bir mümini kasten öldürürse cezası içinde ebedi kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.”(Nisa/93)
  Rasûlullah efendimiz buyurdu ki: Muhakkak ki bir müminin katledilmesi Allah katında dünyanın yok olmasından daha büyüktür. (Büyük Günahlar)
• 1. Büyük Günah
  Yüce Allah’a Şirk Koşmak
  Şirk: Allah Teâlâ seni yarattığı halde ona ortak koşman onunla birlikte başkasına yakarma etmen tapmandır. Bu taptığın şeyler insan,güneş,ay,peygamber,şeyh,cin,yıldız,kral ve başkaları olabilir.
  “Allah kendisine ortak koşulmasını bağışlamaz bundan başkasını dilediği kimse için bağışlar”(Nisa/49) (Büyük Günahlar)
• 2. Büyük Günah
  Adam Öldürmek
  “Kim bir mümini kasten öldürürse cezası içinde ebedi kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.”(Nisa/93)
  Rasûlullah efendimiz buyurdu ki: Muhakkak ki bir müminin katledilmesi Allah katında dünyanın yok olmasından daha büyüktür. (Büyük Günahlar)
• İslam ümmetine namazlarında Ebû Hanife’ye yakarış etmeleri vaciptir. (Menakıb-ı İmam Ebu Hanife)
• Yahya b. el-Hımmânî babasından şöyleki rivayet ediyor:
  Kadılık vazifesini kabul etmesi için Ebû Hanife’yi dövdüler o ise kabul etmedi. Onun ağlayarak şöyleki söylediğini işittim:
  “Annemin üzülmesinden dolayı ağlıyorum.” (Menakıb-ı İmam Ebu Hanife)
• 2. Büyük Günah
  Adam Öldürmek
  “Kim bir mümini kasten öldürürse cezası içinde ebedi kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.”(Nisa/93)
  Rasûlullah efendimiz buyurdu ki: Muhakkak ki bir müminin katledilmesi Allah katında dünyanın yok olmasından daha büyüktür. (Büyük Günahlar)