Yunanistan’ın Aynoroz Yarımadası’nda bulunan ve İstanbul Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’ne bağlı olan oldukca sayıda manastırdan önde gelen Pantokrator’da geçmişe ışık tutacak emekler gerçekleştiriliyor.

Osmanlı dönemine ilişik binlerce el yazması

883’ten beri özerk bir yönetime haiz olan, ortalama 20 manastırın yer almış olduğu, bayanların girmesinin yasak olduğu Aynoroz Yarımadası’ndaki bir manastırda emek harcama meydana getiren araştırmacılar, Osmanlı dönemine ilişik binlerce el yazmasından oluşan bir arşivi inceliyor.

Yarımadadaki kütüphanelerde Yunanca, Rusça ve Rumence dahil olmak suretiyle birçok dilde yüzlerce senelik belgeler bulunuyor. Bir çok araştırılmış olan bu belgelerin, Osmanlıca olanlarının ise bugüne dek oldukca fazla çalışılmamış olduğu görülüyor.

14’üncü yüzyıla dayanan belgeler

Uzmanlar, bu belgeler olmaksızın Osmanlı dönemindeki Aynoroz Yarımadası’nın iktisat ve toplumunu anlamanın mümkün olmadığını belirtiyor. Tarihi 14’üncü yüzyıla dayanan belgeler, Osmanlı dönemine ilişik en eski belgeler içinde bulunuyor.

Belgeler, Osmanlıya dair “yağmacı” anlayışının tam aksini gösteriyor

Aralarında padişah fermanları, tapular ve mahkeme kararlarının da olduğu belgeler, Yunanistan’daki Osmanlıya dair “yağmacı” anlayışın aksine, Osmanlı yönetiminin buradaki toplumu kanatları altına alıp özerkliğini muhafaza ederek dış müdahalelerden koruduğunu ortaya koyuyor.

AA’nın haberine bakılırsa belgeler üstünde araştırma meydana getiren uzmanlar, Aynoroz’a en yakın kent olan Selanik’i fetheden 2. Murat’ın ilk eylemlerinden birinin, 1430’da Aynoroz toplumunu korumaya yönelik yasal bir belge çıkarmak bulunduğunu ifade ediyor.

Osmanlı din dayatması yapmadı

Uzmanlar, Osmanlının bu toprakları fethettikten sonrasında neredeyse 2 çağ İslam’ı empoze etmeye çalışmadığına dikkati çekerek, belgelerin, insan hakları, saygı, demokrasi çerçevesinde beraber yaşama ilkelerine ışık tuttuğunu belirtiyor.