Kitap Künyesi

Yazar: Vedat Ozan

Editör: Mesut Varlık

Tasarımcı: Emir Tali

Yayın Evi: Everest Yayınları

İSBN: 9786051854038

Sayfa Sayısı: 700

Lezzetler Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Ve nihayet kokuların lezzetlerle buluşmuş olduğu o beklenen cilde sıra geldi!

Türkçe koku literatürünün kurucusu Vedat Ozan’ın tadına doyulmaz kaleminden; tarihin, dünyanın, kimyanın ve de insanoğlunun bilmiş olduğu Lezzetler için görkemli bir kapanış sahnesi…

Beslenmek için yemekten ziyade damak zevkimizin ardında giderken dünya tarihini iyi mi değiştirdik?

Kapitalizm, baharat ticaretinden mi dünyaya geldi?

Mutfaklarımızda tüten dumanlar bizlere neyi konu alıyor?

Kolalı içeceklerin gerçek hikâyesinden yeni keşfedilen tatlara ve soyluların yasak aşklarına uzanırken başınız dönmesin, daha köle ticaretinden girip aromalardan çıkılacak…

Elinizdeki bir yiyecek kitabı fakat içinde tek bir yiyecek tarififi dahi yok!

Bu kitabı okuyunca gurme olmayacaksınız fakat gurmeleri terletecek sorular sorabileceksiniz.

“Kazın ayağı” öyleki miymiş, hep beraber göreceğiz!

Kokular Kitabı, istediğiniz sırayla okuyabileceğiniz dört ciltten oluşuyor: Kokuya dair algının iyi mi oluştuğuna odaklanan ilk kitap, bir ürün olarak Parfümler ve elbet Kültürler içinde kokunun temas etmiş olduğu bölgeleri inceleyen üç cildin peşinden…

Dünyanın sayılı koku uzmanlarından, Türkiye’de burnunun dikine gidenlerin yolunu açan Vedat Ozan’ın Kokular Kitabı koleksiyonu bu kitapla tamamlanıyor.

Arada ağzınızın tadı kaçarsa bir bardak su için ve derin bir nefes alın.

Nefesle beraber koku da aldığınızın farkındaysanız, başlıyoruz efendim!

(Tanıtım Bülteninden)

Lezzetler Alıntıları – Sözleri

• Asıl yapmamız ihtiyaç duyulan; sistemin niçin bizi her an taze yiyecek pişiremeyecek kadar vakitsiz, toprağa ulaşamayacak kadar çorak ve betonlaşmış, her sebzeyi her mevsimde tüketmeyi isteyecek kadar doyumsuz bir hale getirdiğini sorgulamak.
• Samanyolu’nun Doğu’daki adı:Gümüşhehir. Uzakdoğu’da kısaca Çin Kore ve Japonya’daki Samanyolu’na ” Gümüş Nehir” deniliyor. Bizim kullandığımız Samanyolu terimi ise İran mitolojisinden geliyor. İranlılar bu yola “Kahkeşan”,kısaca “saman çeken” diyorlardı. Bu doz Osmanlıca’ya “Kehkeşan” şeklinde girmiştir.
  İran efsanelerinde bakılırsa, “Samanyolu, gökte saman çekilirken, yere düşen saman yozlsrındsn ve saman parçalarından meydana gelmiş.”
  Samanyolu’nun Türkleriideki adı: Saman Ogrisi. Türkler ise bu efsaneleri alarak, kendi kültürlerine evriltmişler. Türklere bakılırsa Samanyolu, “Bir saman hırsızının bıraktıkları izler”di. Bu sebeple eski Türkler bu yola”SamannUgrusu” kısaca “Saman hırsızı” derlerdi.
• Dünyada malum en acı madde;denatoniyum benzoat. Bu madde, kazara zehirlenmelere karşı bir önlem olsun diye böcek ilaçlarına, ev temizliğinde kullanılan deterjaniara ve içilmesin diye acılaştırılan parfüm alkolüne katılıyor.
• “Kara Ölüm” de denilen vebanın bulaşma sistematiği temelde şu şekilde çalışıyor: Hastalığı taşıyan pire fareye yapışıyor. Ancak hastalanan fare acele öldüğünden yumurtalarıyla birlikte ilk bulmuş olduğu insana geçiyor. Geçtiği insan hasta olup ölürken de gene farelere geri dönerek bir hastalık bulaşma döngüsü yaratıyor. Her ev sahibinin öldüğü bir döngü kısaca bu bahsettiğimiz.
  Limonen-D ise çöplük alanlara dadanan fareleri çöp yığınındaki taze sıkılmış limonların kabuğunun içinde karşılıyor ve hem pireyi hem de yumurtalarını “etkisiz” hale getirdiğinden döngüyü kırıyor. O dönem bunun bilincinde olmadan çılgınca limon ve limonata tüketen Fransa’nın, bilhassa de Paris’in, salgın hastalıklardan azca hasarla kurtulabilmesi, işte bu kadar rahat bir içecek modasından kaynaklanıyor.
• Sisteme ilişkin sorular karşıcılık, her karşıcılık de ihanettir(!)
• Bu ürün asla bir buluş değil, bir tek iyi bir öykünmek, hatta taklitlerden bir tek bir tanesi. Zaten ilk üretildiğinde de adı French Wine Coca, kısaca “Fransız Koka Şarabı”. Üstelik alkolsüz bir içecek değil, alkollü ve bolca kokainli bir içecek. Gene üstelik bir mucize iksir olarak pazarlanıyor ve iyi geldiği iddia edilen şeylere bakıldığında kovboylara satılan her derde ilaç yılan yağından farkı yok. Bir gerçek daha var; 1887 senesinde bizim çakma icat eden Pembertan şirketini sattığında, ABD’de Vin Mariani satışları Coca-Coia’nın satışlarının kat be kat üstünde. Ama gelin görün ki soyut kıymeti somutun önüne geçirebilme, kısaca marka yaratma başarısı ve pazarlama bütçesinden sebep olsa gerek, hangimiz Vin Mariani diye bir içecekten haberdarız bugün?
• Domates, öteki meyveler şeklinde tatlı olmadığından halk dilinde sebze olarak sınıflandırılmasına karşın aslen bir meyve. Meyve ile sebze ayrımında esas olan; tatlılık oranı yada pişirilebilir olması şeklinde bizi yanıltan özellikler değil, tohum olma hali.
  Meyve, bitkinin döllenme sonucu oluşan tohumlarını taşıyan bir organ ve nebat tarafınca bu işlevi yerine getirmesi için üretiliyor. Sebze ise bitkinin kök, beden, yaprak şeklinde üreme amaçlı olmayan bölümlerine verilen isim.
  Ancak hepimiz genel anlamda bu biyolojik ayrıma saygınlık etmeyip pişmemiş yenebilenleri meyve, pişebilenleri sebze yada tatlıları meyve, tatlı olmayanları sebze diye adlandırdığımız için zeytin, kabak, salatalık, patlıcan şeklinde pek fazlaca gerçek meyveyi sebze zannediyor, gene aslen meyve olan fındık yada cevizi ise dış kabuklarındaki sertlikleri sebebiyle “kuru yemiş” diye ayrı bir kategoriye yolcu ediyoruz.
• Şu sebeple yaşam sandığımız kadar karışık değil. Sadece hepimiz kimi zaman bağlantıları kurmaktan uzak kalıyoruz, hepsi bu.
• 17. yüzyılda, eğer saray tarafınca iltimas geçilmeye uygun bulunduysa, kendilerine kraliyet damgalı bir “patent mektubu” verilen kişiler vardı. Bu kişilerin işi, iksir satmaktı. Bu satılan iksirlere de “patentli ilaç” adı verilirdi. ……….. satılanın ilaç olarak bir faydası yoktu. O zamandan süregelen bu akım, halen bugüne dek sürmekte ve kah iksir, kah yutulacak hap şeklinde bu şekilde olağanüstü ürünler satılmakta. ………. Reçetesiz satılıyorlar ve bir tek eczane raflarında görülmeleri, pazarlamacının ürünü sağllıklı bir alanda konumlandırma çabasından değişik bir anlam ifade etmiyor. Yani benzin istasyonunda da satılabilirlerdi fakat biz o vakit bu ürünleri yeterince kuvvetli bir sıhhat ve tıp bağlantısıyla değerlendiremezdik.
• Keyifle yenebilecek sıhhatli bir çikolata iyi mi olmalıdır? Öznellikten mümkün mertebe kaçarak ve değişik kriterler kullanarak bu soruya baktığımızda yanıt rahat: Kesinlikle koyu renkli, “bitter” tabir ettiğimiz, içinde minimum yüzde 70 yada daha çok kakao katı maddesi olan çikolatalar; zira bunların şekeri daha azca ve doymuş yağ oranı oldukça düşük. Eğer “ bitter çikolata beni zorlar” derseniz ya minimum yüzde 40 kakao katı maddesi içeren sütlü çikolata ya da minimum yüzde 30 kakao yağı içeren beyaz çikolatalar bulup tüketmenizde yarar var

Lezzetler İncelemesi – Kişisel Yorumlar

serinin 4. kitabı. Vedat Ozan bu sefer ” leziz ” bi kitap yazmış.
parfümler kitabında birazcık ( bir ihtimal daha çok : )) sıkıldığımı itiraf edeyim aslına bakarsanız o kitabın incelemesinde de söylemiştim bundan dolayı ayrıntının ayrıntısı birazcık yormuştu ve sanırım ” koku” duyusu öteki duyulara bakılırsa daha soyut olduğundan algısı da zor.
her neyse lezzetler kitabı öyleki değildi. doğal olarak yiyecek tarifleri falan beklemeyin kitabından : ))
tükettiğimiz ve bir ihtimal soframızdan tamamlanmamış etmediğimiz pek fazlaca “lezzet” in , ” aromanın” ( vedat bey kızmasın bunlar aynı şey değil öğrendim kitabından) kökeni, eldesi ,kimyası , kullanım alanı, yetiştiği coğrafya v.s pek fazlaca bilgiye erişebiliyorsunuz kitapta.
en çok da fazla bu lezzetlerin günümüze kadar geçirdikleri değişimler benim ilgimi çekti.
örneğin cola , ketçap (keççap !)
ben sevmiş olarak ve eğlenerek okudum, yoğun data ihtiva eder okumak isteyenler için .
keyifli okumalar : ) (ik06)

Vedat beyin final yapmış olduğu Bu Eser , Sabırla okunması ihtiyaç duyulan mini bir ansiklopedi tadında. Sadece Salt bilginin değil, masalsı üslubunda lezzetine varılan bir kitap kitap/kitap–179490 yazar/i10533 (Mustafa)

Bilgi bombardımanına tutulmanıza karşın kitabın samimi dili yardımıyla sıkılmıyorsunuz. Yiyeceğin serüveninden tutun kimyasal yapısına kadar birçok mevzuya değinmiş yazar. Besin mühendisi vegastronomi sanatlarıyla ilgisi olanların kesinlikle okuması ihtiyaç duyulan bir kitap. (nagihan kuru)

Lezzetler PDF indirme linki var mı?

Vedat Ozan – Lezzetler kitabı için internette en fazlaca meydana getirilen aramalardan birisi de Lezzetler PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan bir çok kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF’leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Vedat Ozan Kimdir?

M. Vedat Ozan, (d. 1959) Türk parfümör, koku uzmanı ve fotoğrafçı.

1978 senesinde Kadıköy Anadolu Lisesi’ni (Kadıköy Maarif Koleji) tamamladı. Yüksek öğrenimi 1980 senesinde Boğaziçi Üniversitesi’nde tamamladı. İFSAK’ta fotoğraf üstüne almış olduğu eğitimlerin peşinden proje koordinatörlüğü ve fotoğraf eğitmenliği yapmış oldu. Bunun yanı sıra İFSAK Dergisi gösterim kurulunda da yer aldı.

Profesyonel bağımsız parfümörlüğünün yanı sıra duyular (ve bilhassa koku duyusu) mevzusunda emek harcamalar yapmış oldu. 2009-2012 içinde 94.9 frekansından gösterim meydana getiren Açık Radyo’da Salı sabahları 10.30’da Koku adlı programı hazırlayıp sundu. Koku duyusu ile ilgili olarak çeşitli konuşma ve seminerlere katıldı, bununla birlikte üniversitelerde çeşitli derslere misafir eğitmen olarak çağrı edildi. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Kültürel İncelemeler, Lisanüstü programında “Duyuların Kültürel Tarihi” adlı dersin ve Bilgi Eğitim Kurumunda “Koku Temel Eğitimi” sertifika programının eğitmenliğini yapmaktadır. Bunun yanı sıra birçok dergide koku üstüne makaleler kaleme aldı. Harper’s Bazaar, Marie Claire Maison, Vogue Türkiye şeklinde dergilerde de kendisi ile koku duyusu üstüne meydana getirilen söyleşiler yer aldı.

Şu an çalışmalarını kokucuk.com web sitesi üstünden sürdüren Vedat Ozan, koku duyusu üstüne atölyeler düzenliyor.

wikipedia

Vedat Ozan Kitapları – Eserleri

• Kokular Kitabı – 1
• Parfümler
• Kokular Kitabı 3
• Lezzetler

Vedat Ozan Alıntıları – Sözleri

• Yeni Gineli bir kabilede bir dostla vedalaşmak, elini onun koltukaltına sokarak ovuşturmak şeklinde yapılıyor. (Kokular Kitabı – 1)
• 17. yüzyılda, eğer saray tarafınca iltimas geçilmeye uygun bulunduysa, kendilerine kraliyet damgalı bir “patent mektubu” verilen kişiler vardı. Bu kişilerin işi, iksir satmaktı. Bu satılan iksirlere de “patentli ilaç” adı verilirdi. ……….. satılanın ilaç olarak bir faydası yoktu. O zamandan süregelen bu akım, halen bugüne dek sürmekte ve kah iksir, kah yutulacak hap şeklinde bu şekilde olağanüstü ürünler satılmakta. ………. Reçetesiz satılıyorlar ve bir tek eczane raflarında görülmeleri, pazarlamacının ürünü sağllıklı bir alanda konumlandırma çabasından değişik bir anlam ifade etmiyor. Yani benzin istasyonunda da satılabilirlerdi fakat biz o vakit bu ürünleri yeterince kuvvetli bir sıhhat ve tıp bağlantısıyla değerlendiremezdik. (Lezzetler)
• Şu sebeple yaşam sandığımız kadar karışık değil. Sadece hepimiz kimi zaman bağlantıları kurmaktan uzak kalıyoruz, hepsi bu. (Lezzetler)
• Keyifle yenebilecek sıhhatli bir çikolata iyi mi olmalıdır? Öznellikten mümkün mertebe kaçarak ve değişik kriterler kullanarak bu soruya baktığımızda yanıt rahat: Kesinlikle koyu renkli, “bitter” tabir ettiğimiz, içinde minimum yüzde 70 yada daha çok kakao katı maddesi olan çikolatalar; zira bunların şekeri daha azca ve doymuş yağ oranı oldukça düşük. Eğer “ bitter çikolata beni zorlar” derseniz ya minimum yüzde 40 kakao katı maddesi içeren sütlü çikolata ya da minimum yüzde 30 kakao yağı içeren beyaz çikolatalar bulup tüketmenizde yarar var (Lezzetler)
• “Ben bayanları giydirmiyorum, onları çiçeğe dönüştürüyorum.”
  Christian Dior (Parfümler)
• Her ne kadar vücut kokusu eş seçiminde pozitif yönde bir referans olmaktan çıkmış olsa da, negatif referans olma hali devam ediyor, kokusunu beğenmediğimiz birisiyle ilişki içine girmekten imtina ediyoruz. (Kokular Kitabı – 1)
• Edgar Allan Poe (Parfümler)
• MHC:
  Major Histocompatibility Complex/ Büyük Doku Uyuşum Karmaşası (Kokular Kitabı – 1)
• Kamplardan sağ kurtulanlar, Mengele’nin bu yüzden devamlı 4711 Echt Kölnisch ısser adlı ünlü limon kolonyasnıı kullandığını konu alıyor. (Kokular Kitabı 3)
• “Kara Ölüm” de denilen vebanın bulaşma sistematiği temelde şu şekilde çalışıyor: Hastalığı taşıyan pire fareye yapışıyor. Ancak hastalanan fare acele öldüğünden yumurtalarıyla birlikte ilk bulmuş olduğu insana geçiyor. Geçtiği insan hasta olup ölürken de gene farelere geri dönerek bir hastalık bulaşma döngüsü yaratıyor. Her ev sahibinin öldüğü bir döngü kısaca bu bahsettiğimiz.
  Limonen-D ise çöplük alanlara dadanan fareleri çöp yığınındaki taze sıkılmış limonların kabuğunun içinde karşılıyor ve hem pireyi hem de yumurtalarını “etkisiz” hale getirdiğinden döngüyü kırıyor. O dönem bunun bilincinde olmadan çılgınca limon ve limonata tüketen Fransa’nın, bilhassa de Paris’in, salgın hastalıklardan azca hasarla kurtulabilmesi, işte bu kadar rahat bir içecek modasından kaynaklanıyor. (Lezzetler)
• Kokmamak için en sıhhatli yol, güne başlarken ve günü sonlandırdığımızda, akan suyla, sabun bile kullanmadan şakır şakır bir duş yapmak. (Kokular Kitabı – 1)
• Peki, gazla adam öldürmek birden mi akıllarına geliyor? Tabii ki hayır ve kimyasalların tabanca olarak kullanımına fazlaca önceleri, MÖ lOOO’li yıllarda Çinlilerin arsenikli duman uygulamasıyla rastlıyoruz. Topyekun savaşlarda ilk kullanımı ise I. Dünya Savaşı yıllarına denk düşüyor ve ilk kullananlar Fransızlar. Hemen akabinde, sonrasında birleşerek LG. Farben adlı geçici tecim tröstünü oluşturan Bayer, BASF ve Hoechst’ün ürettiği gazlar, bu kez
  Almanlar tarafınca ünlü Ypres Muharebelerinde kullanılıyor. Ypres’te siperin içinde öldürücü hardal gazına maruz kalıp da tesadüfen yaşamı kurtulan askerler, sonraları bu gazı leylak, turp, sarımsak, soğan ve başta hardal olmak suretiyle çeşitli baharatın karışımından oluşan bir koku olarak tanımlıyorlar.”Sarımsak, soğan” dedim diye aldanmayın, öldürücü olmasına
  karşın kesinkes “hoş bir kokusu vardı” diye tanımlanıyor hardal gazının kokusu. Aslında san-kahve arası bir sıvı olan sülfür hardalının kokusu yok. Ancak havayla karışıp gaza dönüştüğünde gerçekleşen tepki sonucunda hardala yakın koku profiline haiz bazı uçucu koku molekülleri oluşuyor. (Kokular Kitabı 3)
• Laura Biagotti’nin Roma’sı, (Parfümler)
• Yaşlanan insanların bir “yaşlılık kokusu” vardır bilirsiniz. Türkiye’de neredeyse sempatiyle karşılanan bu kokuya, Japon toplumunda hiçbir hoşgörü yok. (Kokular Kitabı – 1)
• Moda, arzu yapım eden bir fabrikadır. (Parfümler)
• Nikotin, kafein yada kokain falan şeklinde alkaloid olarak adlandırılan kimyasal bileşimler ailesinden. Bunların hepsinin ortak özelliği, acımsı olmaları, bir çok kez miktara bağlı olarak zehirleyici özelliklerinin bulunması ve naturel varlık sebeplerinin, içinde bulundukları bitkiyi hayvanların yemesine karşı bir koruyucu kalkan görevi görmeleri. Biz insanoğlu fazlasıyla acayip yaratıklar olduğumuz için o bitkinin “yeme beni-zehirlerim seni” uyarısını göz ardı ettiğimiz şeklinde, bu acılık ve zehir halinden de keyif alarak saçmalık şampiyonu ender canlı türlerinden biri olarak evrenselleşiyoruz. (Kokular Kitabı 3)
• Orada bulunmuş olduğu süre içinde o denli dik durup çevresini de o denli şenlendirip canlandırıyor ki, koğuş arkadaşları onu kampa girerken koluna dövmelenen mahkum numarası olan 4714 yada “Milena” diye değil, azca ilkin bahsettiğim o zamanların en ünlü limon kolonyası 4711 diye çağırıyorlar. (Kokular Kitabı 3)
• 16 Mart 1988 günü, sabahleyin saat 11’e doğru, sekiz uçaklık filo, 14 sorti yapmış oldu. Attıkları bombalarda hardal, sarin ve VX gazı vardı. Ilkin bir şey anlamadı insanoğlu, hatta çocuklar gülümsemeye falan başladılar, bundan dolayı uzaktan hoş bir “elma kokusu”geliyordu burunlarına ve içlerine çektiler bu tatlı kokuyu. Zaten son sözleri de, “Daye behna seva te”, “Anne elma kokusu geliyor” oldu. Sonra derileri yan maya, solunum sistemleri çökmeye başladı. Beş binden fazla insan öldü, on beş bin şahıs yaralandı Halepçe’de. (Kokular Kitabı 3)
• Domates, öteki meyveler şeklinde tatlı olmadığından halk dilinde sebze olarak sınıflandırılmasına karşın aslen bir meyve. Meyve ile sebze ayrımında esas olan; tatlılık oranı yada pişirilebilir olması şeklinde bizi yanıltan özellikler değil, tohum olma hali.
  Meyve, bitkinin döllenme sonucu oluşan tohumlarını taşıyan bir organ ve nebat tarafınca bu işlevi yerine getirmesi için üretiliyor. Sebze ise bitkinin kök, beden, yaprak şeklinde üreme amaçlı olmayan bölümlerine verilen isim.
  Ancak hepimiz genel anlamda bu biyolojik ayrıma saygınlık etmeyip pişmemiş yenebilenleri meyve, pişebilenleri sebze yada tatlıları meyve, tatlı olmayanları sebze diye adlandırdığımız için zeytin, kabak, salatalık, patlıcan şeklinde pek fazlaca gerçek meyveyi sebze zannediyor, gene aslen meyve olan fındık yada cevizi ise dış kabuklarındaki sertlikleri sebebiyle “kuru yemiş” diye ayrı bir kategoriye yolcu ediyoruz. (Lezzetler)
• acıbademin, kısaca meyve çekirdeğinin kendisini yiyecek istiyorsanız birazcık da dikkatli olmak gerek, zira içinde yapıt oranda da olsa hydrogen eyanide bulunabiliyor, yırtıcı halinde Hydrogen eyanide de, ll. Dünya Savaşı esnasında I. G. Farben tröstüne bağlı bir yapınak tarafınca üretilen ünlü Zyklon B adlı, ilkin böcek ilacı, sonrasında da toplama kamplarındaki gaz odalarında zehir olarak kullanılan
  silahın etken maddesi. (Parfümler)