Genel

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir

  • Haberler

  • İç Haber


  • Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir

Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Manisa’da bölge halkının yer altı sularını fazla kullanmasının Sarıgöl fay hattını zelzele olmadan da kırabileceğini belirtti.
  • 21.08.2022 – 04:26


Telegram ile paylaş





Google News’de takip et

Manisa Sarıgöl’de 18 Ekim 2020’de etkili olan şiddetli yağmur sele dönüştü. Hareketli fay hattına giren binlerce metreküp yağmur suyu, üzüm bağlarında büyük çukur ve yarıkların oluşmasına niçin oldu. Aşağı Koçaklar Mahallesi’ndeki bağlarda yarıklar, yer yer 3 metre derinliğe ulaştı.

DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi öncülüğünde, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden uzmanlar, bölgeye GPS istasyonları kurarak, değişik uydu teknikleri ile fay hattını inceledi. İlk araştırmalarda yılda 10 santimetre hareket eden fay hattı hareketinin 15 santimetreye ulaşmış olduğu gözlemlendi.

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #1

Fay hattındaki çökmenin sebebi, yer altı sularının kullanımı

DHA’nın haberine bakılırsa; DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Sarıgöl fay hattındaki çökmenin fayın düzgüsel hareketliliğinin yanı sıra bölge halkının yer altı sularının çekiminden kaynaklandığını söylemiş oldu.

Sarıgöl fayında, 1969’da meydana gelen ve 50 kişinin ölmesiyle sonuçlanan 6.5 büyüklüğündeki Alakent depreminden bu yana deformasyon geliştiğine dikkat çeken Prof. Dr. Sözbilir, şu şekilde konuştu:

“Depremde o bölgede 36 kilometre uzunluğunda bir yüzey kırığı oluşmuştu. O yüzey kırığı üstünde hem fayın sürümlenmesi anlamında mikro depremler gelişiyor hem de yöre halkı aşırı yer altı suyu çekmiş olduğu için zaman içinde orası oturuyor. Oturdukça da bir taraf çöküyor, öteki taraf ise devamlı yükseliyor. Son yıllarda yaptığımız jeodezik çalışmalarda senelik ortalama 15 santimetrelik bir çökme var. Dolayısıyla bu da 10 yılda 1 metre çökme demek oluyor. O nedenle orada devamlı bir iyileştirme yapmak gerekiyor. Tabi 2000’li yıllarda çalışıldı. Hattın üstü tamamen yapılaşmaya kapatıldı. Hattın üstünde 100’e yakın bina vardı. O binalar için TOKİ daha yüksek kesimlerde binalar yapmış oldu. İnsanları oraya taşınıyor. O bölümde da deformasyon devamlı devam ediyor.”

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #2

“Bölge yapılaşmaya kapatılmalı”

Hattın kısa bir vakit içinde kırılma olasılığının olmadığını fakat asismik hareketin devam etmesinden dolayı bölgenin yapılaşmaya kapatılması icap ettiğini belirten Prof. Dr. Sözbilir, “Biz buna asismik hareket diyoruz. Ciddi zelzele olmadan bir taraf çöküp bir taraf yükselerek yüzeyde bir deformasyon oluşuyor. Bu asismik hareket üstünde zaman içinde insanı etkileyecek 1 metre civarında bir hareket gerçekleşiyor. Dolayısıyla bu hareketten kaçınmak için de o bölgeyi yapılaşmaya kapatarak, ‘afete maruz’ duyuru ediyorlar. Bu anlamda hareketi devam ettikçe fay zonu genişleyecektir. Fayın uzunluğu da değişecektir. Devamlı izlenmesi gerekiyor. Bölgeye GPS istasyonları kurduk. Bölgeyi değişik uygun teknikleri ile devamlı izliyoruz” dedi.

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #3

“İnsan kaynaklı etkisinde bırakır, fayı tetikleyebilir”

Uluslararası yayınlar yaparak, mevzunun tartışıldığına da aktaran Prof. Dr. Sözbilir, “Geldiğimiz nokta şu, Sarıgöl fay hattı zelzele olmadan da tabiat ve insan kaynaklı kırılabilir. Doğa o bölgede bir fay oluşturmuş, bölgede fay hareketliliği dikkat çekiyor. İnsanlar da o hareketin artması için negatif anlamda katkı sağlıyorlar. Aşırı yer altı su çekimi yaptıklarından, yer altı su seviyesi de aşağıya düşüyor. Üstteki malzemede zaman içinde oturarak, o fay süresince bir hareketlilik yaşanıyor. O hattın depremle kısa bir vakit içinde tekrardan kırılma olasılığı yok. Gediz Havzası’ndaki faylar daha uzun zamanda gerilim biriktirerek hareket edebiliyor. Bu fayın üstünde kısa sürede zelzele olabilme ihtimali yok fakat zelzele olmadan da insanların da yarattığı negatif vakalar sebebiyle orası devamlı bir tarafın düşüp, öteki tarafının yükseleceği bir yer” diye konuştu.ü,

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #4

“Fay hattı, bayındır haritalarına tekrardan işenmeli”

2000’den beri bölgede jeolojik, jeofizik incelemeler yürüttüklerini, fay hattının bayındır haritalarına tekrardan işlenerek, buna bakılırsa revize edilmesi gerektiği uyarısında bulunan Prof. Dr. Sözbilir, şu şekilde devam etti:

“2000 senesinde gittik. 10 yıl sonrasında yeniden gittiğimizde değişmişti. 10 yılda bir bayındır haritasına bir revize gerekiyor. Şundan dolayı orada göçme olduğu vakit kısa süreli olmuyor, zaman içinde oluyor. İnsanlar onu hissetmiyor. Deprem şeklinde 10 saniyede oluşan bir vaka değil. Yılda 10 santim, 10 yılda 1 metre çökme demek. O hareketin gerçekleşmesi aşamasında binalar düşeyden sapıyor. Evlerin duvarları kırılıyor, bir tarafı yükseliyor, bir tarafı alçalıyor. Şu an da tekrardan haritalara işlenmesi lazım. Örnek olarak Sarıgöl ilçesinde bir ilköğretim vardı. O bozulma olunca onu oradan kaldırdık. Bina siz içindeyken de zelzele olmadan göçebilir. O gruba giren binaları kesinlikle yapılaşmaya kapatmak gerekiyor. Sarıgöl, dikdörtgen şeklinde bir ilçe ve ilçenin uzunluğu süresince evlerin geçmiş olduğu yerde 3-4 kilometre uzunluğunda fay hattı uzanıyor. İlçenin kuzeyinde ve güneyinde iki değişik fay sistemi sınırlanmış durumda. O hareketler yerleşimin haricinde da devam ediyor. Dolayısıyla tarlaların olduğu bölgede de bu tür deformasyonlar gelişebilir. Orada aşırı yağışlardan sonrasında da bu artabilir. O zonu yalnız evlerin geçmiş olduğu yer olarak değil de tarla olarak da çizmek gerekiyor.”

 

 

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #5

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #6

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #7

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #8

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #9

Uzmanlar uyardı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, Sarıgöl fayını kırabilir #10


İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
toptan çakmak
Pusulabet Betoffice Giriş ataşehir escort pendik escort sitene canlı tv ekle bonus veren siteler deneme bonusu veren siteler madridbet meritking kingroyal madridbet yeni giriş kingroyal giriş