Kitap Künyesi

Yazar: William Wordsworth

Yayın Evi: Yapı Kredi Yayınları

İSBN: 9789750817403

Sayfa Sayısı: 264

Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

William Wordsworth, 18. yüzyıl sonlarında başlayıp 19. yüzyıla uzanan Romantizm akımının en mühim şairlerindendir. Asıl mühim ürünlerini kırk yaşından ilkin vermişse de son yıllarına kadar yazmaya devam etmiş ve 1850 senesinde kraliyet şairi olarak ölmüştür. Prelüd kendine özgü özellikleriyle yapıtları içinde ayrı bir yer meblağ.

1789 senesinde Fransa’yla devam eden savaşın, hayal kırıklığıyla sonuçlanan toplumsal düzeltim planlarının yarattığı yoğun karamsarlık havasının içinde Wordsworth insanlara tekrardan umutlanmanın, huzura ermenin yollarını öğretecek uzun soluklu felsefi bir metin yazmaya koyulur. Kitabının adı Münzevi; ya da İnsan, Tabiat ve İnsan Hayatı Üstüne Düşünceler olacaktır. Ancak birkaç yüz dizeden sonrasında kendi içine eğilerek tabiatın ve eğitimin ona katmış olduğu gücü incelemeye karar verir. İşte bu içe bakıştan Prelüd doğar. Adından anlaşılacağı şeklinde bu metin bağımsız bir yapıt olarak değil, Münzevi için bir önsöz olarak planlanmıştır fakat 1805 senesinde ortalama sekiz bin dizeyi aşan, bir önsöz için fazlaca uzun bir metin ortaya çıkar.

Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi Alıntıları – Sözleri

• “Dışarıda iğrenç görünüm,
  İçimizde hüzün ve hayal kırıklığı,
  Karışık duygular, kasvetli düşünceler, akıl karışıklığı
  Çürümüş heves ve nihayet umudun
  Temelli yitirilişi ve ümit edilecek şeylerin!”
• “Sıcak Pazar ikindilerinde, kitabı seviyordum”
• “Yas tutulacak bir zamandı insanlık için”
• “Ve bir ihtimal birazcık fazlaca, hissetmeyi öğrendim
  Kendine yeter enerjisini Yalnızlığın.”
• Ve bir ihtimal birazcık fazlaca, hissetmeyi öğrendim
  Kendine yeter enerjisini Yalnızlığın.
• “Onların dili göklerin dilidir, kudretin, düşüncenin,
  Görüşün ve sessiz mutluluğun:
  Kelimeler yalnızca ikincil öğelerdir onların ruhunda…”
• Ve bir ihtimal birazcık fazlaca, hissetmeyi öğrendim
  Kendine yeter enerjisini Yalnızlığın.
• “Bir yolcuyum ben,
  Hikâyesi yalnızca kendini mevzu alan.”
• “Kulaklar için yalanlar,
  Yalanlar her duyu için!.. “
• “Ey kelimelerin görkemli gücü, istediğimiz
  Anlama bürünürler kolayca!”

Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi İncelemesi – Kişisel Yorumlar

William Wordsworth’den Otobiyografik Şiirler Toplamı: Prelüd: “ …şiiri kayda kıymet mevzularla
Meşgul edeceğim; dürüstlük ve Kutsal tutkular içinde
Bunlardan söz edeceğim, hakkaniyet yerini bulsun
Hak eden makama saygı duyulsun diye:
İşte bu şekilde sevinçle, kirlenmemiş kulaklara seslenip
Aşkla kendinden geçmeyi, şefkati ve umudu
Öğreteceğim, esin edeceğim “
– William Wordsworth
1. Giriş:
Bu yazıda, yazar/i11601’ün şiirleri ve Prelüd’e ek olarak şairin hayatına, edebiyatta romantizm akımının başlangıcına, yazar/i23265 ile dostluğuna, Avrupa’nın içinde bulunmuş olduğu siyasal atmosfere ve İngiliz Edebiyatına katkılarına değinmeye çalışacağım.
2. William Wordsworth’un Hayatına Dair:
1770 senesinde doğan ve 1850 yılına dek uzun bir yaşam devam eden William Wordsworth, hem İngiliz Edebiyatı hem de dünya edebiyatının mühim simalarından biri. 80 yaşlarında hayata veda ettiğinde kraliyet şairi unvanını taşıyor olmasının yanı sıra, halka ve sanata mal olmuş fazlaca kıymetli şiirleri ardında bırakmıştır. Cumberland’da doğan ve ömrünün çoğunu İngiltere’de geçiren şairin hayatında Fransa da etkin bir rol oynar.
Minik yaşlarda anası ve babasını kaybeder ve bu durum kardeşinin akrabalarının yanında büyümesine niçin olur. Bir arkadaşının ölümünün peşinden kendisine kalan miras sonucu maddi olarak rahatlar ve kız kardeşi Doroty’i yanına alarak bir kır evine yerleşir. Liseden sonrasında Cambridge Üniversitesi’nde eğitim görür. Fransa’ya ilk gidişinin peşinden Annette Vallon adlı bir hanımla tanışır ve bir kızları olur. Fakat İngiltere ile Fransa’nın cenk durumunda olmaları sebebiyle uzun seneler birbirlerini göremezler. Daha sonraki yıllarda Mary Hutchinson’la evlenir, beş evlatları olur fakat iki evladı ufak yaşlarda ölür. Asıl mühim eserlerini 40 yaşından ilkin verdiği söylenen Wordsworth, ölümüne dek aralıklarla eserlerini yayımlamaya devam eder.
3. Edebiyatta Romantizm Akımı:
“ Ve elimden geliyorken, kelimeler yettiğince
Cisim ve yaşam vermek isterim hissettiklerime,
Geçmişin ruhunu kutsayarak (umudum bu şekilde)
Gelecekteki yenilenme için “ (sayfa 236)
18. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Romantizm akımı, edebiyat hayatına âdeta bir güneş şeklinde dünyaya gelen ve Avrupa’dan dalga dalga yayılarak dünyaya açılmıştır. Edebiyatın yanı sıra, fotoğraf, müzik, mimari şeklinde alanlarda da yansımasını gördüğümüz bu akım, sanatçılara geniş ve sınırsız bir kapı açmıştır. Endüstri Devrimi, Fransız İhtilali, özgürlükçü gençlerin seslerini daha çok duyurması şeklinde siyasal ve toplumsal olayların tetiklediği düşünülse de aslına bakarsak daha fazlaca belli kalıplar içine sıkışıp kalan sanat dallarının bulundukları alandan taşması ve yazar ve şairlerin kendilerine yeni kalıplar araması sonucunda doğduğunu söylemek mümkündür.
Materyalizm ve realizmden sıkılan insanoğlunun kendi içine dönerek daha yüce unsurlar araması sonucunda ortaya çıkan Romantizm akımı, duygusallıktan, öznellikten, zevkten beslenir ve sanat eserlerini toplumcu özelliklerden arındırarak daha bireysel bir hüviyete büründürür. Antik Yunan ve Antik Roma sanatını devam ettiren Klasizm’e karşılık olarak doğan Romantizm’in dünya sanat zamanı için önemi büyüktür. Yerinde saydığı kabul edilen ve yenilikçi bir tutum sergileyemeyen kimi sanat dallarının nefes almasına yol açmış ve bu alanlarda yeni ve orijinal içeriklerin yayımlanmasına niçin olmuştur.
4. Coleridge ve Wordsworth’ün Dostluğu ve Romantizm Akımı’na Katkıları:
“ Geçmiş günler tekrardan canlanıyor,
Ve geri geliyor tüm çocukluk anıları,
Soluk fakat daha sakin, öğlen uykusundan
Akşam vakti uyanan birine ışıması şeklinde güneşin “ (sayfa 157)
Romantizm akımının başlangıç noktası olarak gösterilen şairler içinde ise şüphesiz yazar/i11601 ve yazar/i23265 gelir. Bu iki şairin dostluğu edebiyat hayatına fazlaca iyi eserler kazandırmıştır. Tıkandıkları vakit birbirlerini destekleyen, fikirleriyle birbirlerine yol gösteren ve hatta birbirlerine dizeler, şiirler armağan eden sıkı bir dostluktur onlarınki. Tabii ki beraber yaratı yazmadan da olmazdı. İlk olarak 1798’de piyasaya sürülen kitap/kitap–284038, iki şairin dünyada Romantizm akımını başlattıkları yaratı olarak edebiyat geçmişine geçmiştir. Bu yaratı, duygu ve hayal gücü manifestosu olarak yayımlanmış, okuyan herkeste kendi içlerine dönme isteği uyandırarak uzun seneler akıllardan silinmeyecek güçte dizeler armağan etmiştir edebiyat hayatına.
Colaridge’nin ilk olarak bu kitap içine eklediği fakat sonradan kendine özgü bir kitap olarak yayımladığı kitap/kitap–112385 de hem İngiliz şiiri hem de dünya şiiri için fazlaca hususi bir yere haizdir. Modern şiirin kitap/kitap–1955’si olarak anılan kitap, aradan geçen yüzlerce yıla karşın tesirini koruyor. Wordsworth’ün değindiği kitap/kitap–29674 adını taşıyan bu kitap ise şairin hayatına dair otobiyografik öğeler taşıyan bir eserdir. Bir şairin kendi yaşamını şiirselleştirmesi ve hayal gücü kullanımının yüksek olduğu biyografik bir manifestoya imza attığını söylemek mümkündür.
5. Prelüd: Bir Şairin Zihinsel Gelişimi Hakkında:
“ Ve bir ihtimal birazcık fazlaca, hissetmeyi öğrendim
Kendine yeter enerjisini Yalnızlığın. “ (sayfa 42)
Wordsworth, gençliğinde daha devrimci ve keskin düşüncelere haiz biridir. Yaşı ilerledikçe daha dindar ve milliyetçi bir yapıya bürünür ve bu da haliyle eserlerine de yansır. Prelüd’ü yazmadan ilkin aslına bakarsak amacı daha fazlaca, İngiltere’nin içinde bulunmuş olduğu cenk hali dolayısıyla insanların üstündeki karamsarlığı gidermek amacıyla bir metin kaleme almaktır. Bu metin, felsefi bir bakış açısıyla yazılacak, şiirsel bir dile haiz olacak ve insanların tekrardan umutlanmasına, huzura kavuşmasına sebep olacaktır. Yüzlerce mısra yazan ozan aniden bu düşüncesini sorgular ve gidişattan memnun kalmaz. Böylesine büyük bir yapıtın altından kalkıp kalmayacağını düşünmeye adım atar, yazdığı kısımları usulca bir kenara bırakır ve bu metnine önsöz olarak tasarladığı bir başka metnin yazımına geçer, bu yaratı Prelüd’dür.
Münzevi; ya da İnsan, Tabiat ve İnsan Hayatı Üstüne Düşünceler adını vereceği bu felsefi yapıtı hemen hemen doğum aşamasındayken Prelüd’ü yazmaya soyunan Wordsworth’ün amacı bu kez kendi içine eğilmek ve doğa, eğitim, sanat, aşk, yaşam şeklinde kavramların kendi üstündeki yansımasını incelemektir. 1805 senesinde tamamlanan ve Münzevi için önsöz olarak tasarladığı Prelüd, hemen sonra birçok değişikliğe uğrar ve yazımı 1839 yılına dek devem eder. Fakat bu süre zarfında yaşamın birçok açıdan değiştirdiği şairin düşünceleri de eski yazdıklarından uzaklaşır ve silinip tekrardan düzenlenen kısımlar eleştirmenler tarafınca pek hoş karşılanmaz. Zira ortada gençliğin çıkardığı bir metne yaşlılığın dokunuşu mevcuttur ve bu durum eseri başka bir hale sokmaktadır.
Nitekim metin şairin ölümünden sonrasında sadece eşi tarafınca 1950 senesinde ve onun uygun görmüş olduğu başlıkla yayımlanır. 1805’teki ilk versiyonu 13, piyasaya sürülen versiyonu ise 14 kitabından oluşmaktadır. Türkçeye ilk kez çevrilen bu kitabın eserin son versiyonu bulunduğunu belirtmek gerek. kitap/kitap–16226, kitap/kitap–69806, kitap/kitap–54229 şeklinde İngiliz Edebiyatının fazlaca mühim metinlerini Türkçeleştiren çevirmen yazar/i7590’ın önsözde belirttiği suretiyle tercüme aşaması bir fazlaca sıkıntılı geçmiş ve 1 yıla yayılmıştır. Eserin hangi versiyonunu çevireceğine ise gene kendisi karar vermiş ve son halini seçmiştir. Olur da bigün ilk versiyonunu da Türkçede okuma imkânı bulursak, aradaki farkları daha iyi görmüş oluruz.
6. Kitaptaki Şiirlerin İçeriğine Dair:
“ Hâlâ değerliydi benim için Tabiat,
Onda bir denge vardı,
Fenalık ruhu hepten coştuğunda,
Koynunda bana hususi bir mutluluk saklardı. “ (sayfa 229)
Yukarıda da bahsettiğim suretiyle, yazar/i11601’ün Prelüd’de yapnaya çalmış olduğu şey tam olarak kendi yaşamının mühim noktalarını şiirsel bir üslupla kalıcı hale getirmektir. Ve bunu başarır da. Eksiksiz bir otobiyografi olarak görülmeyen Prelüd, şairin hayatına dair fazlaca fazla şeyi açık etse de, yazmayı tercih etmediği birçok şey de mevcuttur. Mesela ilk eşi Annette Vallon’un adı dahi geçmez fakat şairin kendisinden 1 dünyaya gelmiştir, bu da haliyle aralarında bir aşk olabileceği izlenimini doğurmaktadır.
14 değişik başlıkta toplar şiirlerini Wordsworth. Tabiatın kendisine vermiş olduğu esin eserin temel noktalarından biridir. Çocukluğunda tabiatla bilgisizce kurduğu temasın vakit geçtikçe daha bilgili bir hale gelmesinden bahseder ve onu kucakladığını ifade eder. Wordsworth’ün iyi bir ozan olması, onun fazlaca iyi bir okur olduğu anlamına gelmemektedir. Elbette yazar/i568, yazar/i3998, yazar/i86760, yazar/i10736, yazar/i1047, yazar/i1816 şeklinde yazarları ve şairleri keşfedip okur lakin hiçbir vakit geniş bir kütüphaneye haiz olduğu söylenemez. Edebiyatın ve akademinin ilgisini yüksek oranda cezbetmediğini ifade eder ve kendi içine dönmenin, yalnız kalmanın, doğayla baş başa kalmanın kendisine daha iyi geldiğini belirtir.
Geometri ve şiiri dünya yıkılsa dahi ayakta kalabilecek olan iki unsur olarak açıklar dizelerinde. yazar/i224’un Akademia’yı kurduktan sonrasında girişine ” Geometri bilmeyen giremez ” cümlesine güzel bir atıf olarak da okunabilecek bu dizelerde şiirin onun nezdindeki önemi de ortaya çıkıyor. Edebiyat tarihinin en eski metinlerinin şiirsel dille yazılmış olmaları şairin dikkatini çekmiş olacak ki, binlerce senedir yıkılmayan bu iki kaleyi şiirinde anıyor.
Kırsal yaşamı daima kent hayatına yeğleyen ozan, bilhassa kız kardeşi Dorothy ve yakın dostu yazar/i23265 ile beraber kırlarda gezmenin keyfine değinir. Fakat buna karşın Londra’nın ruhunda uyandırdığı tesirleri de paylaşmadan edemez. Şehrin benliğindeki yansıması ve kıymeti hakkında son aşama mühim dizeler kaleme alır. Buna ek olarak doğa sevgisinin onu insan sevgisine götürdüğünü söyleyerek bir kez daha tabiatın önemine dikkat çeker.
İngiltere ve Fransa içinde 23 yıl sürecek olan cenk durumunun ve sonrasındaki Fransız İhtilali şeklinde siyasal olayların onun zihninde iyi mi tezahür ettiğini de görüyoruz şiirin bazı bölümlerinde. Zaman vakit umutsuzluğa kapılsa da, gelecek olan güzel günlere inanmak istediğini de her fırsatta dile getirir Wordsworth. Uzun otobiyografik şiirinin sonlarına yaklaşırken şairin değindiği en mühim şeylerden birinin hayal gücü bulunduğunu anlarız. Bu güç, insana bahşedilmiş fazlaca mühim bir güçtür ve bunun bilincinde olmak onu fazlaca mutlu etmektedir. Tabiatın içinde uyandırdığı hisler ve hayal gücüne taparcasına bir sevgi beslemektedir.
“ Hayatımızda vakit lekeleri vardır. “ (sayfa 234)
Şairin değindiği ve kim bilir en mühim kısımlardan bir ise insanların hayatındaki vakit lekeleridir. Hayatımızda fazlaca mühim yere haiz olan olayların âdeta üzerimize yapışıp bir yaşam boyu bizimle beraber seyahat etmiş olduğu savını destekleyici özellikte cümleler yazar. Geçmişine dönük yazdığı bu yaratı de akıllara Fransız yazar yazar/i2227’un 7 ciltlik kitap/kitap–8785 serisini getiriyor. Belki de Proust’un esin kaynaklarından biridir bu vakit lekeleri, kim bilir?
7. Son Söz:
Wordsworth şiiri ” kendiliğinden taşan kuvvetli duyguların sakin kafayla tekrardan hatırlanarak kayda geçirilmesi ” şeklinde tanımlar. kitap/kitap–29674 adıyla piyasaya sürülen ve kendi hayatından izler taşıyan bu otobiyografik şiirler toplamında yapmış olduğu şey kendi şiir tanımıyla bire bir uyuşuyor. Hayatı süresince zihninden taşan kuvvetli duyguları, sakince derleyip toparlayıp yazıya geçiriyor.
İngiliz Edebiyatının mihenk taşlarından kabul edilen bu şairle hemen hemen tanışmadıysanız Prelüd iyi bir tercih olacaktır. Ardından Colaridge’nin eserlerine ve beraber yazdıkları kitap/kitap–284038’a geçerek edebiyatta Romantizm akımının doğuşuna şahitlik edebilirsiniz.
Keyifli okumalar dilerim.
“ Bana düşen korkusuz adımlarla gitmek
Bilginin götüreceği yere “ sayfa 246 (Bahri Doğukan Şahin)

İncelemem birazcık ansiklopedik data, birkaç yorum ihtiva eder. Güzel cümleler sıralamada beceriksizim kimse kusura bakmasın.
Eserin sahibi büyük ozan William Wordsworth olduğundan ilk olarak onu, İngiliz Edebiyatı’nın bu önemli şahsiyetini anarak başlıyorum. Kendisi İngiliz Şiiri açısından fazlaca büyük ehemmiyet arz eder bu sebeple döneminde (18.yy sonu, 19.yy başı) şiire yeni bir nefes getiren, şiirin seyrini değiştiren bir akımın Romantik hareketin kurucularından olduğu şeklinde en etkili ismidir de. Coleridge ile beraber yazmış oldukları Lyrical Ballads(1798) bir çok otoriteler tarafınca Romantik akımı başlatan yaratı olarak kabul edilir.Romantizm nedir, buna yanıt vermek fazlaca güç bu sebeple fazlaca yönlü bir hareket birbiriyle alakası olmayan yüzlerce tanımı yapılmış. 🙂 Öne çıkan birkaç tanesini bilgilerinize sunuyorum.
“Ernest Berbaum’a göre, Romantizm önce duyguların, sonra da hayal gücünün edebiyatta yeniden dirilişidir. Theodore Watts-Dunton’a göre, Romantizm şaşırma ve hayran kalma yeteneğinin şiirde yeniden canlanmasıdır. C. H. Herford’a göre, hayal gücüne dayanan duyarlılığın olağanüstü gelişmesidir. Walter Pater’e göre, güzelliğe garipliğin eklenmesidir. Lucas’a göre, bilinçdışının bir başkaldırışıdır. Kimine göre de, Romantizm gerçek şiirin yeniden doğuşu; klasisizmin karşıtı; usçuluğa karşı direniş; geçmişe dönüş; ya da tam tersine, geleceğe yöneliştir.”[Mina Urgan,İngiliz Edebiyatı Tarihi] Tüm bu tanımların izleriyle Prelüd’de karşılaşacağız.
Prelüd Wordsworth’un otobiyografik eseridir. Bölümler halinde(toplam ondört bölüm) Wordsworth, çocuk Wordsworth’un şairliğe evrilişini ve yaşamını anlatır bizlere. Doğaldır ki yaşamının tüm detaylarına yer vermemiş. Yazmaya 28 yaşlarında başlamış ve izleyen 50 yıl yaşamının sonuna kadar eseri yazmaya devam etmiş. Ölümünden sonrasında yayınlanmış yaratı. Söz konusu şairlik olunca kabiliyeti en fazla harekete geçirenin de acı tecrübeler olduğuna inanmışımdır. Wordsworth’un yaşamı da bu şekilde tecrübeler epey yer tutmuş. Anne babasını fazlaca erken yitirmiş, tüm kardeşler birbirlerini görmeden değişik akrabalarının yanında mutsuz bir çocukluk geçirmişler. Belki de bu yüzden ufak Wordsworth kendini hep dağlara taşlara vurmuştur. 🙂
Wordsworth’u iki şeyden ayrı düşünemezsiniz biri “doğa” diğeri ise dostu “Coleridge”. Prelüd’de Coleridge’i “Öteki ruh” diye tanımlar Wordsworth ve şiirin birçok yerinde Coleridge’e gönderme yapar. Oldukca ufak yaşlardan itibaren doğada tek başına uzun saatler kalmayı fazlaca sevmiş. Gençlik döneminde bir arkadaşıyla yaya olarak Fransa, İsviçre turuna çıkmış ve o dönemin şartlarında nerdeyse imkansıza yakını başarıp Alpler’i geçmişler. Şiirden bir kesit:
“Geçerek köprüsüz dereyi, koyulduk o yola,
Bir heves, başladık tırmanmaya,
Bir endişe kaplayana kadar içimizi,
Önceden çıkan arkadaşlarımıza yetişemedik diye.
Neyse ki şansımıza, her dakika şüpheye
Şüphe katarken, bir köylüye rastladık
Ve ilk şaşırdığımız yere inersek
Bulacağımızı öğrendik yolu ondan, aslına bakarsanız derenin
Taşlı kanalı boyu birazcık gidince, işte oradaydı
Tutmamız ihtiyaç duyulan yol, apaçık,
İnip gidecektik yokuş aşağı derenin akıntısıyla.
Bunları duymak bizi üzüyor, inanmak istemiyorduk,
Çünkü hili bulutları gösteren umutlarımız vardı,
Tekrar yine sorguladık adamı
Fakat köylünün dudaklarından yanıt olarak
Çıkan her kelimenin sonu, anlıyorduk ki, Şuraya varıyordu: “Alpleri geçmiştik”
O yolculuğun da esin perilerinin gelmesin de fazlaca katkısı olmuş. Doğayla iç içe geçmiş ve sonunda doğayla birleşmiş. Ancak yirmiiki yaşına ulaştığında tabiat sevgisinin yanında insan sevgisine de ulaşmaya başlamış.
“Ancak yirmi iki yaz geçtikten sonrasında ömrümden –
İnsanoğlu benim duygularımda ve aklımda
Tabiatın yanında yer alır oldu;
Tabiatın ürkütücü şekilleri ve görünmez
Etkilerinin yanında: Bir tutkuydu Tabiat,
Bir vecd haliydi çoğu vakit,
Ve ani bir sevgiydi, her an hazırda; insansa,
Zaman vakit duyulan bir haz, tesadüfi bir lütuftu,
Onun saati gelmemişti daha.”
Oldukca uzattığımı hissediyorum. Meraklısına güzel bir yaratı fakat romantikliği yanlış anlayıp beşeri aşkla ilgili birkaç şey okur muyum falan diyorsanız yanılırsınız. Yine de Wordsworth’dan bir şiir okumak isterseniz buyrun en popüler şiirlerinden “I wandered lonely as a cloud “
Dolaştımyalnız bir bulut şeklinde havada süzülen
Vadilerin ve tepelerin üstünden,
Gördüğüm vakit toplanmış ansızın,
Bir kalabalık, altın nergis çiçeklerinden;
Gölün yanında, ağaçların altında,
Çırpınarak meltemde danseden.
Yıldızlar şeklinde sürekli parlayan
Ve samanyolunda göz kırpan,
Hiç bitmeyen bir sırada uzandılar
Bir koyun sınırında yanısıra dizilerek:
On bin tanesini gördüm bir bakışta,
Kafasını sallayan neşeli bir dansta.
Dalgalar dansetti onların yanında; fakat onlar
Coşkunlukta parlayan dalgalardan üstün çıktılar:
Bir ozan keyiften başka bir şey duyamazdı
Bu şekilde şen bir beraberlikten:
Gözümü diktim baktım—baktım—fakat azca düşündüm
Bana ne zenginlik getirdiğini bu gösterinin:
Şu sebeple sık sık, yatarken kanapemin üstünde
Boş ve dalgın bir ruh haliyle,
Geri parlıyorlar o içe dönük gözün üstünde
Ki mutluluğudur yalnızlığın;
Ve sonrasında kalbim doluyor zevkle,
Ve dans ediyor nergis çiçekleriyle.
Çevirmen: Vehbi Taşar (.Z.)

Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi PDF indirme linki var mı?

William Wordsworth – Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı William Wordsworth Kimdir?

William Wordsworth (d. 7 Nisan 1770 – ö. 23 Nisan 1850) Romantik devrin önde gelen şairlerindendir. Samuel Taylor Coleridge ile beraber yayımladıkları Lyrical Ballads ile İngiliz edebiyatında Romantik devrin başlangıcına imza attı.

İngiliz ozan William Wordsworth, Cambridge’te okudu, sonrasında Fransa’ya gitti ve Fransız devrimcilerinin düşüncesini benimsedi. Para sıkıntısından İngiltere’ye geri dönmek mecburiyetinde kaldı.

İlk şiir kitaplarını (The Evening Walk [Akşam Yürüyüşü]; Descriptive Sketches) 1793’te yayımladı. 1797’de, Alfoxden’de (Somerset) arkadaşı Coleridge’in yanına yerleşti. İki ozan beraber The Lyrical Ballads (Lirik Baladlar, 1798) adlı bir şiir kitabı yayımladılar.

Romantizmin gerçek bildirisi olan bu eserde Wordsworth, Tintern Abbey (Tintern Manastırı) vb. şiirleriyle doğa sevgisini dile getirir. Almanya’ya yapmış olduğu bir geziden sonrasında Göller bölgesine, sonrasında 1813’te Rydal Mount’a yerleşen Wordsworth, sadece ölümünden sonrasında piyasaya sürülen ve bir çeşit otobiyografi olan uzun bir şiir yazdı: The Prelude. Sonra çeşitli şiir kitapları yayımladı:

Poems Dedicated to National İndependance and Liberty (Milli Bağımsızlığa ve Hürriyete Adanmış Şiirler, 1802-1816)

The Excursion (Gezi, 1814)

Peter Bell (1819)

Memorials of a Tour on the Continent (Bir Avrupa Gezisinden Hatıralar, 1822)

1843’te Southey’nin ölümü üstüne saray şairi oldu. 18. yüzyıl şairlerinin manzumeciliğini hor gören Wordsworth, şiirde konuşma dilinin somut ve renkli kelimelerini kullanmak istedi. Rousseau’nun tesiri altında, doğa sevgisini dile getirdi ve tabiatta sonsuz güzellikle iyiliğin görünmeyen varlığını sezdirmeğe çalıştı.

Hayallerin en mühim güç olduğuna inanan ve doğayı esin kaynağı kabul eden şairdir. Wordsworth’a bakılırsa şiir duyguların akışıdır. İnsan yaşamını da üç bölümde inceler:

Çocukluk: Her şeyin muhteşem olduğu dönem

Ergenlik: Sahip olduğumuz en kıymetli şeyleri unuttuğumuz dönem

Yaşlılık: Bir kriz zamanıdır. Görüş yetimizde daralma olur. Bu periyodu geçiren bir şairin doğaya yönelimi artar. Görme yetisi doğayla bütünleşir.

William Wordsworth Kitapları – Eserleri

• Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi
• Bir Bulut Gibi
• I Wander’d Lonely as a Cloud
• Lirik Baladlar
• The Collected Poems

William Wordsworth Alıntıları – Sözleri

• “Ve bir ihtimal birazcık fazlaca, hissetmeyi öğrendim
  Kendine yeter enerjisini Yalnızlığın.” (Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi)
• “Dünya fazlaca fazla bizlere, bitmek bilmez bir yarış,
  Kazan harca, hep çöpe olan tüm güçlerimiz.
  Doğada bizlere ilişkin dediklerimiz ne azca,
  Verdik kalplerimizi, aşağılık bir bağış!” (Bir Bulut Gibi)
• “Dünya fazlaca fazla bizlere, bitmek bilmez bir yarış,
  Kazan harca, hep çöpe olan tüm güçlerimiz.
  Doğada bizlere ilişkin dediklerimiz ne azca,
  Verdik kalplerimizi, aşağılık bir bağış!” (The Collected Poems)
• My dear, dear Friend, and in thy voice I catch
  The language of my former heart, and read
  My former pleasures in the shooting lights
  Of thy wild eyes. Oh! yet a little while
  May I behold in thee what I was once. (Lirik Baladlar)
• Like one, that on a lonely road
  Doth walk in fear and dread,
  And having once turn’d round, walks on
  And turns no more his head:
  Because he knows, a frightful fiend
  Doth close behind him tread. (Lirik Baladlar)
• ‘Görmemek elinde değil gözün,
  Kulağa diyemeyiz ‘duyma sen.’
  Nerede olursa olsun duyumsar bedenlerimiz,
  İster irademizle, ister ona karşın. (The Collected Poems)
• ‘ Öyleyse, niçin, burada, yalnız,
  Bir söyleşi içindeyken ben,
  Bu kadim, gri kayaya oturmuş,
  Düşlerle oyalanıyorsun? diye sorma, lütfen. ‘ (Bir Bulut Gibi)
• Geçti artık, o melankolik rüya!
  Senin kıyılarından, hayır, mümkün
  Değil ayrılmam yine, bu sebeple galiba
  Seni daha da seviyorum her gün (The Collected Poems)
• Kitaplar! Sonu yok münakaşa, yavan.
  Gel, keten kuşuna kulak ver,
  Onun hoş ötüşüne! Ve İnan,
  Onda daha derin bir bilgelik var. (The Collected Poems)
• To her fair works did nature bağlantı
  The human soul that through me ran;
  And much it griev’d my heart to think
  What man özgü made of man. (Lirik Baladlar)
• ‘ Öyleyse, niçin, burada, yalnız,
  Bir söyleşi içindeyken ben,
  Bu kadim, gri kayaya oturmuş,
  Düşlerle oyalanıyorsun? diye sorma, lütfen. ‘ (The Collected Poems)
• “Kalk dostum, kalk! Bunca okumak nedir?
  Kamburun çıkacak devam edersen eğer.
  Kalk dostum kalk, gözlerini dinlendir;
  Neden bunca çile, bunca eziyet?” (The Collected Poems)
• “Bir yolcuyum ben,
  Hikâyesi yalnızca kendini mevzu alan.” (Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi)
• Geçti artık, o melankolik rüya!
  Senin kıyılarından, hayır, mümkün
  Değil ayrılmam yine, bu sebeple galiba
  Seni daha da seviyorum her gün (Bir Bulut Gibi)
• “Yas tutulacak bir zamandı insanlık için” (Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi)
• “Dışarıda iğrenç görünüm,
  İçimizde hüzün ve hayal kırıklığı,
  Karışık duygular, kasvetli düşünceler, akıl karışıklığı
  Çürümüş heves ve nihayet umudun
  Temelli yitirilişi ve ümit edilecek şeylerin!” (Prelüd – Bir Şairin Zihinsel Gelişimi)
• Kitaplar! Sonu yok münakaşa, yavan.
  Gel, keten kuşuna kulak ver,
  Onun hoş ötüşüne! Ve İnan,
  Onda daha derin bir bilgelik var. (Bir Bulut Gibi)
• “Tabiatın getirmiş olduğu data tatlı.
  Varlıkların o kusursuz
  Şeklini bozar her şeye karışan insan aklı.
  Kesip inceleyelim derken öldürürüz.” (Bir Bulut Gibi)
• “Hoş düşünceler içinde süregeldi hayatım,
  İşler bir yazı yaşamak kadar kolaydı,
  Ve aramaya gerek kalmadan kapısındaydı
  Sanki her tür gereksinim, gönülden dilerse kim.
  Ama başkalarının sizin için inşa etmesi, ekip biçmesi
  Ve istediğinizde sizi sevmesini beklemek anlam ifade etmeyen eğer
  Asıl siz kendinize vermiyorsanız kıymet.” (Bir Bulut Gibi)
• The many men so beautiful,
  And they all dead did lie!
  And a million million slimy things
  Liv’d on – and so did I. (Lirik Baladlar)